Τι είναι ο εγκολεασμός και γιατί εμφανίζεται στα παιδιά

Προκαλείται όταν ένα τμήμα του εντέρου, είτε του παχέος είτε του λεπτού εντέρου, εισχωρεί ή τυλίγεται εντός ή γύρω από τον εαυτό του ή εντός ή γύρω ενός άλλου μέρους του εντέρου.

Στη βρεφική ηλικία εμφανίζεται συνήθως μεταξύ 4-8 μηνών σε ποσοστό 65% και 35% σε μεγαλύτερες ηλικίες, ενώ είναι πιο συχνός στα αγόρια σε αναλογία 5:1. Η συχνότητα του είναι 2-4 περιστατικά κάθε 1000 βρέφη.

Στη βρεφική ηλικία τα αίτια, σύμφωνα με την Παιδιατρική Εταιρεία Κύπρου, είναι κατά 90% άγνωστα (ιδιοπαθής εγκολεασμός). Για τα υπόλοιπα 10% ενοχοποιούνται η εισαγωγή στερεάς τροφής, οι ιώσεις, οι γαστρεντερίτιδες και οι λοιμώξεις του αναπνευστικού. Σε μεγαλύτερες ηλικίες τα αίτια μπορεί να είναι είναι: Πολύποδες και όγκοι του εντέρου, υπερπλασία του λεμφικού ιστού το τελικό τμήμα του ειλεού,
υπερτροφία των πλακών Peyer, αυξημένη ποσότητα λίπους στο μεσεντέριο.

Ποια είναι τα συμπτώματα

Το μωρό έχει έντονο πόνο στη κοιλιά που συνοδεύεται με εμετούς Ο πόνος είναι κολικοειδής, δηλαδή παρουσιάζεται κάθε 15-20 λεπτά και διαρκεί 2-3 λεπτά. Το μωρό είναι ανήσυχο, έχει αγωνιώδη έκφραση στο πρόσωπο, κλαίει περιοδικά αλλά έντονα και κάμπτει τα πόδια του προς τη κοιλιά. Ακολούθως παρουσιάζει ωχρότητα (χλομάδα), εφίδρωση, άρνηση για φαγητό, απάθεια και κατά 60% βλεννοαιματηρές κενώσεις.

Διάγνωση
Η διάγνωση στηρίζεται σε καλό κλινικό ιστορικό και σε κλινική εξέταση, κατά την οποία μπορεί να ψηλαφηθεί ενδοκοιλιακή μάζα (διόγκωση) στη θέση του εγκολεασμού. Επίσης μπορεί να υπάρχει αίμα και βλέννα στο έντερο. Επίσης, μπορεί να γίνει απλή ακτινογραφία κοιλιάς σε όρθια θέση αλλά και υπέρηχος κοιλίας.

Αντιμετώπιση του εγκολεασμού
Η συντηρητική θεραπεία είναι μία μορφή αντιμετώπισης εγκολεασμού. Γίνεται στα αρχικά στάδια του εγκολεασμού και περιλαμβάνει τη προσπάθεια ανάταξης αυτού με διαφόρους μη επεμβατικούς χειρισμούς όπως ο βαριούχος υποκλυσμός και ή εμφύσηση αέρα στο ορθό κάτω από αναισθησία. Το ποσοστό ανάταξης του εγκολεασμού είναι αρκετά ψηλό (70-80%). Αν η προσπάθεια αποτύχει μπορεί να επαναληφθεί μετά από 3-4 ώρες.

Αν η συντηρητική θεραπεία δεν είναι δυνατή, ακολουθεί η χειρουργική ανάταξη. Εάν κατά τη διάρκεια της επέμβασης εντοπιστεί κάποιο παθολογικό υπόστρωμα το οποίο προκάλεσε τον εγκολεασμό, αυτό πρέπει να αφαιρεθεί. Επίσης αν το έντερο είναι νεκρωμένο ή αν έχει διάτρηση, τότε το πάσχον μέρος αφαιρείται και γίνεται αναστόμωση. Η σκωληκοειδής απόφυση πρέπει πάντοτε να αφαιρείται. Η ανάταξη τα τελευταία χρόνια γίνεται και ενδοσκοπικά.