Παιδοκεντρισμός: Ποιος έχει τον έλεχγο και ποιες είναι οι συνέπειες για το παιδί;

Πολλοί νέοι γονείς αποφασίζουν να ξεφύγουν από τις παραδοσιακές και κατά γενική ομολογία δυσλειτουργικές μεθόδους ανατροφής των παππούδων και γονέων τους και υιοθετούν έναν πιο ανοιχτό και «δημοκρατικό» τρόπο ανατροφής των παιδιών τους.

Εκατοντάδες έρευνες έχουν δείξει τη σημασία που έχει στην μετέπειτα εξέλιξη του παιδιού η παρουσία του γονέα στη ζωή του. Όχι η φυσική απλά παρουσία αλλά και η συναισθηματική παρουσία. Το άγγιγμα, η αγκαλιά, ο θηλασμός μέχρι έστω το πρώτο έτος ζωής, η συγκοίμηση, ο σεβασμός των αναγκών του παιδιού και η αναγνώριση ότι το παιδί είναι ένα μέλος ισότιμο με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειά του.

Δυστυχώς κάπου εκεί χάθηκε το μέτρο και η υπερβολή πήρε την θέση της. Ο παιδοκεντρισμός είναι μια προσέγγιση που ξεκίνησε από τον χώρο της εκπαίδευσης και έχει τις ρίζες του στη θεωρία του Vygotsky σχετικά με τον ρόλο του δασκάλου. Η δουλειά του δασκάλου, λοιπόν, δεν είναι να επιβάλλει στο παιδί τρόπους μάθησης και στείρα γνώση αλλά να αποτελέσει την σκάλα και να διευκολύνει το παιδί προς την γνώση με τον δικό του ρυθμό και με τις δικές του ερωτήσεις για να οδηγηθεί εκεί. Έτσι, μεταφέρθηκε και στον τρόπο ανατροφής και γονεϊκού στυλ όπου ο γονέας έχει ως κέντρο το παιδί και λειτουργεί με βάση και σύμφωνα με τις επιθυμίες και τις ανάγκες του παιδιού του. Το παιδί κάνει τις δικές του επιλογές και έχει μεγαλύτερη ελευθερία σχετικά με τις επιλογές του και τον τρόπο εκμάθησης κάποιων πραγμάτων. Όλο αυτό ακούγεται πολύ όμορφο αλλά στην πράξη ο γονέας από φόβο μη φανεί ασεβής ή εγωκεντρικός προς το παιδί του περνάει στην αντίπερα όχθη και αφήνοντας στην άκρη κάθε προσωπικό ενδιαφέρον και ενήλικη δραστηριότητα επικεντρώνεται στο παιδί του μη κάνοντας τίποτε άλλο που να αφορά τον ίδιο.

Ωστόσο, η φυσική τάση των νηπίων είναι να παρατηρούν και να μιμούνται (συνήθως τη μαμά). Αυτό έρχεται σε σύγκρουση με τον γονέα που έχει εγκαταλείψει κάθε ενήλικη δραστηριότητα και ασχολείται μόνο με τις ανάγκες του μωρού της…Το μωρό τότε νιώθει μπλοκαρισμένο και ενοχλημένο καθώς η μαμά του δεν ανταποκρίνεται στην προσδοκία του που είναι (προς μεγάλη μας έκπληξη) να συνεχίσει να κάνει ενήλικα πράγματα και εκείνο να παρατηρεί και να μαθαίνει μέσα από την παρατήρηση και την μίμηση. Το να σταματάμε τις ενήλικες δραστηριότητες και να αναρωτιόμαστε τι θέλει το παιδί σε μια μόνιμη βάση, δεν προσφέρει κανένα ερέθισμα στο μωρό μας που τώρα είναι ένα μικρό σφουγγαράκι και ρουφάει κάθε πληροφορία.

Με το πέρασμα των ετών, τα μικρά μας θα γίνονται επιθετικά, με εκρήξεις θυμού και πείσματα…και εμείς θα αναρωτιόμαστε γιατί; Το γιατί βρίσκεται και εδώ: το παιδί για να νιώσει ασφάλεια και ψυχική δύναμη στηρίζεται στη μητέρα του. Μια μητέρα που στρέφεται προς το παιδί της για καθοδήγηση δημιουργεί σύγχυση και άγχος στο μικρό της και εκείνο με τη σειρά του αντιδρά αρνητικά, με επιθετικότητα και ανισορροπία. Η αντίδραση ενός παιδιού σε αυτή την αβεβαιότητα είναι να ωθεί τους γονείς του εκτός ορίων για να δοκιμάσει τα όριά τους και να βρει ένα σημείο σταθερότητας.

Η σταθερότητα είναι το μικρό μυστικό στην ανατροφή των παιδιών μας και στη συσχέτιση μαζί τους. Αυτό προσφέρει ηρεμία και ισορροπία και ωθεί το παιδί να εξερευνήσει τον κόσμο έχοντας εμάς ως στήριγμα και βάση. Αυτό θέλουμε για το παιδί μας και αυτό πρέπει να του προσφέρουμε. Και πώς θα γίνει αυτό; Με αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα. Επιμορφώνομαι και ενημερώνομαι για τις εξελίξεις στον τομέα της παιδαγωγικής και της ψυχολογίας και μαζί με την δική μου πολύπλευρη προσωπικότητα φτιάνω το στυλ του γονέα που μου ταιριάζει. Χωρίς ανασφάλεια και φόβο! Μπορούμε;

Παπακυργιάκη Χρύσα
Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια
Email: <!– var prefix = 'ma' + 'il' + 'to'; var path = 'hr' + 'ef' + '='; var addy47646 = 'chrysapapakirgiaki' + '@'; addy47646 = addy47646 + 'yahoo' + '.' + 'gr'; var addy_text47646 = 'chrysapapakirgiaki' + '@' + 'yahoo' + '.' + 'gr'; document.write('‘); document.write(addy_text47646); document.write(‘‘); //–>n <!– document.write('‘); //–> Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. <!– document.write('’); //–>  
Blog: psuxis-logos.blogspot.gr
Δήμητρος 6, Μαρούσι