Ημερομηνία λήξης στις συσκευασίες των τροφίμων – Ποια μπορούμε να καταναλώσουμε αφού λήξουν

Τα τρόφιμα μπορούν να καταναλωθούν με ασφάλεια μέχρι μια συγκεκριμένη ημερομηνία, ακόμη και αν εκ πρώτης όψεως φαίνεται να μην έχουν αλλοιωθεί καθώς θα μπορούσαν να προκαλέσουν τροφικές δηλητηριάσεις.

Οι ετικέτες των τροφίμων πληροφορούν τον καταναλωτή για τη σύσταση του προϊόντος και την ασφαλή κατανάλωσή τους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καθορίσει έναν συγκεκριμένο τρόπο που αναγράφονται όλα τα στοιχεία της πληροφόρησης σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες στοχεύοντας να διασφαλίσει πως ο καταναλωτής έχει στη διάθεσή του μια πλήρη και αξιόπιστη πληροφόρηση σχετικά με τα συσκευασμένα προϊόντα διατροφής και τους ενδεδειγμένους τρόπους χρήσης τους.

Τι σημαίνουν οι ημερομηνίες;

Οι περισσότεροι από εμάς, όπως ήδη αναφέραμε, δεν γνωρίζουμε ποια είναι η διαφορά μεταξύ του «κατανάλωση έως» και του «κατανάλωση κατά προτίμηση πριν από».
Επίσης, συγχέουμε την «Ημερομηνία λήξης» και την «Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από».

Ο χρόνος ζωής των προϊόντων είναι ένα από τα υποχρεωτικά πεδία που αναγράφονται στις συσκευασίες των τροφίμων και διασφαλίζουν ότι, ανάλογα με τη φύση του τροφίμου (ευαλλοίωτο, μικρής διάρκειας, μεγάλης διάρκειας κ.λπ.), ο καταναλωτής θα έχει στη διάθεσή του όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που χρειάζεται.

Για παράδειγμα για τα τρόφιμα που συντηρούνται μέχρι 3 μήνες αρκεί η αναγραφή της ημέρας και του μήνα, ενώ για τα τρόφιμα που συντηρούνται περισσότερο από 18 μήνες αρκεί η αναγραφή του έτους.

Η «ημερομηνία λήξης» χρησιμοποιείται κυρίως στα ευαλλοίωτα τρόφιμα καθώς η κατανάλωσή τους μετά την ημερομηνία λήξης ίσως οδηγήσει σε τροφική δηλητηρίαση. Σε αυτά τα προϊόντα αναγράφεται υποχρεωτικά και η ημερομηνία παραγωγής.

Η «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από» χρησιμοποιείται κυρίως σε τρόφιμα που μπορούν να διατηρηθούν περισσότερο διάστημα και τα οποία, μετά την παρέλευση της αναγραφόμενης ημερομηνίας μπορεί να μην είναι τόσο εύγεστα, χωρίς όμως να είναι επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία.

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι οι ημερομηνίες στις συσκευασίες προϊόντων δεν αφορούν στις ημερομηνίες λήξης και ο σκοπός τους είναι να διασφαλίζουν την ποιότητα του περιεχομένου και όχι την ασφάλεια από την κατανάλωσή τους.

Τα τρόφιμα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μετά τις ημερομηνίες «Ανάλωση κατά προτίμηση πριν» και «πώληση μέχρι»

Αν αναρωτιέστε ποια τρόφιμα που έχετε στο σπίτι σας μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε άφοβα είναι τα εξής:

1. Ζυμαρικά και ρύζι

Η κατανάλωσή τους μετά την ημερομηνία που αναγράφεται στη συσκευασία, δεν μας θέτει σε κίνδυνο. Αυτό βέβαια, δεν ισχύει για τα φρέσκα ζυμαρικά που βρίσκουμε στα ψυγεία των σούπερ μάρκετ αλλά αποκλειστικά αυτά που βρίσκουμε στα ράφια. Όσον αφορά το ρύζι το λευκό, το άγριο, το arborio, το jasmine και το basmati μπορούν να διαρκέσουν για πολλά χρόνια αναλλοίωτα. Ωστόσο, το καστανό διαρκεί έως 6 μήνες.

2. Κονσέρβες

Τα κονσερβοποιημένα προϊόντα διατηρούνται για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Βασική, ωστόσο, προϋπόθεση είναι να μην έχει χτυπηθεί η συσκευασία τους και να μην έχει περάσει εσωτερικά αέρας στο προϊόν.

