ΚΕΕΛΠΝΟ: Μύθοι & αλήθειες για τα εμβόλια

Παρά το γεγονός ότι τα εμβόλια αποδεδειγμένα σώζουν ζωές, πολλοί γονείς εξακολουθούν να είναι προβληματισμένοι σχετικά με τον εμβολιασμό του δικού τους παιδιού. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην παραπληροφόρηση και συγκεκριμένα στους διάφορους μύθους που περιβάλλουν τα εμβόλια.

Έτσι, με αφορμή την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμού, η οποία πραγματοποιείται φέτος στις 24-30 Απριλίου, το ΚΕΕΛΠΝΟ, και συγκεκριμένα το Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης – Γραφείο Νοσημάτων που προλαμβάνονται με Εμβολιασμό, παρουσιάζει τους κυριότερους μύθους για τα εμβόλια και τις αλήθειες που τους καταρρίπτουν.

Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμού αποτελεί μια πρωτοβουλία η οποία εφαρμόζεται από τα κράτη-μέλη και συντονίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Για μία εβδομάδα, όλες οι χώρες ενώνονται κάτω από το σύνθημα «Τα εμβόλια σώζουν ζωές – Ο εμβολιασμός προστατεύει την υγεία σε παιδιά και ενήλικες», οργανώνοντας δραστηριότητες με κύριο σκοπό την ενημέρωση του πληθυσμού σχετικά με τα οφέλη των εμβολίων σε κάθε στάδιο της ζωής.

ΜΥΘΟΣ: Τα νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό έχουν σχεδόν εξαλειφθεί στη χώρα μας, οπότε δεν υπάρχει λόγος εμβολιασμού και επένδυσης στα εμβόλια

ΑΛΗΘΕΙΑ

– Πράγματι τα νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό (λοιμώξεις) έχουν γίνει σπάνια σε πολλές χώρες, ωστόσο εξακολουθούν να υπάρχουν.

– Παρά το υψηλό ποσοστό των ατόμων (παιδιών) που εμβολιάζονται στην Ελλάδα, η εμβολιαστική κάλυψη δεν είναι ακόμη πλήρης στο 100%, οπότε υπάρχουν ακόμη αρκετά επίνοσα άτομα που κινδυνεύουν να νοσήσουν (μερικώς εμβολιασμένα ή ανεμβολίαστα), όπως συμβαίνει με την ιλαρά.

– Τα τελευταία χρόνια έχουν αναφερθεί κρούσματα ιλαράς σε περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με παραδοσιακά υψηλή εμβολιαστική κάλυψη.

ΜΥΘΟΣ: Τα εμβόλια θεωρούνται ότι δεν είναι ασφαλή

ΑΛΗΘΕΙΑ

– Η κυκλοφορία των εμβολίων επιτρέπεται εφόσον διασφαλιστεί ότι πληρούνται προδιαγραφές ασφαλείας και ποιότητας, όπως αυτές ορίζονται από τους αρμόδιους εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς (ΠΟΥ, FDA, ΕΟΦ).

– Τόσο στη χώρα μας άσο και διεθνώς υπάρχει συνεχής και αυστηρή καταγραφή των ανεπιθύμητων ενεργειών των εμβολίων και δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να αποδεικνύουν τη σύνδεση των εμβολίων με την ανάπτυξη αλλεργικών, αυτοάνοσων και/ή αναπνευστικών νοσημάτων αργότερα κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου.

ΜΥΘΟΣ: Τα εμβόλια (ιδίως το MMR) προκαλούν αυτισμό

ΑΛΗΘΕΙΑ

– Δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να αποδεικνύουν τη σύνδεση μεταξύ ενός εμβολίου (π.χ. για την ιλαρά-ερυθρά-παρωτίτιδα (MMR) ή άλλου) με την πρόκληση αυτισμού ή διαταραχών αυτιστικού φάσματος.

– Δημοσιεύσεις προηγούμενων ετών, με μελέτες και μακροχρόνια παρακολούθηση, αποδείχτηκε ότι ήταν ανυπόστατες και παραπλανητικές, χωρίς επιστημονική βάση.

ΜΥΘΟΣ: Η ταυτόχρονη χορήγηση σε ένα άτομο (ιδίως παιδί) περισσότερων του ενός εμβολίων (πολυδύναμα) αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης ανεπιθύμητων ενεργειών και υπερφόρτωσης του ανοσοποιητικού συστήματος

ΑΛΗΘΕΙΑ

– Επιστημονικά δεδομένα αποδεικνύουν ότι η ταυτόχρονη χορήγηση εμβολίων δεν επιβαρύνει το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού ή του ενήλικα.

