Ξαφνικά μου «κόπηκε» η περίοδος – Είναι φυσιολογικό;

Μετά την εμμηναρχή (δηλαδή την έναρξη της έμμηνου ρύσης στην έφηβη), ανά τακτά χρονικά διαστήματα διαρκείας περίπου ενός μηνός (από 24 έως 35 ημέρες) η γυναίκα έχει έμμηνο ρύση (δηλαδή περίοδο).

Η έμμηνος ρύση χαρακτηρίζεται από την έξοδο εκ του κόλπου τεμαχίων ενδομητρικού ιστού αναμεμιγμένων με αίμα. Η διάρκειά της έμμηνου ρύσης είναι συνήθως πέντε ημέρες (2 έως 7 ημέρες).

Αυτός καθαυτός ο εμμηνορρυσιακός κύκλος «ρυθμίζεται» εξάλλου από ορμόνες, που εκκρίνονται από εξειδικευμένες περιοχές του εγκεφάλου (τον υποθάλαμο και την υπόφυση) και τις ωοθήκες.  

Τι είναι η αμηνόρροια;

Με τον όρο αμηνόρροια αναφερόμαστε εν γένει στο φαινόμενο της μη εμφάνισης εμμήνου ρύσης.

Διακρίνουμε δύο τύπους αμηνόρροιας:

• την πρωτοπαθή αμηνόρροια – στην περίπτωση αυτή αναφερόμαστε σε έφηβες, που έχουν συμπληρώσει το 15ο έτος ηλικίας και δεν έχουν ακόμα δει περίοδο.
• τη δευτεροπαθή αμηνόρροια – στην περίπτωση αυτή γυναίκα, η οποία είχε προηγουμένως δει περίοδο, έχει «χάσει» 3 κατά σειρά περιόδους ή δεν έχει δει περίοδο για 6 συνεχείς μήνες.

Ποια είναι τα αίτια της δευτεροπαθούς αμηνόρροιας;

Σχηματικά, τα αίτια της δευτεροπαθούς αμηνόρροιας σχετίζονται με:

• με φυσιολογικές καταστάσεις
• λήψη θεραπείας
• ορμονικές διαταραχές
• γονιδιακές ανωμαλίες

Ποιες είναι οι φυσιολογικές καταστάσεις, οι οποίες ενδέχεται να οδηγήσουν σε δευτεροπαθή αμηνόρροια;

Οι φυσιολογικές καταστάσεις, που συνδέονται με την εκδήλωση δευτεροπαθούς αμηνόρροιας περιλαμβάνουν:

• την εγκυμοσύνη: Αποτελεί και το συχνότερο αίτιο δευτεροπαθούς αμηνόρροιας σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Μάλιστα η καθυστέρηση στην περίοδο αποτελεί και ίσως το βασικότερο από τα πρώτα συμπτώματα της κύησης.
• το θηλασμό: Η Προλακτίνη είναι μία ορμόνη, που εμπλέκεται στην παραγωγή του γάλακτος, αλλά η έκκρισή της συνδέεται και με την εκδήλωση αμηνόρροιας. Για το λόγο αυτόν, αν θηλάζετε, η περίοδός σας ενδέχεται να μην έρθει για διάστημα ακόμα και 6 μηνών από τον τοκετό. Επομένως, συνιστάται κατά τη σεξουαλική επαφή μετά τον τοκετό να λαμβάνονται οι απαραίτητες προφυλάξεις.
• την εμμηνόπαυση. Εδώ θα πρέπει να διαχωρίσουμε την εμμηνόπαυση, η οποία επέρχεται μεταξύ των 48 και των 55 ετών και θα τη χαρακτηρίσουμε – αδόκιμα έστω – «φυσιολογική», από την πρώιμη εμμηνόπαυση, η οποία εμφανίζεται πριν τη συμπλήρωση των 40 ετών.

Ποιες θεραπείες συνδέονται με την εκδήλωση δευτεροπαθούς αμηνόρροιας;

Τέτοιες θεραπείες περιλαμβάνουν:

• κάποιες μεθόδους αντισύλληψης, όπως είναι η εισαγωγή ενδομητρίου σπειράματος (ειδικά αν πρόκειται για αυτό, που εκλύει ορμονικά σκευάσματα) ή κάποια ορμονικά αντισυλληπτικά δισκία ή ενέσεις, τα οποία εν αντιθέσει με τα «τυπικά» αντισυλληπτικά δεν περιέχουν συνδυασμό ορμονών (οιστρογόνο και προγεστερινοειδές), αλλά μόνον προγεστερινοειδές. Η έμμηνος ρύση μάλιστα ενδέχεται να αποκατασταθεί τελικά αρκετό χρονικό διάστημα μετά τη διακοπή χορήγησης τέτοιων ορμονικών σκευασμάτων.
• κάποια δισκία, τα οποία χορηγούνται για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, ή της κατάθλιψης, τα οποία περιέχουν ουσίες, που με τη δράση τους επηρεάζουν την παραγωγή των ορμονών, που «ρυθμίζουν» τον κύκλο
• χειρουργική αφαίρεση των ωοθηκών (συνήθως αφαιρείται και η μήτρα) τόσο για την αντιμετώπιση καλοηθών καταστάσεων, όσο και στα πλαίσια της αντιμετώπισης γυναικολογικού καρκίνου
• χορήγηση χημειοθεραπείας, η οποία βλάπτει τα κύτταρα των ωοθηκών, που «ευθύνονται» για την παραγωγή των ωοθηκικών ορμονών. Τέτοια σκευάσματα χορηγούνται συχνά στα πλαίσια της αντιμετώπισης γυναικολογικών καρκίνων ή καρκίνου του μαστού. Συχνά, αν πρόκειται για γυναίκες νεαρής ηλικίας, η περίοδος επανέρχεται εντός κάποιου χρονικού διαστήματος μετά το πέρας της θεραπείας.
• ακτινοθεραπεία στην περιοχή της πυέλου στα πλαίσια της αντιμετώπισης γυναικολογικού καρκίνου ή άλλου καρκίνου στην περιοχή
• το σύνδρομο Asherman, το οποίο χαρακτηρίζεται από την δημιουργία συμφύσεων εντός της ενδομητρικής κοιλότητας, που εν δυνάμει εμποδίζουν την εκροή των ενδομητρικών ιστών κατά την έμμηνο ρύση. Οι συμφύσεις αυτές εμφανίζονται σε κάποιες γυναίκες, που υπεβλήθησαν σε απόξεση του ενδομητρίου, υστεροσκόπηση, αφαίρεση ινομυωμάτων, ειδικά αν αυτά «εισβάλλουν» στην ενδομητρική κοιλότητα και σπανιώτερα σε γυναίκες, που χρειάστηκε να υποβληθούν σε καισαρική τομή.

Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr