Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η πρωτοφανής περίπτωση ενός 23χρονου Βρετανού που ζει με ένα είδος “μόνιμου déjà vu” μπορεί να οφείλεται στο επίμονο άγχος. Είναι η πρώτη φορά που το φαινόμενο déjà vu συνδέεται με το άγχος.
Τι είναι το déjà vu –ελληνιστί προμνησία– και τι ξέρουμε για τα βαθύτερα αίτιά του;
Εμπειρικά όλοι ξέρουμε τι είναι το déjà vu. Πρόκειται για τη φευγαλέα αίσθηση ότι έχουμε ξαναδεί ή ξαναζήσει αυτό που βρίσκεται μπροστά στα μάτια μας, αν και η κοινή λογική μας υποδεικνύει ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατο.
Ο όρος déjà vu προέρχεται από τη Γαλλική και σημαίνει στην κυριολεξία “το ήδη ιδωμένο”.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα ερευνητικά δεδομένα, τουλάχιστον τα δύο τρίτα του πληθυσμού έχουν βιώσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους το déjà vu, ωστόσο οι επιστήμονες γνωρίζουν ελάχιστα για τα πραγματικά αίτια του φαινομένου.
Ομάδα ερευνητών από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τον Καναδά μελέτησε το παράδοξο περιστατικό του 23χρονου που ζει με χρόνιο déjà vu. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το άγχος είναι μια πιθανή αιτία που εξηγεί το φαινόμενο στην περίπτωση αυτή.
Η κατάσταση του νεαρού άνδρα είναι τόσο δραματική που αποφεύγει να βλέπει τηλεόραση, να ακούει ραδιόφωνο και να διαβάζει εφημερίδες, επειδή αισθάνεται ότι “έχει ξαναζήσει τα πάντα”.
Σύμφωνα με το Δρ Chris Moulin, ειδικό σε θέματα Γνωστικής Νευροψυχολογίας από Πανεπιστήμιο της Βουργουνδίας ο οποίος συμμετείχε στη σχετική μελέτη, ο νεαρός είχε ιστορικό κατάθλιψης και αγχώδους διαταραχής και είχε κάνει χρήση του παραισθησιογόνου LSD όταν ήταν φοιτητής. Κατά τα άλλα, είναι απολύτως υγιής.
Το περιστατικό αποτελεί αίνιγμα για τους ερευνητές, καθώς ο άνδρας είναι πολύ νέος και έχει πλήρη συναίσθηση της πραγματικότητας, όμως έχει τραυματιστεί τρομερά από αυτό το επίμονο παιχνίδι του ίδιου του μυαλού του, δηλώνει ο Δρ Moulin.
Για μερικά λεπτά ή και περισσότερο, ο 23χρονος αισθάνεται ότι έχει ξαναζήσει την ίδια εμπειρία. Μια φορά πήγε για κούρεμα και όταν μπήκε στο κουρείο του ήρθε η αλλόκοτη αυτή αίσθηση. Λίγο αργότερα, βίωσε ένα déjà vu του προηγούμενου déjà vu. Δεν μπορούσε να σκεφτεί τίποτε άλλο, δηλώνει ο Δρ Moulin.
Για οκτώ ολόκληρα χρόνια, ο νεαρός αισθανόταν “παγιδευμένος σε ένα φαύλο κύκλο του χρόνου”. Όσο περισσότερη δυσφορία του προκαλούσε η κατάσταση αυτή, τόσο χειρότερα γινόταν.
Οι εγκεφαλικές απεικονίσεις δεν υπέδειξαν κάποια ανωμαλία κι έτσι οι ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η αιτιολογία του déjà vu στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ψυχολογικής και όχι νευρολογικής φύσεως.
Αν και το συμπέρασμα αυτό δεν αρκεί για να αποδειχθεί η σχέση μεταξύ άγχους και déjà vu, παρέχει μια αξιόλογη βάση για περαιτέρω έρευνες, δηλώνει ο Δρ Moulin.
Άλλες πιθανές εξηγήσεις που έχουν δώσει οι επιστήμονες είναι ότι το déjà vu οφείλεται σε στιγμιαία κακή επικοινωνία μεταξύ των εγκεφαλικών νευρώνων ή ότι αποτελεί φυσικό επακόλουθο όταν βλέπουμε κάτι γνώριμο στο περιβάλλον μας –όπως ένα σχήμα ή μια δομή– και κατ’ επέκταση ενεργοποιείται μια ψευδής ανάμνηση.
Πηγή: onmed.gr