Διαζύγιο: Πώς λέμε στο παιδί ότι ο μπαμπάς και η μαμά χωρίζουν;

Ακόμα και οι γονείς δυσκολεύονται να οδηγηθούν σε αυτή την απόφαση, αλλά περισσότερο δυσκολεύονται να το ανακοινώσουν στα παιδιά τους, καθώς θεωρούν ότι θα τα επηρεάσει ψυχολογικά σε βαθμό που και εκείνοι δεν θα μπορούν να το αντιμετωπίσουν.

Σίγουρα για τα παιδιά, η ανακοίνωση ότι οι γονείς τους πλέον δεν θα είναι μαζί και δεν θα μένουν όλοι σε ένα σπίτι είναι κάτι που δεν τα χαροποιεί και δυσκολεύονται να το αποδεχτούν, τουλάχιστον στην αρχή. Υπάρχουν, βέβαια και οι περιπτώσεις όπου τα παιδιά έχουν ήδη αντιληφθεί το άσχημο κλίμα που υφίσταται ανάμεσα στους γονείς τους, ώστε να κατανοούν ότι το διαζύγιο είναι η μόνη λύση προκειμένου να έρθει και πάλι η ηρεμία μέσα στο σπίτι τους.

Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι το παιδί ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα στην οποία ανήκει, επηρεάζεται και αντιμετωπίζει το διαζύγιο με διαφορετικό τρόπο.

Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας, αναστατώνονται περισσότερο καθώς οι γονείς τους είναι τα σημαντικότερα πρόσωπα της ζωής τους και αισθάνονται ανασφάλεια με αυτό που τους ανακοινώνεται, ότι δηλαδή, η μαμά και ο μπαμπάς πλέον δεν θα είναι μαζί. Κάποια από τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσουν είναι: διαταραχή στον ύπνο και στο φαγητό, να κλαίνε συχνά και να δυσκολεύονται να ηρεμήσουν, να παρουσιάζουν επιθετική συμπεριφορά προς τους γονείς τους και γενικότερα στα οικεία τους πρόσωπα.

Τα παιδιά που έχουν αρχίσει το σχολείο, επίσης, αισθάνονται ανασφάλεια με το γεγονός ότι οι γονείς τους θα είναι χωριστά. Μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα, όμως, τι σημαίνει διαζύγιο και σε αυτό βοηθάει και ο τρόπος με τον οποίο οι γονείς τους θα τους το ανακοινώσουν. Τα συμπτώματα που πιθανόν να εμφανίσουν είναι άγχος, τους δημιουργούνται ενοχές, ότι δηλαδή κάτι έχουν κάνει κακό και για αυτό το λόγο οι γονείς τους αποφάσισαν να χωρίσουν, παρουσιάζουν απότομη αλλαγή στις σχολικές τους επιδόσεις, επιθετική συμπεριφορά.

Οι έφηβοι, από την άλλη πλευρά, κατανοούν πλήρως τι σημαίνει διαζύγιο και είναι πολύ πιθανόν να έχουν ήδη καταλάβει την προβληματική σχέση των γονιών τους πριν ακόμα τους γίνει η οποιαδήποτε ανακοίνωση. Παρόλα αυτά δεν παύει να αποτελεί και για εκείνους ένα τραυματικό γεγονός, που τους επηρεάζει συναισθηματικά. Εκδηλώνουν και εκείνοι θυμό απέναντι στους γονείς τους ή φαίνεται να αποστασιοποιούνται και να εστιάζουν περισσότερο στις δικές τους ανάγκες ενώ στρέφονται περισσότερο στους φίλους τους, αισθάνονται άγχος για το μέλλον τους, παρουσιάζουν επιθετική συμπεριφορά απέναντι τους γονείς τους.

Επιπρόσθετα είναι σημαντικό να αναφερθούμε και στην ανακοίνωσή του διαζυγίου από τους γονείς, μιας και είναι μια διαδικασία αρκετά απαιτητική και επώδυνη. Αυτό κυρίως που τη δυσκολεύει είναι ότι οι γονείς δύσκολα έχουν μια κοινή γραμμή σε αυτό, με αποτέλεσμα είτε η ανακοίνωση να γίνεται από τον έναν γονέα και ο άλλος απλά να παρευρίσκεται και να δείχνει με τη στάση του ότι δεν συμφωνεί είτε ο κάθε γονιός να το ανακοινώσει ξεχωριστά, λέγοντας τη δική του γνώμη, με αποτέλεσμα τα παιδιά να αισθάνονται μπερδεμένα.

Για αυτό το λόγο, η ανακοίνωση του χωρισμού είναι σημαντικό να γίνει με τη συμμετοχή και των δύο γονέων. Τα κυρία σημεία στα οποία θα χρειαστεί να δώσουν σημασία είναι τα εξής:
• Να εκθέσουν τους λόγους για τους οποίους δεν μπορούν να είναι πλέον μαζί ως ζευγάρι και όχι ως γονείς
• Μπορούν και εκείνοι να εκφράσουν τα συναισθήματα τους σχετικά με την απόφαση αυτή
• Χρειάζεται να δηλώσουν τη διαθεσιμότητα τους ως γονείς, καθώς αυτό θα βοηθήσει τα παιδιά να αισθανθούν ασφάλεια και να κατανοήσουν ότι δεν πρόκειται να «χάσουν» τους γονείς τους
• Να απενοχοποιήσουν τα παιδιά τους, καθώς τα ίδια είναι πιθανόν να θεωρούν ότι έχουν κάτι «κακό» και για αυτό οι γονείς τους αποφάσισαν να χωρίσουν
• Ενημερώνουν και προετοιμάζουν τα παιδιά για την αλλαγή της καθημερινότητας τους, όπως για παράδειγμα, ποιος θα μένει που, πόσο συχνά θα βλέπουν τον γονιό ο οποίος επρόκειτο να αποχωρήσει κλπ
• Προτρέπουν τα παιδιά να εκφράσουν τα δικά τους συναισθήματα για το διαζύγιο, χωρίς όμως να είναι πιεστικοί. Σε περίπτωση που τα παιδιά δεν το επιθυμούν, τους δίνουν χρόνο και χώρο και δηλώνουν τη συμπαράσταση και τη φροντίδα τους προς εκείνα.

Αναμφισβήτητα, το διαζύγιο αποτελεί μια δύσκολη περίοδο για την οικογένεια. Πολλοί το χαρακτηρίζουν ως ένα θάνατο και για αυτό και παρατηρούμε ότι τα μέλη τους φαίνεται σαν να πενθούν, έως ότου φτάσουν στην κατάσταση αποδοχής. Παρόλα αυτά, οι γονείς οφείλουν να συνεργαστούν, για να βοηθήσουν τα παιδιά τους να το διαχειριστούν όσο το δυνατόν καλύτερα και να εξασφαλίσουν την ψυχοσυναισθηματική τους ισορροπία, μετέπειτα.

Για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση μπορείτε να καλέσετε στην «Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης Παιδιών 116111» ή στο Χαμόγελο του Παιδιού (www.xamogelo.gr) ώστε να συζητήσετε με έναν ψυχολόγο όλα αυτά που μπορεί να σας απασχολούν σε σχέση με το παιδί σας.