#tbt Το γυναικείο ξύρισμα έχει τη δική του, πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία

Αν κάθε φορά που κόβαμε τα πόδια μας στο ξύρισμα γινόμασταν θέμα στα νέα, δεν θα υπήρχε χρόνος για καμία άλλη είδηση. Κι όμως, το 1920, ένα κόψιμο στο πόδι από ξυραφάκι θα μπορούσε να καταλήξει να γίνεται καυτή είδηση όπως αποδεικνύεται από αυτό το απόσπασμα την εφημερίδα Seattle Star.

Φωτογραφία από τη βιβλιοθήκη του Αμερικανικού Κογκρέσου 

Σύμφωνα με το… ρεπορτάζ, ένας γιατρός σε νοσοκομείο του Kansas διηγήθηκε την –πρωτοφανή- ιστορία μία φοιτήτριας που εμφανίστηκε στο νοσοκομείο με ένα άσχημο κόψιμο πάνω από τον αστράγαλο. Όταν τη ρώτησαν τι συνέβη, αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι το έπαθε προσπαθώντας να ξυρίσει τα πόδια της σοκάροντας και παραξενεύοντας αναγνώστες και ιατρικό προσωπικό. Βλέπεις, το να ξυρίζεις τα πόδια σου δεν είχε γίνει ακόμα κανόνας, ήταν οριακά περίεργο. Δεν θα αργούσε όμως να έρθει η ώρα που το ξύρισμα θα ήταν σχεδόν υποχρεωτικό και σήμερα θα δούμε πώς αυτό συνέβη χωρίς να το πάρουμε είδηση!

Στις αρχές του 1900, καθώς η πουριτανική, Βικτωριανή εποχή άρχιζε να σβήνει, οι γυναίκες άρχισαν να χαλαρώνουν τους κορσέδες τους. Τα κρινολίνα έδωσαν τη θέση τους στα garconne dresses, οι μακριές φούστες στις midi και τα μανίκια άρχιζαν να κονταίνουν. Οι γυναίκες αποκτούσαν ελευθερίες και οι κινήσεις τους δεν έμπαιναν στο μικροσκόπιο πλέον. Θα έμπαιναν όμως οι τρίχες τους… Καθώς όλο τον προηγούμενο καιρό το σώμα ήταν κυρίως καλυμμένο, οι γυναίκες δεν ξυρίζονταν και η γυναικεία τριχοφυΐα για όλους, άνδρες και γυναίκες, ήταν κάτι το φυσιολογικό. Κάπου εδώ, το 1915, έρχεται ο κύριος King Camp Gillette (δεν ήταν βασιλιάς, αυτό ήταν το όνομά του) που έφτιαχνε ανδρικά ξυραφάκια (ναι, τα γνωστά) να εκμεταλλευτεί μία απίθανη εμπορική ευκαιρία! Ο κύριος Gillette σκέφτηκε ότι μπορεί να διπλασιάσει το καταναλωτικό κοινό του μαρκετάροντας τα ξυραφάκια του και σε γυναίκες. Με τον τύπο στο πλευρό του, δημιούργησε το πρώτο γυναικείο ξυραφάκι (είναι αυτό που είδες πιο πάνω) και ξεκίνησε  μία καμπάνια για να δυσφημίσει τις γυναικείες τρίχες.  

Ναι, ναι ήταν μία καμπάνια δυσφήμισης γιατί δεν υπήρχε η αγορά για το προϊόν του, έπρεπε να τη δημιουργήσει. Εκτός του ότι έπρεπε να εκπαιδεύσει τις γυναίκες στο πώς να ξυρίζουν πόδια και μασχάλες, έπρεπε να τους εξηγήσει και ΓΙΑΤΙ πρέπει να το κάνουν. Εδώ έρχονται τα νεοσύστατα γυναικεία περιοδικά όπως το Ηarper’s Bazzar να βάλουν το χεράκι τους ή μάλλον… την πένα τους. Οι διαφημίσεις και τα άρθρα για τα γυναικεία ξυραφάκια και την τριχοφυΐα χρησιμοποιούσαν τις λέξεις «ανεπιθύμητη», «προσβλητική», «αντιαισθητική» αφήνοντας μάλιστα να εννοηθεί ότι οι γυναίκες της καλής κοινωνίας αλλά και καμία γυναίκα που σέβεται τον εαυτό της, δεν θα εμφανίζονταν με τρίχες στη μασχάλη ή αλλού.

