«Η βενζόη είναι τόσο απαλή όσο η βανίλια και έχει μια νότα κανέλας. Δίνει έναν αισθησιασμό στα αρώματα» λέει η Alienor Massenet, διάσημη αρωματοποιός και η αγαπημένη μου «μύτη» (εδώ Χριστίνα, η Χρόνη). Όταν άρχισα να ασχολούμαι με την ομορφιά, μια φορά και έναν καιρό, η βενζόη με είχε παραπλανήσει. Όταν ωστόσο άρχισα να παθαίνω την εμμονή μου με τα αρώματα και τις νότες, μοιραία έκανα έρευνα γύρω από τη βενζόη και κατέληξα να τη λατρεύω. Γι΄αυτό σήμερα θα σου μιλήσω για αυτή, γιατί ξέρω ότι θα τη λατρέψεις και εσύ.
Η βενζόη είναι η ρητίνη που εκκρίνεται από φυτά του γένους Styrax (γένος δέντρων και θάμνων που φύονται κυρίως στην Άπω Ανατολή). Όταν «πληγώνεται» ο φλοιός αυτών των δέντρων, ρέει μια ρητίνη η οποία ονομάζεται και βάλσαμο ή δάκρυ. Υπάρχουν διάφοροι τύποι αυτού του βάλσαμου, ανάλογα με την προέλευση του δέντρου από το οποίο παράγεται, τα πιο πολύτιμα δάκρυα ωστόσο, συλλέγονται στη Μαλαισία, τη Σουμάτρα, το Λάος και το Βιετνάμ.
Η βενζόη συλλέγεται με το χέρι και για να το κάνεις, δεν πρέπει να φοβάσαι τα ύψη. Οι άνθρωποι που κάνουν την συγκομιδή, ανεβαίνουν στην κορυφή του δέντρου (που μπορεί να φτάσει και τα 3,5 μέτρα ύψος) και, κατεβαίνοντας, κόβουν το φλοιό πολλές φορές και σε διαφορετικά σημεία ώστε να κάνουν το δέντρο να… «κλάψει» και να δημιουργηθούν τα δάκρυα για τα οποία μιλήσαμε.
10 αρώματα που μυρίζουν φρεσκοπλυμένα t-shirt, μπουγάδες και βόλτες κάτω από ανθισμένες νεραντζιές
Αυτά τα δάκρυα, είναι αρχικά ρευστά με λευκό χρώμα. Όταν έρχονται όμως σε επαφή με τον αέρα, στερεοποιούνται και αποκτούν ένα κιτρινωπό χρώμα. Χρειάζονται 6 μήνες αναμονής για να αρχίσει η συγκομιδή της βενζόης και ένα δέντρο παράγει από 4 έως 6 κιλά ρητίνης ετησίως.
Way back when
Η βενζόη χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια. Τα «δάκρυα» και το ξύλο του δέντρου που παράγει την πολύτιμη αυτή ρητίνη, εκτιμήθηκε για τις αρωματικές και αντισηπτικές του ιδιότητες. Χρησιμοποιούνταν για τον εξαγνισμό χώρων μέσω της καύσης αλλά και κατά τη διάρκεια θρησκευτικών τελετουργιών, ακόμα και στη διαδικασία της ταρίχευσης στην αρχαία Αίγυπτο. Οι αρχαίοι Έλληνες, χρησιμοποιούσαν τη βενζόη στην ιατρική για την καταπολέμηση των πνευμονικών λοιμώξεων και των δερματικών προβλημάτων.
Πολύ γρήγορα ωστόσο, η βενζόη χρησιμοποιήθηκε για την παρασκευή θυμιαμάτων. Βρέθηκε με αυτή τη μορφή σε βουδιστικούς ναούς, ορθόδοξες εκκλησίες στη Ρωσία και καθολικές εκκλησίες στην Ευρώπη, αλλά και στα σαλόνια των ανθρώπων στις χώρες της μέσης ανατολής. Λέγεται επίσης ότι μεγάλοι Ασιάτες δάσκαλοι, το έπιναν ως αφέψημα από για να βελτιώσουν τη μαντική τους τέχνη. Η βενζόη κυκλοφορούσε στην αγορά σε όλη την Ανατολή και στη συνέχεια στη Δύση από τον 8ο αιώνα.