– Καθημερινά, μέσω του περιβάλλοντος και της διατροφής μας, ερχόμαστε σε επαφή με πλήθος αντιγόνων (ξένες ουσίες προς τον οργανισμό) που επιδρούν στο ανοσοποιητικό σύστημα.

– Ένα παιδί εκτίθεται σε πολύ περισσότερα αντιγόνα στο πλαίσιο ενός κοινού κρυολογήματος ή μιας άλλης ίωσης συγκριτικά με εκείνα των εμβολίων.

– Τα πολυδύναμα εμβόλια έχουν τα εξής πλεονεκτήματα: α) μικρότερος αριθμός δόσεων, λιγότερες επισκέψεις στον κλινικό ιατρό, «κέρδος» σε χρόνο και χρήμα, β) εύκολη και λιγότερο επώδυνη χορήγηση και γ) καλύτερη εφαρμογή του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών.

ΜΥΘΟΣ: Τα εμβόλια περιέχουν υδράργυρο, μια επικίνδυνη ουσία για τον ανθρώπινο οργανισμό

ΑΛΗΘΕΙΑ

– Η θειομερσάλη είναι μια οργανική ουσία που περιέχει υδράργυρο και προστίθεται σε αμελητέα ποσότητα και σε πολύ λίγα εμβόλια ως συντηρητικό.

– Ο υδράργυρος είναι ένα στοιχείο της φύσης που βρίσκεται στον αέρα, στο νερό και στο έδαφος.

– Δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να αποδεικνύουν ότι η ποσότητα της θειομερσάλης που περιέχεται στα εμβόλια θέτει σε κίνδυνο την υγεία.

ΜΥΘΟΣ: Τα νοσήματα δεν θα μεταδίδονται εάν εξασφαλίσουμε τις κατάλληλες συνθήκες υγιεινής

ΑΛΗΘΕΙΑ

– Πολλές λοιμώξεις (π.χ. ιλαρά, κοκκύτης, πολιομυελίτιδα) είναι δυνατό να μεταδοθούν ανεξάρτητα από το πόσο καθαροί είμαστε.

– Οι καλές συνθήκες υγιεινής (πλύσιμο χεριών, καθαρό νερό & αερισμός χώρων) συμβάλλουν μόνο στην προστασία από την έκθεση σε λοιμογόνους παράγοντες, δεν προστατεύουν από τη λοίμωξη/νόσηση ή τις επιπλοκές της εάν κάποιος εκτεθεί, όπως κάνουν τα εμβόλια.

– Εάν οι άνθρωποι σταματήσουν να εμβολιάζονται, λοιμώξεις που έχουν γίνει σπάνιες, όπως η πολιομυελίτιδα και η ιλαρά, θα εμφανιστούν ξανά γρήγορα.

ΜΥΘΟΣ: Τα πολυδύναμα εμβόλια έναντι της διφθερίτιδας, του τετάνου, του κοκκύτη και της πολιομυελίτιδας μπορεί να προκαλέσουν το σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου

ΑΛΗΘΕΙΑ

– Δεν υπάρχει αιτιολογική συσχέτιση μεταξύ της χορήγησης αυτών των εμβολίων και του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου.

– Τα εμβόλια αυτά χορηγούνται σε ηλικία που τα βρέφη βρίσκονται σε κίνδυνο εμφάνισης του συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου.

– Δηλωθέντα περιστατικά συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου αφορούν τυχαία συγχορήγηση εμβολίων και θα μπορούσαν να συμβούν ούτως ή άλλως.

ΜΥΘΟΣ: Είναι προτιμότερη η ανοσοποίηση μέσω της φυσικής νόσησης παρά μέσω των εμβολίων

ΑΛΗΘΕΙΑ

– Η ανοσιακή απόκριση στα εμβόλια είναι όμοια με εκείνη που παράγεται μέσω της φυσικής νόσησης.

– Οι συνέπειες της ανοσίας μέσω φυσικής νόσησης μπορεί να είναι ολέθριες, όπως: α) διανοητική καθυστέρηση (λοίμωξη από Haemophilus influenzae τύπου b), β) γενετικές ανωμαλίες (συγγενής λοίμωξη από ιό ερυθράς), γ) καρκίνος του ήπατος (λοίμωξη από ιό ηπατίτιδας Β) ή δ) ακόμη και θάνατος (λοίμωξη από ιό ιλαράς).