Αυτό φυσικά λειτούργησε περίφημα καθώς δημιούργησε μία αρνητική εικόνα για την τριχοφυΐα και τη συνέδεσε μάλιστα με το χαμηλό στάτους. Δεν σταμάτησε όμως εκεί. Η τριχοφυΐα συνδέθηκε με την καθαριότητα και έγινε taboo καθώς λέξεις όπως «ντροπή», «ακάθαρτη», «δυσοσμία» και άλλες προστέθηκαν στην καμπάνια ενάντια στις τρίχες. Δεν φταίει όμως η βιομηχανία της ομορφιάς για αυτό, βοήθησε και η μόδα. Επάνω στα νέα φορέματα που άφηναν περισσότερο δέρμα εκτεθειμένο πάτησε ο κος. Gillette και άλλοι με αποκορύφωμα τη δεκαετία του 20᾽, τα roaring 20’s.

Οι γυναίκες απέκτησαν ακόμη περισσότερες ελευθερίες και άρχισαν να γίνονται μία σπουδαία καταναλωτική δύναμη. Όχι, δεν τους ήρθαν ουρανοκατέβατες, τις διεκδίκησαν και τις κέρδισαν και μάλιστα μπορούσαν πλέον να ψηφίσουν. Κατά τη διάρκεια του πολέμου εργάστηκαν και έλαβαν πολλά δικαιώματα με ένα από αυτά να είναι το δικαίωμα στο να δείχνουν την επιδερμίδα τους. Τα φορέματα κόντυναν ακόμα περισσότερο, τα μανίκια εξαφανίστηκαν και γεννήθηκαν οι flappers που σκανδάλιζαν τους άνδρες και σόκαραν τις μεγαλύτερες γυναίκες.

Ήταν κορίτσια ελεύθερα που έδειχναν τα πόδια τους, τα μπράτσα τους αλλά όχι τις τρίχες τους. Είχε καταστεί σαφές ότι οι γυναίκες δεν πρέπει να έχουν τρίχες και κάπως έτσι, χωρίς να το καταλάβουν, οι flappers που έγιναν σύμβολο τρέλας και ελευθερίας έγιναν «σκλάβες» της ομορφιάς. Οι νέες τους ελευθερίες συνδυάστηκαν με ένα μόνιμο άγχος, το ξύρισμα, και τα υπόλοιπα είναι ιστορία. Περίμενε όμως… Η αποτρίχωση δεν ανακαλύφθηκε τη δεκαετία του 20! Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν χαλάουα, οι αρχαίοι Έλληνες ξύριζαν με κοχύλια τις τρίχες τους και στην αρχαία Ινδία έκαναν αποτρίχωση με κλωστή. Οι τρίχες λοιπόν ήταν taboo πολλά, πολλά, ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΑ ΧΡΟΝΙΑ. Δεν αφορούσαν όμως μόνο τις γυναίκες, αυτή είναι η διαφορά!

Αιγυπτιακή τοιχογραφία που δείχνει ανδρικό grooming και αποτρίχωση

Στην αρχαία Αίγυπτο άνδρες και γυναίκες αφαιρούσαν τις τρίχες τους, το ίδιο και στην αρχαία Ελλάδα και Ινδία. Η διαφορά λοιπόν από την αρχαιότητα στην πιο σύγχρονη ιστορία της αποτρίχωσης, είναι ότι περιορίστηκε μόνο στις γυναίκες. Μην με παρεξηγείς… Δεν έχω τίποτα απολύτως ενάντια στο ξύρισμα ούτε και στην τριχοφυΐα (τα έχω πει άλλωστε). Το σώμα μας είναι δικό μας και μπορούμε να κάνουμε ότι θέλουμε με τις τρίχες μας και αυτή είναι η ομορφιά της σημερινής εποχής, το ότι μπορούμε να διαλέξουμε. Τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει η απενοχοποίηση της τρίχας στις γυναίκες και μπορεί η κάθε μία να φερθεί στην τριχοφυΐα της όπως θέλει εκείνη. Υπάρχει μία υπέροχη ελευθερία που μπορεί να μην είναι ακόμα απόλυτη αλλά θα γίνει.

Δεν μπορώ να μην σκέφτομαι όμως και τις γυναίκες του 20᾽ που κέρδισαν με κόπο ελευθερίες που εμείς έχουμε δεδομένες σήμερα, αλλά άρχισαν –χωρίς να το καταλάβουν- να πληρώνουν για να περιορίζουν άλλες τους ελευθερίες, όπως το δικαίωμα να είσαι γυναίκα, με τρίχες ή χωρίς. Αυτά. Δες παρακάτω μερικές κάπως εξοργιστικές διαφημίσεις για ξυραφάκια και ραντεβού την επόμενη Πέμπτη…

Διάβασε ακόμα: #tbt Mascara History: Τι σχέση μπορεί να είχαν οι…κροκόδειλοι με τη μάσκαρα;