Το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού είναι ένα μικρόβιο που υπάρχει στο στομάχι μεγάλου ποσοστού παιδιών και ενηλίκων και προκαλεί φλεγμονή (γαστρίτιδα) με ποικίλες κλινικές εκδηλώσεις.
Ανακαλύφθηκε το 1982 από τους Warren και Marshal, στους οποίους το έτος 2005 απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ για αυτή την ανακάλυψη.
Ποια είναι τα συμπτώματα της λοίμωξης
Ο πόνος πάνω από τον ομφαλό που επιμένει για διάστημα άνω των 3 μηνών, η ναυτία ή η δυσπεψία στα παιδιά είναι συμπτώματα που μπορεί να οφείλονται σε λοίμωξη από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.
Μερικές μελέτες συσχετίζουν τη λοίμωξη με την επίμονη σιδηροπενική αναιμία, το χαμηλό ανάστημα και την ιδιοπαθή θρομβοπενική πορφύρα, ωστόσο η συσχέτιση αυτή απαιτεί περαιτέρω τεκμηρίωση.
Να σημειωθεί ότι στο μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού η λοίμωξη είναι ασυμπτωματική.
Πόσο συχνή είναι η λοίμωξη
Η συχνότητα της λοίμωξης εξαρτάται από το βιοτικό επίπεδο και τις συνθήκες υγιεινής κάθε χώρας και αυξάνει με την ηλικία. Σε άτομα που ζουν σε χώρους όπου υπάρχουν κακές συνθήκες υγιεινής ή μένουν συνωστισμένο πολλές ώρες την ημέρα –π.χ. παιδιά που ζουν σε ιδρύματα– η συχνότητα είναι μεγάλη.
Στις υπό ανάπτυξη χώρες, το ποσοστό της λοίμωξης στα παιδιά φτάνει μέχρι 80%, ενώ στις ανεπτυγμένες χώρες σε λιγότερο από 5%.
Σημαντικό ρόλο στη μόλυνση του παιδιού παίζει η οικογένεια, καθώς έχει αποδειχτεί η ενδοοικογενειακή διασπορά του μικροβίου, κυρίως από τους γονείς.
Στην Ελλάδα η συχνότητα της μόλυνσης από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού φθάνει σε ποσοστό 15-20% των παιδιών και έως 70% των ενηλίκων, πολλοί από τους οποίους δεν εμφανίζουν συμπτώματα.
Σε μερικές μελέτες, το ποσοστό της λοίμωξης σε ενήλικες με έλκος δωδεκαδακτύλου φτάνει μέχρι και σε ποσοστό 100%, ενώ στα παιδιά με έλκος το ελικοβακτηρίδιο ανευρίσκεται σε ποσοστό περίπου 50%.
Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί σημαντική μείωση της συχνότητας της λοίμωξης στις περισσότερες χώρες λόγω βελτίωσης των συνθηκών υγιεινής.
Το μικρόβιο εγκαθίσταται στο στομάχι, όπου προκαλεί φλεγμονή, και εάν δεν δοθεί θεραπεία παραμένει εκεί διά βίου.
Πώς γίνεται η διάγνωση της λοίμωξης από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού
Με τη χρήση επεμβατικών και μη επεμβατικών εξετάσεων:
– Μη επεμβατικές εξετάσεις
Με την ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων στον ορό. Η αξιοπιστία της εξέτασης αυτής, ωστόσο, δεν είναι ικανοποιητική στα παιδιά.
Με τη δοκιμασία αναπνοής μετά τη λήψη ειδικού φαρμάκου. Η εξέταση αυτή συνιστάται να γίνεται σε παιδιά μεγαλύτερα των 6 ετών με επιβεβαιωμένη γαστρίτιδα από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, πριν και μετά τη χορήγηση θεραπείας, για να ελέγχεται η επιτυχής εκρίζωση του μικροβίου.
Με την ανίχνευση ειδικού αντιγόνου στα κόπρανα, με τη χρήση μονοκλωνικού αντισώματος.
– Επεμβατικές εξετάσεις
Με τη γαστροσκόπηση και τις βιοψίες στομάχου. Με την εξέταση αυτή μπορεί να τεθεί η διάγνωση γαστρίτιδας και/ή έλκους του στομάχου ή του δωδεκαδακτύλου από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού και να αποκλειστούν άλλα αίτια επιγαστραλγίας. Η εξέταση του ιστού βιοψίας στο μικροσκόπιο επιβεβαιώνει τη φλεγμονή και αναδεικνύει το μικρόβιο.
Με την ταχεία δοκιμασία ουρεάσης σε δείγματα βιοψίας στομάχου. Η αλλαγή του χρώματος από κίτρινο σε μπορντώ μετά την τοποθέτηση του υλικού της βιοψίας στομάχου μαρτυρά την ύπαρξη του μικροβίου.
Με την καλλιέργεια του ιστού της βιοψίας του στομάχου για έλεγχο της ευαισθησίας του μικροβίου στα αντιβιοτικά.
Για τη διάγνωση απαιτούνται δύο θετικές εξετάσεις τουλάχιστον, με εξαίρεση την καλλιέργεια του ιστού, που αρκεί ως μόνη εξέταση όταν είναι θετική.
Ποια παιδιά πρέπει να ελέγχονται
– Παιδιά με πρώτου βαθμού συγγενείς με καρκίνο στομάχου.
– Παιδιά που γαστροσκοπούνται για έλεγχο επιγαστραλγίας, δυσφαγίας ή άλλων συμπτωμάτων γαστρο-οισοφαγικής παλινδρόμησης, κοιλιοκάκης κ.ά.
– Παιδιά με ανεξήγητη σιδηροπενική αναιμία ή με ιδιοπαθή θρομβοπενική πορφύρα που δεν υπακούει στη θεραπεία.
– Δεν υποβάλλουμε σε εργαστηριακό έλεγχο τα ασυμπτωματικά παιδιά στα οποία δεν σκοπεύουμε να χορηγήσουμε φαρμακευτική αγωγή.
Πηγή: Ελληνική Εταιρεία Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας, Ηπατολογίας και Διατροφής
Διαβάστε επίσης:
Αιμορροφιλία & παιδί: Τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς
Αλλεργικό παιδί στο σχολείο – Δέκα βασικές οδηγίες για τους γονείς
Πηγή