ΜΥΘΟΣ: Τα νοσήματα που προλαμβάνονται με τα εμβόλια στην παιδική ηλικία αφορούν μόνο «ατυχή» γεγονότα της ζωής

ΑΛΗΘΕΙΑ

– Τα νοσήματα που προλαμβάνονται με τα εμβόλια είναι δυνατό να προληφθούν και δεν αποτελούν απλώς και μόνο ένα γεγονός της ζωής.

– Τα νοσήματα που προλαμβάνονται με τα εμβόλια είναι σοβαρά και μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες, όπως πνευμονία, εγκεφαλίτιδα, τύφλωση, διάρροια, λοιμώξεις αυτιού, σύνδρομο συγγενούς ερυθράς, ακόμη και θάνατο.

– Τα συμβάντα αυτά είναι δυνατό να προληφθούν με τα εμβόλια. Ο μη εμβολιασμός έναντι αυτών των νοσημάτων αφήνει τα άτομα αδικαιολόγητα επίνοσα.

– Τα εμβόλια κοστίζουν λιγότερο από τις διάφορες δράσεις επιδημικού περιορισμού, όπως είναι η εφαρμογή απομόνωσης του ασθενούς (καραντίνα), η ταυτοποίηση των ιών κ.ά.

ΜΥΘΟΣ: Πολλά άτομα που δεν εμβολιάστηκαν στο παρελθόν διάγουν μια ζωή υγιή και μακροχρόνια, οπότε δεν υπάρχει πραγματικά ανάγκη των εμβολίων

ΑΛΗΘΕΙΑ

– Πριν την καθιέρωση του εμβολίου για την ιλαρά πάνω από το 90% του πληθυσμού είχε μολυνθεί μέχρι την ηλικία των 10 ετών.

– Περίπου 1 στις 1.000 περιπτώσεις ιλαράς οδηγούν στον θάνατο.

– Πολλοί από εκείνους που επιβίωσαν από τη νόσο υποφέρουν από σοβαρές και ενίοτε μακροχρόνιες επιπλοκές.

– Ακόμη και εάν τα νοσήματα που προλαμβάνονται με τα εμβόλια έχουν ήπια κλινική εικόνα, είναι καλύτερο να προλαμβάνονται, καθώς κανείς δεν γνωρίζει εκ των προτέρων πόσο σοβαρά ή όχι θα τον προσβάλλει κάθε ασθένεια.

ΜΥΘΟΣ: Τα άτομα που έχουν εμβολιαστεί αντιμετωπίζουν περισσότερα αλλεργικά, αυτοάνοσα και αναπνευστικά νοσήματα συγκριτικά με εκείνα που δεν έχουν εμβολιαστεί

ΑΛΗΘΕΙΑ

– Τα εμβόλια «διδάσκουν» στο ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου πώς να αντιδράσει σε συγκεκριμένα αντιγόνα. Δεν αλλάζουν τον τρόπο λειτουργίας του.

– Δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να αποδεικνύουν τη σύνδεση των εμβολίων με την ανάπτυξη αλλεργικών, αυτοάνοσων και αναπνευστικών νοσημάτων αργότερα κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου.

ΜΥΘΟΣ: Τα εμβόλια ως έναν βαθμό είναι υπεύθυνα για την αύξηση της επίπτωσης των διαφόρων μορφών καρκίνου σε παγκόσμιο επίπεδο

ΑΛΗΘΕΙΑ

– Τα εμβόλια δεν προκαλούν καρκίνο.

– Το εμβόλιο έναντι του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (ΗΡV) προστατεύει έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

– Η παγκόσμια αύξηση των περιστατικών καρκίνου τα τελευταία 50 χρόνια οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως ο σύγχρονος τρόπος ζωής, η αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης, οι καλύτερες διαγνωστικές εξετάσεις κ.λπ.

Δείτε κι αυτό:

Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμού: Απαντά στην αγωνία των γονιών για την ασφάλεια των εμβολίων

ECDC: Η «συγκέντρωση ανεμβολίαστων ανθρώπων» φέρνει επιδημίες ιλαράς στην Ευρώπη

«Καμπανάκι» ΠΟΥ για επιδημία ιλαράς στην Ευρώπη – Ζητά εντατικοποίηση των εμβολιασμών

Η πρώτη καταδίκη στην Ελλάδα για ψευδή είδηση αφορά τα εμβόλια