Οστεοαρθρίτιδα: Γιατί αναπτύσσουν την πάθηση τόσο πολλές γυναίκες στην εμμηνόπαυση

Είναι γνωστό ότι οι ορμονικές αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στην εμμηνόπαυση, επιταχύνουν την εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας, χρειάζεται ωστόσο βαθύτερη κατανόηση των βιολογικών μηχανισμών που διέπουν αυτή τη συσχέτιση για την ανάπτυξη αποτελεσματικών θεραπειών.

Μελέτη με επικεφαλής ερευνητές του Spaulding Rehabilitation, μέλους του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης Mass General Brigham, παρέχει νέες πληροφορίες για τους λόγους που η οστεοαρθρίτιδα πλήττει πολύ περισσότερο τις γυναίκες από τους άνδρες.

«Τα ευρήματά μας αποκαλύπτουν νέα μονοπάτια που μπορεί να αποτελούν νέους πολλά υποσχόμενους θεραπευτικούς στόχους», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Fabrisia Ambrosio, Ph.D., MPT, διευθύντρια του Κέντρου Μυοσκελετικής Αποκατάστασης του Ερευνητικού Ινστιτούτου Schoen Adams στο Spaulding Rehabilitation.

«Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι αλλαγές που προκαλούνται στην εμμηνόπαυση στα επίπεδα των ορμονών του φύλου συμβάλλουν στον εκφυλισμό των αρθρώσεων, ελπίζουμε ότι θα ανοίξει το δρόμο στους ερευνητές για την ανάπτυξη νέων στρατηγικών που θα επιβραδύνουν ή θα αποτρέπουν την εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε καλύτερη ποιότητα ζωής για εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως».

Η οστεοαρθρίτιδα χαρακτηρίζεται από εκφυλισμό του ιστού του χόνδρου στις αρθρώσεις. Ο χόνδρος αποτελείται από δύο κύρια συστατικά, την εξωκυττάρια μήτρα (ένζυμα που ευθύνονται για τη διάσπαση και την ανακύκλωση των πρωτεϊνών) και τα χονδροκύτταρα, τα μοναδικά κύτταρα τα οποία μπορούν να εντοπιστούν στο χόνδρινο ιστό και κύριος ρόλος τους είναι η παραγωγή και συντήρηση του χόνδρου.

Η γήρανση αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου για την οστεοαρθρίτιδα, με τις γυναίκες να κινδυνεύουν πολύ περισσότερο καθώς γερνούν. Προς το παρόν δεν υπάρχουν θεραπείες και οι παρεμβάσεις περιορίζονται κυρίως στη διαχείριση των συμπτωμάτων.

Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές του Spaulding χρησιμοποίησαν ένα μοντέλο εμμηνόπαυσης σε ποντίκια για να καθορίσουν συνολικά τις αλλαγές που σχετίζονται με την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, από το μοριακό επίπεδο έως το επίπεδο ολόκληρου του οργανισμού. Οι αλλαγές που παρατηρήθηκαν αντανακλούσαν αυτές που παρατηρούνται στους ανθρώπους, με την απώλεια της ποιότητας του χόνδρου να εμφανίζεται στην αρχή της εμμηνόπαυσης.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα εξελιγμένο υπολογιστικό μοντέλο που ονομάζεται «δικτυακή ιατρική» για να κατανοήσουν καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο οι πρωτεϊνικές αλληλεπιδράσεις στον χόνδρο μεταβάλλονται στην οστεοαρθρίτιδα. Ανακάλυψαν ότι η προκαλούμενη από την εμμηνόπαυση απώλεια των οιστρογόνων και της προγεστερόνης προάγει την αποδόμηση της εξωκυττάριας μήτρας και τη φθορά των χονδροκυττάρων, ενώ η αποκατάσταση αυτών των ορμονών στα προ-εμμηνοπαυσιακά επίπεδα προστάτευε από τον εκφυλισμό του χόνδρου.

Η μελέτη αποτελεί την πρώτη πρωτότυπη εργασία της ερευνητικής ομάδας που παρουσιάζει τόσο νέους μηχανισμούς εμφάνισης της οστεοαρθρίτιδας σε ηλικιωμένες γυναίκες και δοκιμάζει πιθανές παρεμβάσεις.

«Αυτή η έρευνα παρέχει πληροφορίες σχετικά με το γιατί εμφανίζονται οι από καιρό παρατηρούμενες διαφορές φύλου στα ποσοστά οστεοαρθρίτιδας. Αφού καταφέραμε να προστατεύσουμε από τον εκφυλισμό του χόνδρου τα μοντέλα μας, ελπίζουμε να θέσουμε τα θεμέλια για την επιδίωξη αποτελεσματικών θεραπειών για τις ηλικιωμένες γυναίκες», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Gabrielle Gilmer.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Aging.