Κορονοϊός: Πώς «χτυπά» τους πνεύμονες των ασθενών, ποιοι και γιατί κινδυνεύουν περισσότερο

Ο νέος κορονοϊός Sars-CoV-2 πρωτοεμφανίστηκε στα τέλη του 2019 με περιστατικά πνευμονίας άγνωστης προέλευσης. Λίγο αργότερα βρέθηκε πως το αίτιο της πνευμονίας ήταν ένας νέος ιός και η ασθένεια που προκαλεί ονομάστηκε Covid-19.

Με τον ΠΟΥ να έχει κηρύξει εδώ και καιρό πανδημία, λόγω του νέου κορονοϊού, οι περισσότεροι από τους ασθενείς εμφανίζουν μόνο ήπια συμπτώματα, που παραπέμπουν σε συνηθισμένα κρυολογήματα. 

Ο ΠΟΥ λέει πως το 80% των ασθενών με Covid-19 αναρρώνουν χωρίς να χρειάζονται εξειδικευμένη θεραπεία. Μόνο ένας στους έξι ασθενείς νοσεί σοβαρά και αναπτύσσει δυσκολία στην αναπνοή.

Το ερώτημα είναι, όπως γράφει η εφημερίδα Guardian, το πώς ο Covid-19 εξελίσσεται σε πιο σοβαρή ασθένεια και σε πνευμονία και τι σημαίνει αυτό για τους πνεύμονες και το υπόλοιπο σώμα μας.

Πώς πλήττει ο κορονοϊός τους ανθρώπους

Ο Guardian Australia μίλησε με τον καθηγητή και πνευμονολόγο John Wilson από το Royal Australasian College of Physicians, ο οποίος εξήγησε πως όλες οι σοβαρές συνέπειες του Covid-19 περιλαμβάνουν την πνευμονία. Ο Wilson λέει πως οι άνθρωποι που νοσούν με Covid-19 χωρίζονται σε τέσσερις κατηγορίες.

Η ομάδα που νοσεί λιγότερο σοβαρά είναι οι λεγόμενοι «υπο-κλινικοί» ασθενείς, που έχουν τον ιό χωρίς να εμφανίζουν κανένα σύμπτωμα. Ακολουθούν οι ασθενείς που εμφανίζουν λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού, κάτι που σημαίνει πως «μπορεί να έχουν πυρετό και βήχα και ίσως ηπιότερα συμπτώματα όπως πονοκέφαλο και επιπεφυκίτιδα.

«Οι άνθρωποι με ήπια συμπτώματα μπορούν να μεταδώσουν τον ιό αλλά δεν το ξέρουν» σημειώνει ο καθηγητής. 

Η μεγαλύτερη ομάδα όσων βρίσκονται θετικοί στον Covid-19, κι εκείνοι που είναι πιθανότερο να επισκεφθούν νοσοκομεία, είναι εκείνοι που εμφανίζουν συμπτώματα που θυμίζουν γρίπη και δεν είναι σε θέση να εργαστούν.

Η τέταρτη ομάδα είναι εκείνοι που θα ασθενήσουν σοβαρά με πνευμονία.

«Στην Ουχάν, από όσους βρέθηκα ν θετικοί και ζήτησαν ιατρική βοήθεια, μόνο το 6% αρρώστησε σοβαρά» εξηγεί.

Ο ΠΟΥ τονίζει πως οι ηλικιωμένοι και οι άνθρωποι με υποκείμενα νοσήματα όπως υψηλή πίεση, καρδιακά και αναπνευστικά προβλήματα ή διαβήτη είναι εκείνοι που είναι πιθανότερο να νοσήσουν σοβαρά.

Πώς εξελίσσεται η πνευμονία;

Όπως εξηγεί ο Wilson, ο πυρετός και ο βήχας που εμφανίζουν ασθενείς με Covid-19 είναι αποτέλεσμα λοίμωξης που φτάνει στο αναπνευστικό δέντρο. «Τραυματίζεται η οδός, προκαλώντας φλεγμονή. Αυτή με τη σειρά της ερεθίζει τον αεραγωγό. Ακόμα και ένας κόκκος σκόνης μπορεί να προκαλέσει βήχα. Αλλά αν αυτό χειροτερέψει, τότε η φλεγμονή ξεπερνά τον αεραγωγό και μπαίνει στις αναπνευστικές κυψελίδες. Έτσι εκκρίνεται υγρό στους πνεύμονες και ο ασθενής καταλήγει με πνευμονία».