Bare skin: Τα πιο καυτά αρώματα μυρίζουν όπως το δέρμα σου αλλά καλύτερα
Η μυρωδιά
Η βενζόη είναι ένα συστατικό με πολλές αρωματικές πλευρές, οι οποίες «ξεδιπλώνονται» σε πολλαπλές όψεις. Η μυρωδιά της θυμίζει έντονα βανίλια, ζεστή και γλυκιά, όμως αποκαλύπτει και πτυχές από καραμέλα, αμύγδαλο, καβουρδισμένο καφέ ή μέλι. Κάποιες φορές, φέρνει στο μυαλό και πιο λουλουδένιες νότες που παραπέμπουν στο γαρύφαλλο. Ανάλογα με την ποικιλία της, η βενζόη αποκαλύπτει και διαφορετικό άρωμα.
Η βενζόη από το Λάος μυρίζει βανίλια και καραμέλα, χωρίς ωστόσο να είναι γλυκερή ή πουδρένια. Αντίστοιχα, η βενζόη από το Σιάμ, η πιο περιζήτητη από τους αρωματοποιούς, (είναι πολύ πιο σπάνια, και επομένως πολύ πιο ακριβή), έχει πολύ πιο έντονο χαρακτήρα βανίλιας, και είναι πολύ γλυκιά.
Fun fact: Το χαρτί Αρμενίας, ένα χαρτί που καίγεται αντί για θυμίαμα για τον εξαγνισμό του χώρου, φτιάχνεται με βενζόη. Στα τέλη του 19ου αιώνα, ο Auguste Ponsot ανακάλυψε ότι τα Αρμενικά νοικοκυριά έκαιγαν βενζόη για να αρωματίσουν και να απολυμάνουν τα σπίτια τους. Υιοθέτησε αυτή τη συνήθεια και, με τη βοήθεια του φαρμακοποιού Henri Rivier, δημιούργησε τη δική του συνταγή και το Papier d’Arménie.
Στα αρώματα
Με τις γαλακτώδεις, γλυκές αποχρώσεις της, η βενζόη δημιουργεί μία ανεπανάληπτη ζεστασιά σε μια σύνθεση. Γι’ αυτό και τη βρίσουμε κυρίως σε ανατολίτικα, κεχριμπαρένια ή gourmand αρώματα. Ωστόσο, η βενζόη αποκαλύπτει επίσης και πολύ αισθησιακούς τόνους, τους οποίους οι «μύτες» συνδέουν συχνά με το λάβδανο ή πικάντικες νότες, όπως η κανέλα. Ανάμεσα στις δεκάδες πλευρές της βενζόης, ο κάθε ένας από εμάς μπορεί να βρει τον δικό του συνδυασμό. Αν με ρωτάς όμως, τα αρώματα που αναδεικνύουν την γλυκιά αλλά όχι γλυκερή πλευρά της, την πικάντικη και όχι την αθώα, την αισθησιακή και παιχνιδιάρικη, είναι τα καλύτερα.
Αυτά έχω συγκεντρώσει για εσένα παρακάτω και σε προσκαλώ να τα ανακαλύψεις.
Μοσχοκάρυδο: Η πιο sexy νότα που μπορεί να περιέχει ένα άρωμα
LE LABO, BENJOIN 19
Με νότες από βενζόη, ολίβανο, κεχριμπάρι, κέδρο και μόσχο.
Fun facts: Είναι μέρος της συλλογής Le Labo City Exclusives που διατίθεται μόνο στη συγκεκριμένη πόλη για την οποία κυκλοφορεί το άρωμα. Το Benjoin 19 της Le Labo είναι το αποκλειστικό άρωμα της Μόσχας.
MAISON MARGIELA, REPLICA WHISPERS IN THE LIBRARY
Με νότες από βενζόη, πιπέρι, άνθη πορτοκαλιάς, πατσουλί, σπόρους τόνκα, ρετσίνι, βανίλια, κεδρόξυλο και βετιβέρ.
Fun facts: Είναι εμπνευσμένο από το άρωμα του κερωμένου ξύλου και του χαρτιού, ο συνδυασμός του πιπεριού με ξυλώδεις και ζεστές νότες κέδρου και βανίλιας αναδημιουργεί την ατμόσφαιρα μιας πολύ παλιάς βιβλιοθήκης.
YSL, LE VESTIAIRE DES PARFUMS CAFTAN EAU DE PARFUM
Με νότες από πράσινο μανταρίνι, πατσουλί, λιβάνι και βενζόη.
