Φάρμακα για την άνοια και πρόωρος θάνατος: Τι λένε οι επιστήμονες

Ερευνητές του Πανεπιστημίου McMaster στον Καναδά, έκαναν συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση ερευνών προκειμένου να εξετάσουν αν η δονεπεζίλη (donepezil) αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης θανατηφόρων καρδιακών αρρυθμιών που σχετίζονται με το διάστημα QT (αντιπροσωπεύει τον χρόνο για την ηλεκτρική ενεργοποίηση και αδρανοποίηση των κοιλιών, δηλαδή των κάτω κοιλοτήτων της καρδιάς, προκειμένου να κάνει τη δουλειά του και στη συνέχεια να επανέλθει), σε σύγκριση με ανθρώπους που δεν έπαιρναν το φάρμακο.

Η δονεπεζίλη είναι ένα από τα πιο συχνά συνταγογραφούμενα φάρμακα για την άνοια. Το φάρμακο συνταγογραφείται για να βοηθήσει στην επιβράδυνση της εξέλιξης των συμπτωμάτων που σχετίζονται με την πάθηση, όπως την απώλεια μνήμης, αλλά έχουν διατυπωθεί αντικρουόμενες απόψεις σχετικά με την αποτελεσματικότητά του.

Το φάρμακο μπορεί να προκαλέσει μια σειρά παρενεργειών στους ασθενείς με άνοια, όπως ναυτία, απώλεια όρεξης, ουρολογικά συμπτώματα και διάρροια.

«Διαπιστώσαμε ότι δεν υπήρχε συσχέτιση μεταξύ της δονεπεζίλης και της συγκεκριμένης θανατηφόρας καρδιακής πάθησης», λέει η Tina Nham, συν-επικεφαλής συγγραφέας και ειδικευόμενη γηριατρικής ιατρικής στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου McMaster.

«Όσοι συνταγογραφούν δονεπεζίλη, πρέπει να γνωρίζουν ότι μπορεί να μην ενέχει τόσο υψηλό κίνδυνο για αυτή τη θανατηφόρα αρρυθμία όσο πιστεύαμε στο παρελθόν. Για τους ασθενείς που λαμβάνουν δονεπεζίλη, υπάρχει ο φόβος ότι μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες παρενέργειες για την καρδιά και αυτή η ανασκόπηση συμβάλλει στην αποδόμηση κάποιων πεποιθήσεων».

Στο πλαίσιο αυτής της ανασκόπησης, οι ερευνητές ανέλυσαν 60 τυχαιοποιημένες μελέτες που περιελάμβαναν περισσότερα από 12.000 άτομα. Οι ερευνητές λένε ότι οι προηγούμενες μελέτες που προειδοποιούσαν για τον κίνδυνο προβλημάτων υγείας ήταν ελλιπείς, καθώς αφορούσαν λίγους ανθρώπους ή δεν είχαν κατάλληλη ομάδα σύγκρισης.

«Δυστυχώς οι τρέχουσες φαρμακευτικές θεραπείες μας για την άνοια, συμπεριλαμβανομένης της δονεπεζίλης, υπολείπονται κατά πολύ σε σημαντικά αποτελέσματα, όπως η διατήρηση της λειτουργικότητας των ασθενών στο σπίτι με τις οικογένειές τους, αλλά τουλάχιστον η ανησυχία για την καρδιακή αρρυθμία και τον σχετικό με αυτή θάνατο ή τη συγκοπή (λιποθυμία) δεν φαίνεται να αποτελούν σημαντικό πρόβλημα», λέει η Anne Holbrook, καθηγήτρια στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου McMaster και διευθύντρια του Τμήματος Κλινικής Φαρμακολογίας & Τοξικολογίας και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

Η άνοια προκαλεί αυξανόμενη ανησυχία καθώς ο πληθυσμός του Καναδά γερνάει. Από τον Ιανουάριο του 2024, εκτιμάται ότι πάνω από 733.000 άτομα θα ζουν με άνοια στον Καναδά. Η Εταιρεία Αλτσχάιμερ εκτιμά επίσης ότι κάθε ώρα διαγιγνώσκονται 15 άτομα με άνοια.

Οι ερευνητές λένε ότι χρειάζεται περισσότερη δουλειά για να καθοριστεί πόσο ασφαλής είναι η δονεπεζίλη για διαφορετικούς ασθενείς, όπως εκείνους με διαγνωσμένη καρδιακή νόσο.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιθεώρηση Journal of the American Geriatrics Society.