Σύμφωνα με τον ίδιο, όταν οι πνεύμονες γεμίσουν με υγρό, λόγω φλεγμονής, δεν μπορούν πια να μεταφέρουν επαρκές οξυγόνο στην κυκλοφορία του αίματος, μειώνοντας τη δυνατότητα του οργανισμού να παίρνει οξυγόνο και να αποβάλλει το διοξείδιο του άνθρακα. «Αυτό είναι το σύνηθες αίτιο θανάτου ασθενών με σοβαρή πνευμονία» εξηγεί.

Πώς θεραπεύεται η πνευμονία;

Η καθηγήτρια Christine Jenkins, επικεφαλής του Lung Foundation Australia και πνευμονολόγος, δήλωσε: «Δυστυχώς μέχρι στιγμής δεν έχουμε κανένα μέσο να αποτρέψουμε την εμφάνιση της πνευμονίας Covid-19. Δοκιμάζονται πολλά φάρμακα κι ελπίζουμε να βρούμε αποτελεσματικούς αντι-ιικούς συνδυασμούς. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει θεραπεία παρά υποστηρικτική αγωγή, αυτή δίνουμε στους ασθενείς στις ΜΕΘ. Τους συνδέουμε με αναπνευστήρες και παρέχουμε υψηλά επίπεδα οξυγόνου μέχρι οι πνεύμονες να μπορούν να λειτουργήσουν κανονικά καθώς αναρρώνουν».

Σύμφωνα με τον Wilson οι ασθενείς με ιογενή πνευμονία κινδυνεύουν να εμφανίσουν και δευτερεύουσες λοιμώξεις, οπότε και πάλι θα δινόταν αγωγή με αντι-ιικα και αντιβιοτικά. 

Σε κάποιες περιπτώσεις αυτό δεν είναι αρκετό, λέει για το τωρινό ξέσπασμα του νέου κορονοϊού. «Η πνευμονία έμενε χωρίς θεραπεία και οι ασθενείς υπέκυπταν».

Είναι διαφορετική πνευμονία Covid-19;

Η Jenkins λέει πως πνευμονία Covid-19 είναι διαφορετική από τοις συνηθισμένες περιπτώσεις για τις οποίες δεν εισάγονται ασθενείς στο νοσοκομείο.

«Τα περισσότερα είδη πνευμονίας που γνωρίζουμε και για τα οποία εισάγονται άνθρωποι στο νοσοκομείο είναι βακτηριδιακά και ανταποκρίνονται σε αντιβιοτικά».

Ο Wilson λέει πως υπάρχουν ενδείξεις ότι η πνευμονία που προκαλεί ο Covid-19 μπορεί να είναι πολύ σοβαρή και δείχνει να πλήττει συνολικά τους πνεύμονες και όχι μέρος τους.

«Όταν έχουμε λοίμωξη στον πνεύμονα, ο οργανισμός προσπαθεί να καταστρέψει τον ιό και να περιορίσει την εξέλιξή του. Αλλά σε κάποιες περιπτώσεις αυτός ο “μηχανισμός πρώτης αντίδρασης” μπορεί να εμφανίζει κάποια βλάβη σε ορισμένους ανθρώπους, όπως σε ηλικιωμένους, ανθρώπους με υποκείμενα καρδιακά και αναπνευστικά προβλήματα και διαβήτη».

Η Jenkins εξηγεί πως, σε γενικές γραμμές, οι άνθρωποι άνω των 65 κινδυνεύουν να εμφανίσουν πνευμονία, όπως και όσοι πάσχουν από διαβήτη, καρκίνο και χρόνια νοσήματα του αναπνευστικού, της καρδιάς, του ήπατος, των νεφρών. Επίσης οι καπνιστές, οι αυτόχθονες Αυστραλοί και βρέφη κάτω των 12 μηνών.

«Η ηλικία είναι ο βασικός παράγοντας πρόβλεψης για την πνευμονία. Η πνευμονία είναι πάντα σοβαρή για έναν ηλικιωμένο και κάποτε ήταν μεταξύ των βασικών αιτίων θανάτου. Τώρα έχουμε πολύ καλές θεραπείες. Είναι σημαντικό να θυμάστε πως όσο υγιείς κι αν είστε, όσο ενεργητικοί κι αν είστε, ο κίνδυνος εμφάνισης πνευμονίας αυξάνει με την ηλικία. Αυτό συμβαίνει επειδή το ανοσοποιητικό μας εξασθενεί με την ηλικία, και δυσκολεύει το σώμα μας στην προσπάθεια να αντιμετωπίσει λοιμώξεις και ασθένειες».