Fun facts: Ο Yves Saint Laurent ανακάλυψε το καφτάνι, κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Marrakech και το ερμήνευσε με τη δική του υπογραφή μεταμορφώνοντάς το σε ένα αριστοκρατικό, casual ρούχο που ήρθε ως εναλλακτική επιλογή στα κλασικά βραδινά φορέματα.
MOLTON BROWN, MILK MUSK EAU DE PARFUM
Με νότες από βενζόη, γάλα, musk, ambergris, βανίλια και σπόρους τόνκα.
Fun facts: Το γάλα, που χρησιμοποιείται σπάνια στην αρωματοποιία, αποτελεί ένα πρωτότυπο συστατικό που προκαλεί αυτόματα νοσταλγία. Μέσω της κομψής σύνθεσης του, που δημιούργησε η Senior Perfumer Maïa Lernout, αγκαλιάζει απαλά το άρωμα μόσχου και εκσυγχρονίζει την ανατολίτικη πλευρά του αρώματος.
PRADA, SOME VELVET MORNING EAU DE PARFUM
Με νότες από ροδάκινο, σαφράν, βανίλια, βενζόη και musk.
Fun facts: Είναι ένα άρωμα που διηγείται μία ιστορία αγάπης ενώνοντας κρεμώδεις ανδρικές και γυναικείες νότες (αν υποθέσουμε ότι υπάρχουν) σε έναν χυμό γεμάτο αισθησιασμό.
HERMÈS, EAU DES MERVEILLES EAU DE TOILETTE
Με νότες από πορτοκάλι, Ρητίνη και λεμόνι, Κεχριμπάρι, ροζ πιπέρι και Βιολέτα, Κέδρο, βανίλια και βενζόη.
Fun facts: To άρωμα δεν αποκαλύπτει νότες κορυφής, καρδιάς και βάσης, αντιθέτως, έχει μια ασυνήθιστη «περιστρεφόμενη δομή», που αποτελείται από τρεις συμφωνίες: «The Spirit of Wood», «The Memory of the Ocean» και «The Sparkle of a Constellation». Το αποτέλεσμα είναι κάτι εντελώς ασυνήθιστο, αλλά απίστευτα οικείο, που προκαλεί την αίσθηση μιας γνωστής ευωδιάς που πιάνεται στο αεράκι – αναγνωρίσιμη, ναι, αλλά δύσκολο να αναγνωριστεί.
DIPTYQUE, DO SON EAU DE PARFUM
Με νότες από άνθη πορτοκαλιού, βενζόη, ίριδα, τριαντάφυλλο, τουμπερόζα, ροζ πιπέρι και musk.
Fun facts: Ως παιδί, ο Yves Coueslant, ένας από τους ιδρυτές της diptyque, περνούσε τα καλοκαίρια του στην ακροθαλασσιά, μέσα στην παγόδα που είχε χτίσει ο πατέρας του στο Do Son, στον κόλπο Along. Το Do Son έχει την τρυφερότητα και την επιμονή μιας ανάμνησης από την παιδική του ηλικία στην Ινδοκίνα.
GUERLAIN, BOIS D’ARMÉNIE EAU DE PARFUM
Με νότες από θυμίαμα, ίριδα και ροζ πιπέρι, βενζόη, ξύλο γκουαϊακ και κόλιανδρο, βάλσαμο, πατσουλί και λευκό μόσχο.
Fun facts: Εμπνευσμένο από την Αρμενική παράδοση της καύσης βενζόης, ο αρωματοποιός ερμήνευσε εκ νέου το άρωμα του αρμενικού χαρτιού, εμποτίζοντας το με ζεστά αναζωογονητικά στοιχεία βανίλιας.
BERDOUES, HOJA DE CUBA EAU DE PARFUM
Με νότες από allspice, βενζόη, φύλλα καπνού και βετιβέρ.
Fun facts: Ο οίκος Berdoues, είναι ένας γαλλικός οίκος αρωματοποιίας που ιδρύθηκε το 1902. Το συγκεκριμένο άρωμα, είναι μέρος της συλλογής Grands Crus που περιλαμβάνει πολά αρώματα και αρωματικά κεριά, κάθε ένα από τα οποία αποτίει φόρο τιμής σε μία από τις περιοχές του κόσμου. Το Hoja de Cuba («Φύλλο της Κούβας») αμς μεταφέρει στα απέραντα, ανεμοδαρμένα χωράφια καπνού της Κούβας.
SERGE LUTENS, VETIVER ORIENTAL EAU DE PARFUM
Με νότες από βενζόη, μαύρη σοκολάτα, βετιβέρ, μόσχο και ίριδα.