Διπολική vs. μεταιχμιακή διαταραχή: Σε ποια σημεία διαφέρουν

Οι δύο διαταραχές μοιράζονται κάποια κοινά κλινικά συμπτώματα, κυρίως τις εναλλαγές της διάθεσης και την παρορμητικότητα, όμως αποτελούν διακριτές διαγνώσεις και αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο.

Αρχικά θα πρέπει να σημειωθεί πως το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο των Ψυχικών Διαταραχών (DSM-IV-TR), το οποίο χρησιμοποιείται από τους περισσότερους ψυχιάτρους και τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας γενικότερα για τη διάγνωση των ψυχικών νοσημάτων, κατατάσσει τη διπολική διαταραχή στα κλινικά σύνδρομα ενώ την μεταιχμιακή ή οριακή διαταραχή στις διαταραχές της προσωπικότητας.

Τρία είναι τα βασικά σημεία που διαφοροποιούν τη διπολική διαταραχή από τη μεταιχμιακή διαταραχή της προσωπικότητας.

Στη διπολική διαταραχή εκδηλώνονται ακραίες εναλλαγές της διάθεσης, από επεισόδια υπερδιέγερσης και ευερεθιστότητας (μανία) σε επεισόδια βαθιάς θλίψης και απελπισίας (κατάθλιψη) και το αντίστροφο. Μεταξύ των επεισοδίων μεσολαβούν συχνά περίοδοι σταθεροποιημένης διάθεσης. Τις εναλλαγές της διάθεσης συνοδεύουν μεταβολές στα επίπεδα ενέργειας και στη συμπεριφορά.

Η περίοδος κατά την οποία εκδηλώνεται ένα επεισόδιο μανίας και ένα επεισόδιο κατάθλιψης ονομάζεται κύκλος. Η συχνότητα και η διάρκεια των κύκλων ποικίλλουν μεταξύ των πασχόντων.

1. Στα άτομα με μεταιχμιακή διαταραχή, η μετάβαση από κύκλος σε κύκλο είναι ταχύτερη, καθώς μπορεί να διαρκέσει ακόμη και μερικά δευτερόλεπτα ή λίγα μόλις λεπτά. Στα άτομα με μεταιχμιακή διαταραχή, οι κύκλοι εκδηλώνονται συχνά αρκετές φορές μέσα στην ίδια ημέρα. Στα άτομα με διπολική διαταραχή, κατά μέσο όρο ένας κύκλος διαρκεί από τρεις μήνες έως και πέντε χρόνια. Στη μεταιχμιακή διαταραχή, οι κύκλοι εναλλάσσονται ταχύτερα ακόμη και σε σύγκριση με την Διπολική Διαταραχή Ταχείας Εναλλαγής (Rapid-cycling Bipolar Disorder). Στην περίπτωση Διπολικής Διαταραχής Ταχείας Εναλλαγής, παρατηρούνται τέσσερα ή και περισσότερα επεισόδια μείζονος κατάθλιψης, μανίας, υπο-μανίας ή μεικτά επεισόδια σε διάστημα ενός έτους.

2. Οι εναλλαγές της διάθεσης στα άτομα με μεταιχμιακή διαταραχή εξαρτώνται σε μεγαλύτερο βαθμό από τρέχουσες καταστάσεις στην ζωή τους. Οτιδήποτε μπορεί να συνδέεται με την ιδέα ή την εμπειρία της εγκατάλειψης μπορεί για παράδειγμα να αποτελέσει αφορμή για επεισόδιο.

3. Στα άτομα με μεταιχμιακή διαταραχή οι εναλλαγές της διάθεσης είναι ευδιάκριτες. Στα άτομα με διπολική διαταραχή, οι εναλλαγές αφορούν πληθώρα συναισθημάτων (φόβος, θυμός, απέχθεια, αγάπη, λύπη κ.α.).