Γιατί το junk food είναι εθιστικό

Κάθε φορά που ανοίγετε ένα κουτί με μπισκότα, ένα σακουλάκι με τσιπς ή μια μπάρα σοκολάτας, δε μπορείτε να συγκρατηθείτε στο ένα κομματάκι, ένα μπολάκι κ.ο.κ. αλλά καταλήγετε να καταβροχθίζετε ό,τι έχετε μπροστά σας.

Αν στην παραπάνω περιγραφή αναγνωρίζετε τον εαυτό σας… μια νέα έρευνα έρχεται για να εξηγήσει τι ακριβώς συμβαίνει στο μυαλό σας.

Όπως υποστηρίζουν ερευνητές από τον Καναδά, συγκεκριμένοι τύποι λιπαρών έχουν παρόμοια επίδραση στον εγκέφαλο, όπως τα ναρκωτικά.

Η έρευνά τους δείχνει, ότι τροφές πλούσιες σε κορεσμένα λιπαρά ενισχύουν τη συμπεριφορά αναζήτησης ανταμοιβής, όπως ένας εξαρτημένος αναζητά την αύξηση της δόσης του με την πάροδο του χρόνου.

Τα κορεσμένα λιπαρά περιέχονται στο βούτυρο, τα κέικ, τα μπισκότα, τα επεξεργασμένα κρέατα, όπως τα λουκάνικα και το μπέικον, τα τυριά, τις κρέμες κι άλλα προϊόντα.

Για τις ανάγκες της μελέτης τους, οι ερευνητές τάισαν τρεις ομάδες ποντικιών με «καλά» μονοακόρεστα λιπαρά και με τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε κορεσμένα λιπαρά.

Η ερευνητική ομάδα κατέληξε στα συμπεράσματά της, μελετώντας τρεις ομάδες ποντικιών. Η πρώτη ομάδα ήταν η ομάδα ελέγχου: διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, με ίσες ποσότητες μονοακόρεστων και κορεσμένων λιπαρών οξέων.

Στη δεύτερη ομάδα έδωσαν μονοακόρεστα λιπαρά, από τα οποία το 50% των θερμίδων προερχόταν από ελαιόλαδο. Στην τρίτη ομάδα χορήγησαν κορεσμένα λιπαρά, με το 50% των θερμίδων να προέρχεται από φοινικέλαιο.

Οι υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά δίαιτες ήταν όλες το ίδιο από πλευράς σακχάρων, πρωτεϊνών, περιεκτικότητας σε λίπος και θερμίδες, ενώ τα ζώα ήταν ελεύθερα να φάνε όσο πολύ ή λίγο ήθελαν.

Μετά από 8 εβδομάδες, το βάρος των ποντικιών σε όλες τις ομάδες ήταν ίδιο, όμως τεστ συμπεριφοράς αποκάλυψαν κάτι διαφορετικό.

Η λειτουργία της ντοπαμίνης, που είναι υπεύθυνη για το σύστημα κινητοποίησης και ανταμοιβής στον εγκέφαλο,  είχε αμβλυνθεί στην ομάδα που είχε φάει πολλά κορεσμένα λιπαρά.

«Υποθέτουμε ότι αυτό οδηγεί τον εγκέφαλο να προσπαθεί να αντισταθμίσει ενισχύοντας τη συμπεριφορά αναζήτησης ανταμοιβής. Αυτό το φαινόμενο παρατηρείται πάνω κάτω στα εξαρτημένα άτομα, που με τον καιρό θέλουν να αυξάνουν τη δόση τους για να έχουν την ίδια ικανοποίηση», εξήγησε η Cecile Hryhorczuk από το πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ. «Επομένως, ένα άτομο που καταναλώνει πολλά κορεσμένα λιπαρά, μπορεί να αντισταθμίζει τη μειωμένη εμπειρία ανταμοιβής, καταναλώνοντας μεγαλύτερες ποσότητες από τρόφιμα  υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και σάκχαρα, για να αποκομίσει το ίδιο επίπεδο ευχαρίστησης και ανταμοιβής».

Οι ερευνητές υποστηρίζουν, ότι η μελέτη τους είναι η πρώτη που δείχνει ότι, ανεξάρτητα από τις μεταβολές βάρους, η ανεξέλεγκτη πρόσληψη κορεσμένων λιπών μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στον εγκέφαλο.

Τα συμπεράσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Neuropsychopharmacology.