Τα μωρά χρησιμοποιούν τις πέντε αισθήσεις, την ακοή, την όραση, τη γεύση, την όσφρηση και την αφή, για να κατανοήσουν το περιβάλλον γύρω τους. Κάθε τι που αντιλαμβάνονται, αποθηκεύεται ως πληροφορία στον εγκεφάλο τους και όσο μεγαλώνουν οι πληροφορίες αυτές συνθέτουν την εικόνα που έχουν για τον κόσμο.
Πώς αναπτύσσονται οι αισθήσεις του μωρού;
Οι περισσότερες αισθήσεις του βρέφους αναπτύσσονται ήδη από τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης. Στο πρώτο τρίμηνο κύησης σχηματίζονται οι γευστικοί κάλυκες και ήδη από την 16η εβδομάδα εγκυμοσύνης το μωρό μπορεί να γευτεί τα φαγητά που καταναλώνει η μέλλουσα μητέρα κατά τη διάρκεια της κύησης. Η γεύσεις ωστόσο αυτές, δεν είναι τόσο δυνατές όσο της αντιλαμβανόμαστε εμείς, αλλά πολύ πιο ήπιες.
Στο πρώτο τρίμηνο σχηματίζονται και οι υποδοχείς οι οποίοι αναγνωρίζουν τα διάφορα οσφρητικά ερεθίσματα, ενώ παράλληλα στο ίδιο στάδιο, το έμβρυο αρχίζει να αισθάνεται την απτική αίσθηση, αρχικά στο στόμα, έπειτα στα μάγουλα και στην συνέχεια και στο υπόλοιπο σώμα.
Όσον αφορά την αίσθηση της ακοής, το μωρό αρχίζει να ακούει τους πρώτους ήχους στην 18η εβδομάδα κύησης. Σε αυτό το στάδιο τα αυτιά έχουν πάρει σχεδόν την τελική τους θέση και μέσα σε λίγες εβδομάδες, μέχρι και την 24η εβδομάδα, η ακοή του μωρού είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη. Το έμβρυο μπορεί να ακούει ανεπαίσθητους ήχους που ούτε καν η μέλλουσα μαμά αντιλαμβάνεται πάντα: τους ήχους που κάνει το ίδιο της το σώμα όπως τις κινήσεις του εντέρου, τους χτύπους της καρδιάς, το στομάχι που γουργουρίζει ή και την ανάσα σας.
Συνεπώς μέχρι και τη στιγμή που γεννιέται, το μωρό μπορεί να ακούει, να μυρίζει, να γεύεται και είναι πολύ ευαίσθητο στην αφή. Η όραση του βρέφους αναπτύσσεται σταδιακά μετά τον τοκετό. Τις πρώτες μέρες μετά τη γέννησή του, μπορεί να διακρίνει τα πρόσωπα των γονιών του σε απόσταση 30 εκατοστών. Τις πρώτες εβδομάδα αρχίζει να διακρίνει και κάποια κύρια χρώματα όπως το κόκκινο, το μπλε και το πράσινο και μπορεί να κουνήσει τα μάτια του ανεξάρτητα από το κεφάλι τους, τα οποία και παρουσιάζουν ευαισθησία στο φως.
Ο ρόλος των αισθήσεων στο δέσιμο με το νεογέννητο
Από τη στιγμή που θα γεννηθεί, το μωρό χρησιμοποιεί τις αισθήσεις του για να δεθεί μαζί σας, μία διαδικασία που έχει ήδη ξεκινήσει από την περίοδο της εγκυμοσύνης. Το βρέφος έχει ήδη έχει εξοικειωθεί με το άκουσμα της φωνής σας, αναγνωρίζει την ιδιαίτερη μυρωδιά σας και απολαμβάνει την δερματική επαφή όταν το έχετε αγκαλιά. Μάλιστα, η δερματική επαφή έχει οφέλη και για τους δυο σας, σύμφωνα με έρευνες, καθώς η ορμόνη οξυτοκύνη, γνωστή και ως “ορμόνη της αγάπης” που απελευθερώνεται όταν έχετε αγκαλιά το μωρό, προκαλεί συναισθήματα ευεξίας και χαλάρωσης.
Το βρεφικό μασάζ μπορεί επίσης να ενισχύσει το μεταξύ σας δέσιμο, και επεριέχει όχι μόνο στην αίσηθηση της αφής όπως εκ πρώτης μπορεί να σκεφτούμε, αλλά και την όραση, την ακοή και την όσφρηση. Όση ώρα κάνετε μασάζ στο μωρό, δηλαδή, εκείνο αφενός χαλαρώνει με το άγγιγμά σας και αφετέρου βλέπει το πρόσωπό σας, τις κινήσεις σας, ακούει τη φωνή σας όταν του μιλάτε και μυρίζει τη μυρωδιά σας.
Πηγή φωτογραφίας: pexels.com / Polina Tankilevitch
Ο ρόλος των αισθήσεων στην ανάπτυξη του μωρού
Δευτερόλεπτα μετά τον τοκετό τα νεογέννητα δείχνουν μία προτίμηση στην μυρωδιά του μητρικού γάλακτος. Μπορούν να ακόμα να κουνήσουν ελαφρά το κεφάλι τους και το στόμα τους προς το στήθος, για να καταφέρουν να θηλάσουν. Η αίσθηση της όσφρησης δηλαδή, τα ωθεί στην πηγή φαγητού τους, το οποίο και χρειάζονται για την ανάπτυξή τους. Ιδιαίτερα ευαίσθητη είναι και η αίσθηση της γεύσης. Σύμφωνα με μελέτες οι γευστικοί κάλυκες που έχει το το βρέφος, μπορεί να ξεπερνάνε σε αριθμό αυτούς ενός ενήλικα.
Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του μωρού παίζει και η αίσθηση της αφής. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα μωρά που γενιούνται πρόωρα, παίρνουν πιο γρήγορα βάρος εάν, όσο διάστημα παραμένουν στη θερμοκοιτίδα, τους κάνουν βρεφικό μασάζ. Και στα μωρά μεγαλύτερης ηλικίας, ωστόσο, είναι ευδιάκριτος ο σημαντικός ρόλος της αφής στην ανάπτυξή τους. Πιάνοντας από ένα παιχνίδι, μέχρι ένα φρούτο ή κάποιο άλλο φαγητό, το μωρό ανακαλύτπει τον κόσμο γύρω του, εξεικοιώνεται με υφές, αντικείμενα και τη χρηστικότητα του κάθε ενός.
Πηγή φωτογραφίας: unsplash.com / Colin Maynard
Πώς οι αισθήσεις επηρεάζουν τις επικοινωνιακές δεξιότητες του μωρού;
Οι αισθήσεις παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπυτξη των επικοινωιακών δεξιοτήτων του μωρού. Δείτε πώς στην gallery που ακολουθεί.
Πηγή