Το φύλο του εμβρύου καθορίζεται σε επίπεδο γενετικού υλικού, δηλαδή σε επίπεδο DNA.
Το γενετικό υλικό του ανθρώπου είναι οργανωμένο σε μικρά «πακέτα», που ονομάζονται χρωμοσώματα. Μέσα στα χρωμοσώματα περιέχονται κωδικοποιημένες όλες εκείνες οι πληροφορίες, που είναι απαραίτητες για την ορθή ανάπτυξη και λειτουργία του οργανισμού.
Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε μία «φωτογραφία» του γενετικού υλικού του ανθρώπου, η οποία ονομάζεται καρυότυπος.
Ας κάνουμε μερικές σημαντικές παρατηρήσεις στον καρυότυπο:
- Ο άνθρωπος έχει σε κάθε του κύτταρο 23 ζεύγη χρωμοσωμάτων (σύνολο 46 χρωμοσώματα).
- Από τα 23 ζεύγη στα 22 τα χρωμοσώματα είναι πάντα όμοια μεταξύ τους και ονομάζονται Αυτοσωμικά Χρωμοσώματα.
- Σε καθένα από τα ζεύγη των Αυτοσωμικών Χρωμοσωμάτων αποδίδεται ένας αύξων αριθμός από το 1 μέχρι το 22.
- Το 23ο ζεύγος είναι τα Φυλετικά Χρωμοσώματα, τα οποία και καθορίζουν το φύλο του μωρού.
- Τα Φυλετικά Χρωμοσώματα είναι δύο ειδών: το Χ (το μεγάλο σε μέγεθος χρωμόσωμα) και το Υ (το μικρό σε μέγεθος χρωμόσωμα).
- Αν το άτομο έχει ένα ζεύγος Χ και ένα ζεύγος Υ (είναι όπως λέμε ΧΥ) – όπως στην εικόνα – τότε πρόκειται για άρρεν.
- Αν το άτομο έχει δύο ζεύγη Χ (είναι όπως λέμε ΧΧ), τότε πρόκειται για θήλυ.
Μα όλα τα κύτταρα του ανθρώπου έχουν 23 ζεύγη χρωμοσωμάτων;
Όχι! Υπάρχει μία εξαίρεση!
Πρόκειται για τους λεγόμενους γαμέτες ή αναπαραγωγικά κύτταρα. Οι γαμέτες του άνδρα ονομάζονται σπερματοζωάρια και οι γαμέτες της γυναίκας ωάρια.
Τα σπερματοζωάρια παράγονται από στους όρχεις και απελευθερώνονται μέσα στον κόλπο της γυναίκας με την εκσπερμάτωση.
Η γυναίκα δεν παράγει νέα ωάρια. Στις ωοθήκες της εντοπίζονται ανώριμα ωάρια, τα οποία δημιουργήθηκαν, όσο αυτή ήταν ακόμα έμβρυο. Σε κάθε εμμηνορρυσιακό κύκλο ένα από αυτά τα ανώριμα ωάρια ωριμάζει και απελευθερώνεται με την ωοθυλακιορρηξία, οπότε και είναι έτοιμο για γονιμοποίηση.
Οι γαμέτες έχουν το μισό γενετικό υλικό από τα σωματικά κύτταρα. Ο κάθε γαμέτης δεν έχει αόριστα το μισό αριθμό χρωμοσωμάτων, αλλά πρέπει να φέρει ένα και μόνο χρωμόσωμα από κάθε ζευγάρι.
Με τη γονιμοποίηση ένας γαμέτης από τη μητέρα (ωάριο) και ένας από τον πατέρα (σπερματοζωάριο) ενώνονται και σχηματίζουν το λεγόμενο γονιμοποιημένο ωάριο ή ζυγωτό, από το οποίο προέρχονται όλα τα κύτταρα του οργανισμού, τα οποία εξειδικεύονται σε συγκεκριμένες λειτουργίες.
Στο ζυγωτό κάθε χρωμόσωμα, που προέρχεται από τη μητέρα ενώνεται με το όμοιό του, που προέρχεται από τον πατέρα και με τον τρόπο αυτό σχηματίζεται το ζεύγος. Έτσι, θα μπορούσε να πει κανείς, πως ο κάθε γαμέτης περιέχει μόνον τη «μισή» πληροφορία, που είναι απαραίτητη για την ορθή ανάπτυξη και λειτουργία του οργανισμού, ενώ το ζυγωτό – χάρη στην ένωση δύο «μισών» γαμετών – περιέχει όλη την πληροφορία, που είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη και λειτουργία του οργανισμού.
Σε καθένα εκ των ζευγών χρωμοσωμάτων το ένα μέλος προέρχεται από τον πατέρα και το άλλο από τη μητέρα.
Όλοι οι γυναικείοι γαμέτες (ωάρια) περιέχουν μόνον Χ χρωμοσώματα, αντίθετα από τους ανδρικούς γαμέτες (σπερματοζωάρια) οι μισοί περιέχουν Χ χρωμοσώματα και οι μισοί Υ χρωμοσώματα.
Επομένως…
Αν ένα ωάριο, το οποίο εξ’ ορισμού περιέχει Χ χρωμόσωμα, γονιμοποιηθεί από ένα σπερματοζωάριο, το οποίο περιέχει Υ χρωμόσωμα, τότε το έμβρυο, που θα προκύψει, θα είναι αγόρι.
Αν αντίθετα ένα ωάριο, το οποίο, όπως είπαμε, περιέχει πάντα Χ χρωμόσωμα, γονιμοποιηθεί από ένα σπερματοζωάριο, που περιέχει Χ χρωμόσωμα, τότε το έμβρυο, που θα προκύψει, θα είναι κορίτσι.
Άρα το φύλο του μωρού το καθορίζει ο πατέρας…
Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr
Πηγή