3. Ξηρά τρόφιμα

Στα ξηρά τρόφιμα συγκαταλέγονται το αλεύρι και η ζάχαρη τα οποία μπορούν να καταναλωθούν άφοβα μετά την ημερομηνία που αναγράφεται στη συσκευασία τους. Αυτά τα προϊόντα δεν περιέχουν υγρασία κατά συνέπεια είναι λιγότερο ευπαθή. Ωστόσο, αν δούμε για παράδειγμα έντομα στο αλεύρι είναι πασιφανές πως δεν πρέπει να το χρησιμοποιήσουμε.

Το καλαμποκάλευρο μπορεί να διατηρηθεί στο ψυγείο για χρόνια χωρίς να πάθει απολύτως τίποτα.

Να σημειωθεί πως στο μπέικιν πάουντερ, τη βανίλια και τη μαγειρική σόδα, όταν παρέλθει η ενδεδειγμένη ημερομηνία που αναγράφεται στις συσκευασίες τους το μόνο που θα συμβεί είναι να χάσουν την αποτελεσματικότητά τους.

4. Καφές

Όταν ο καφές αλλοιωθεί συνήθως η όψη του είναι πιο ξηρή και πετρώδης, καθώς χάνει τα αρώματα και τα έλαιά του. Ένα κοινό μυστικό για να διατηρηθεί περισσότερο η ελληνικός καφές και φίλτρου είναι να τους αποθηκεύσουμε στο ψυγείο μετά το άνοιγμά τους.

5. Μέλι

Το μέλι διαρκεί επ’ αόριστον αν και μπορεί να να αλλάζει χρώμα και να να κρυσταλλώσει. Για να επανέλθει στην αρχική του μορφή τοποθετήστε την ανοιχτή συσκευασία μέσα σε καυτό νερό.

6. Σόγια

Στο ψυγείο η σόγια μπορεί να διατηρηθεί για χρόνια αναλλοίωτη.

7. Γάλα σε σκόνη

Το αφυδατωμένο γάλα αν και δεν θα είναι ίσως τόσο γευστικό όσο όταν το αγοράσατε, όταν περάσει η ημερομηνία που αναγράφεται στη συσκευασία του, μπορεί να καταναλωθεί άφοβα ακόμη και μετά από 5 χρόνια. Ωστόσο η μέση διάρκεια ζωής του, εφόσον έχει αποθηκευτεί σωστά, δεν υπερβαίνει τα δύο χρόνια.

8. Αυγά

Εφόσον διατηρηθούν στο ψυγείο στους 5 βαθμούς ή χαμηλότερα μπορούν να καταναλωθούν έως και 3 εβδομάδες μετά την ημερομηνία λήξης τους. Αν τα βράσουμε και είναι σφιχτά είναι ασφαλή για κατανάλωση μέχρι και 4 εβδομάδες.

9. Νωπό γάλα

Εάν αποθηκευτεί στο ψυγείο στους 5 βαθμούς, μπορεί να διαρκέσει έως και μια εβδομάδα μετά την ημερομηνία λήξης. Βέβαια, αν μυρίζει ή έχει αλλοιωμένη εικόνα είναι σαφές πως δεν θα πρέπει να το πιούμε.

10. Μοσχαρίσιος Κιμάς

Ο συσκευασμένος μοσχαρίσιος κιμάς μπορεί να έχει διάρκεια ζωής έως και 14 ημέρες, από την ημερομηνία λήξης. Εάν τον αποθηκεύσουμε στην κατάψυξη τότε θα παραμείνει ασφαλής λόγω της αδράνειας μικροβίων που αναπτύσσονται στα τρόφιμα.

Πώς μπορούμε να κάνουμε οικονομία στην τσέπη μας και να μην πετάμε τρόφιμα;

• Δεν αγοράζουμε τρόφιμα που είναι σε προσφορά, αν δεν συνηθίζουμε να τα καταναλώνουμε
• Αποφεύγουμε να αγοράζουμε προϊόντα που λήγουν άμεσα εκτός αν τα φάμε αμέσως
• Κατά την αποθήκευσή τους στα ντουλάπια και στο ψυγείο βάζουμε πιο πίσω τα τρόφιμα που έχουμε αγοράσει πρόσφατα και πιο μπροστά όσο είναι παλαιότερα
• Τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά τα τοποθετούμε στο ψυγείο στο πιο κρύο αλλά εμφανές σημείο ώστε να είναι ευκολότερα προσβάσιμα