Η ωκυτοκίνη είναι από τις βασικότερες ορμόνες της γαλουχίας όπως και η προλακτίνη.
Ο κύριος ρόλος της ωκυτοκίνης είναι να βγάζει το γάλα από το στήθος με το λεγόμενο αντανακλαστικό έκθλιψης του γάλακτος ενεργοποιώντας τους μηχανισμούς που είναι απαραίτητοι για τη διατήρηση της παροχής καθ’ όλη τη διάρκεια του θηλασμού.
Προετοιμασία του οργανισμού για το θηλασμό
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μια γυναίκα υφίσταται πολλές αλλαγές στο σώμα της που την προετοιμάζουν για τη γέννηση του μωρού της. Ήδη από τη 16η εβδομάδα της κύησης , το λίπος του μαστού αρχίζει να αντικαθίσταται από αδενικό ιστό , ο οποίος είναι εξειδικευμένος στην παραγωγή γάλακτος. Αυτός ο ιστός αποτελείται από στοιχεία παραγωγής (που ονομάζονται κυψελίδες) και αγωγούς απελευθέρωσης (που ονομάζονται γαλακτοφόροι πόροι).Εκτός από αυτές τις αλλαγές, το δίκτυο των αιμοφόρων αγγείων γύρω από τις δομές θα γίνει πιο πυκνό προκειμένου να αυξηθεί η παροχή αίματος στο στήθος και να παρέχει επαρκή θρεπτικά συστατικά για την παραγωγή γάλακτος.
Προς το τέλος της εγκυμοσύνης…
Κατά το τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης , ο αδένας έχει αναπτυχθεί επαρκώς και αρχίζει να παράγει ένα φυσικό υγρό που ονομάζεται πρωτόγαλα . Αυτή είναι η πρώτη πηγή τροφής για το νεογέννητο.Ενώ το παιδί δεν το χρειάζεται ακόμα, επειδή δεν έχει γεννηθεί, είναι μέρος της έναρξης του θηλασμού. Η προγεστερόνη είναι η ορμόνη που είναι υπεύθυνη για τη διατήρηση αυτής της αργής παραγωγής μέχρι το τέλος της κύησης.
Μετά τη γέννηση, ξεκινά η δεύτερη φάση της διαδικασίας της γαλακτογένεσης. Αυτή τη στιγμή, υπάρχει μια απότομη πτώση της προγεστερόνης στο αίμα, η οποία απελευθερώνει τον μαστικό αδένα να παράγει γάλα.
Από αυτή τη στιγμή, υπάρχουν δύο ορμόνες μετά τον τοκετό που ρυθμίζουν τη διαδικασία της γαλουχίας: η προλακτίνη και η ωκυτοκίνη.
Ο ρόλος της ωκυτοκίνης στη γαλουχία
Ο ρόλος της ωκυτοκίνης στον θηλασμό είναι βασικός για την επιτυχία, καθώς διασφαλίζει ότι ο αδένας αποβάλλει το γάλα που παράγει.Κατά τη διάρκεια του θηλασμού, το μωρό ασκεί πίεση στη θηλή για να βγάλει το γάλα στο στήθος ενεργοποιώντας το αντανακλαστικό έκθλιψης του γάλακτος.Με αυτόν τον τρόπο, η παροχή γάλακτος στο μωρό συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της γαλουχίας.
Σε αντίθεση με την προλακτίνη, τα οπτικά, ακουστικά ή συναισθηματικά ερεθίσματα που έχουν να κάνουν με το μωρό προκαλούν επίσης την απελευθέρωση ωκυτοκίνης.
Πρόκειται για ένα εκπληκτικό φαινόμενο της φύσης, το οποίο οι ειδικοί υποθέτουν ότι έχει να κάνει με τις μητρικές συμπεριφορές που είναι απαραίτητες για επιτυχημένο θηλασμό.
Παράγοντες που ρυθμίζουν την απελευθέρωση ωκυτοκίνης
Τα ερεθίσματα για την απελευθέρωση ωκυτοκίνης είναι πολλά και έχουν να κάνουν με τη μητρική συμπεριφορά που είναι απαραίτητη για τη φροντίδα του μωρού.
Για παράδειγμα, όταν το μωρό κλαίει, ο μητρικός οργανισμός αρχίζει να προετοιμάζεται για να προσφέρει τροφή ικανοποιώντας την πείνα του μωρού. Το ίδιο συμβαίνει όταν η μητέρα βλέπει ή σκέφτεται το μωρό της. Στόχος της συγκεκριμένης ορμονικής διαδικασίας είναι να εξασφαλίσει μόνιμη επαφή μητέρας και παιδιού από τις πρώτες ώρες μετά τη γέννηση.
Οι ειδικοί ανακάλυψαν ότι η εμφάνιση αρνητικών συναισθηματικών παραγόντων όπως το άγχος, ο πόνος, ακόμη και η κατάθλιψη της μητέρας θα μπορούσε να αναστείλει την έκκριση ωκυτοκίνης και να ρυθμίσει την επιτυχία της γαλουχίας.
Άλλα οφέλη της ωκυτοκίνης
Εκτός από τη δράση της στην απελευθέρωση του μητρικού γάλακτος, οι ειδικοί ανακάλυψαν και άλλα οφέλη που σχετίζονται με αυτή την ορμόνη κατά τη διάρκεια της γαλουχίας και μετά τον τοκετό. Έτσι, μπορούμε να πούμε ότι η ωκυτοκίνη:
- Ευνοεί την απελευθέρωση προλακτίνης, την ορμόνη που είναι υπεύθυνη για την παραγωγή γάλακτος
- Μειώνει τα επίπεδα άγχους της μητέρας
- Ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση της μητέρας σε επιτρεπτά επίπεδα
- Διεγείρει το μητρικό παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα, που εμπλέκεται σε λειτουργίες όπως η πέψη των τροφών και η εντερική μεταφορά
- Προκαλεί συσπάσεις της μήτρας μετά τον τοκετό, έτσι ώστε να ανακτήσει το αρχικό της μέγεθος
Δείτε και τα υπόλοιπα οφέλη στη gallery που ακολουθεί:
Πηγή