Η παχυσαρκία συνδέεται με διαταραχές ψυχικής υγείας, αλλά η συσχέτιση είναι περίπλοκη. Στο άρθρο που ακολουθεί θα διαβάσετε όσα πρέπει να ξέρετε για τη σχέση μεταξύ του σωματικού βάρους, την κατάθλιψη και το άγχος.
Μπορεί να είναι δύσκολο να αντιμετωπίσετε το άγχος και την κατάθλιψη, αλλά το σωματικό σας βάρος δεν είναι ο μόνος καθοριστικός παράγοντας των προβλημάτων ψυχικής υγείας που πιθανά να πρέπει να διαχειριστείτε.
Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο συνδέονται η ψυχική υγεία και το σωματικό βάρος μπορεί να σάς βοηθήσει να διαχειριστείτε καλύτερα την υγεία σας.
Η σχέση μεταξύ παχυσαρκίας και άγχους
Έρευνες έχουν δείξει ότι η παχυσαρκία σχετίζεται με περίπου 25% αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης διαταραχών της διάθεσης και του άγχους. Αλλά χρειάζεται περισσότερη έρευνα επειδή αυτή η μελέτη δεν δείχνει αν η παχυσαρκία προκαλεί αυτές τις διαταραχές ή το αντίστροφο.
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι η ανησυχία για την αύξηση του σωματικού βάρους ή η δημιουργία αρνητικών συναισθημάτων για την εικόνα κάποιου μπορεί να προκαλέσει επιπρόσθετο άγχος.
Μια μεγάλη μελέτη από το 2017 που αποτελείται από μαθητές γυμνασίου αποφάνθηκε ότι η δυσαρέσκεια για την εικόνα του σώματος σχετίζεται με τα συμπτώματα διαταραχών άγχους, όπως:
- γενικευμένη αγχώδης διαταραχή (GAD)
- διαταραχή πανικού
- κοινωνικό άγχος
- σχολικό άγχος
Το άγχος σχετίζεται με αυξημένη δραστηριότητα σε ένα μέρος του εγκεφάλου γνωστό ως άξονας υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων (HPA).
Μια μελέτη του 2021 σε ζώα που δημοσιεύθηκε στο Molecular Psychiatry αποκάλυψε, επίσης, πληροφορίες σχετικά με τη σχέση μεταξύ παχυσαρκίας και ψυχικής υγείας.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ένα νευρικό κύκλωμα στον εγκέφαλο που ρυθμίζει τη διάθεση και την όρεξη μπορεί να είναι ένας βασικός στόχος και για τις δύο καταστάσεις. Όταν έδωσαν στα ποντίκια ένα συνδυασμό δύο φαρμάκων που δρουν σε αυτό το κύκλωμα, τα ζώα βίωσαν λιγότερο άγχος και έχασαν βάρος.
Μερικά συμπτώματα του άγχους μπορεί να περιλαμβάνουν:
- συναισθήματα ανησυχίας ή φόβου που παρεμβαίνουν στην καθημερινή ζωή
- αίσθημα ανησυχίας και ευερεθιστότητας
- προβλήματα συγκέντρωσης
- κούραση
- δυσκολίες στο να κοιμηθείτε ή να παραμείνετε κοιμισμένοι
- ανεξήγητοι πονοκέφαλοι, στομαχόπονοι ή άλλοι τύποι πόνου
Η σχέση μεταξύ παχυσαρκίας και κατάθλιψης
Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), περίπου το 43% των ενηλίκων με κατάθλιψη από το 2005-2010 ήταν παχύσαρκοι. Συγκεκριμένα, οι ενήλικες που διαγιγνώσκονται με κατάθλιψη είναι πιο πιθανό να είναι παχύσαρκοι από εκείνους χωρίς τη διαταραχή.
Η έρευνα έχει επίσης αναφέρει μια αντίστροφη σχέση μεταξύ κατάθλιψης και παχυσαρκίας. Σύμφωνα με μια μεγάλη μελέτη του 2014, η κατάθλιψη έχει υψηλότερο επιπολασμό σε παχύσαρκα άτομα ή που είναι λιποβαρή.
Αν και οι ακριβείς λόγοι αυτής της συσχέτισης δεν είναι γνωστοί, γενετικοί, κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες είναι πιθανό να παίζουν ρόλο. Επιπλέον, αντικαταθλιπτικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της κατάθλιψης μπορεί να προκαλέσουν αύξηση βάρους σε ορισμένα άτομα.
Η κατάθλιψη μπορεί να δημιουργήσει χαμηλή ενέργεια, οδηγώντας ενδεχομένως σε λιγότερη σωματική δραστηριότητα και, τελικά, αύξηση βάρους.
Τα συμπτώματα της κατάθλιψης μπορεί να περιλαμβάνουν:
- σοβαρή ή επίμονη θλίψη
- αισθήματα απελπισίας, αναξιότητας, ενοχής, ευερεθιστότητας ή αρνητικότητας
- απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που κάποτε ήταν ευχάριστες
- κούραση
- δυσκολία συγκέντρωσης
- προβλήματα μνήμης
- δυσκολία στον ύπνο
- μεταβολές στο βάρος
- σκέψεις αυτοκτονίας ή θανάτου
- ανεξήγητους πονοκεφάλους στομαχόπονο ή άλλους τύπους πόνου
Η φροντίδα της ψυχικής και σωματικής υγείας
Η φροντίδα του σώματός σας, τόσο σωματικά όσο και ψυχικά, μπορεί να σάς βοηθήσει να βελτιώσετε τη συνολική υγεία σας και να νιώσετε καλύτερα.
Ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές για να φροντίσετε τον εαυτό σας:
Δραστηριοποιηθείτε: Η τακτική άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην κατάθλιψη και να ενισχύσει τη διάθεσή σας. Είτε κινείστε για 15 λεπτά την ημέρα είτε για μία ώρα, προσπαθήστε να συμμετάσχετε σε δραστηριότητες που σας ευχαριστούν.
Τρώτε άφθονα φυσικά προϊόντα: Προτιμήστε να τρώτε φρούτα και λαχανικά που περιέχουν απαραίτητες βιταμίνες, μέταλλα και φυτοθρεπτικά συστατικά για να σας κρατήσουν υγιείς.
Μείνετε ενυδατωμένοι: Η κατανάλωση περισσότερου νερού καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να βελτιώσει την ψυχική σας υγεία. Μια μελέτη του 2014 δείχνει ότι η καθημερινή μειωμένη πρόσληψη νερού σχετίζεται με άγχος, έλλειψη ικανοποίησης και αρνητικά συναισθήματα.
Ελάτε σε επαφή με άλλους ανθρώπους: Ένα ισχυρό δίκτυο κοινωνικής υποστήριξης μειώνει τα επίπεδα άγχους σε ορισμένα άτομα.
Κρατήστε ένα ημερολόγιο ευγνωμοσύνης: Οι καθημερινές ασκήσεις ευγνωμοσύνης μπορούν να σάς βοηθήσουν να ελέγξετε τη διάθεσή σας.
Δοκιμάστε το διαλογισμό: Οι πρακτικές διαλογισμού και χαλάρωσης μπορεί να σάς βοηθήσουν να βελτιώσετε τη σωματική και ψυχική σας ευεξία.
Απολαύστε τα οφέλη ενός περιπάτου στη φύση: Η φύση μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης και να ενισχύσει την ενέργειά σας.
Ζητήστε επαγγελματική βοήθεια: Η συζήτηση με έναν ειδικό ψυχικής υγείας μπορεί να σάς βοηθήσει να αναγνωρίσετε τα προβλήματά σας και να εφαρμόσετε χρήσιμες στρατηγικές.
Ανακεφαλαιώνοντας υπάρχει μια σαφής σύνδεση μεταξύ της παχυσαρκίας και των διαταραχών ψυχικής υγείας. Τα άτομα με υψηλό ΔΜΣ είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν κατάθλιψη και άγχος. Αντίθετα, τα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας διατρέχουν κίνδυνο παχυσαρκίας.
Οι ερευνητές αναζητούν περισσότερες απαντήσεις για να εξηγήσουν αυτή τη συσχέτιση, αλλά είναι πιθανό αποτέλεσμα πολλών αλληλεπικαλυπτόμενων παραγόντων.
Τέλος, εξετάστε το ενδεχόμενο να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας σχετικά με τις καλύτερες θεραπευτικές λύσεις για την περίπτωσή σας.
Πηγή