Πώς αλλάζει ο κόλπος όσο προχωράει η ηλικία της γυναίκας;

Στον κόλπο διεισδύει το εν στύσει πέος κατά τη σεξουαλική επαφή, εντός αυτού εκσπερματώνει ο άνδρας προκειμένου να επιτευχθεί γονιμοποίηση του ωαρίου και έναρξη κύησης και εξ’ αυτού εξέρχεται το μωρό κατά το δεύτερο στάδιο του τοκετού και ο πλακούντας στο τρίτο στάδιο του τοκετού.

Ο κόλπος, όπως άλλωστε συμβαίνει και με όλο το σώμα, υπόκειται σε αλλαγές, οι οποίες ακολουθούν την ηλικία της γυναίκας. Ο «υπαίτιος» των αλλαγών αυτών είναι τα οιστρογόνα.

Οιστρογόνα ονομάζονται ορμόνες, που εκκρίνονται από τις ωοθήκες και με τη δράση τους συμμετέχουν στη ρύθμιση του κύκλου, ενώ επηρεάζουν τόσο τη μορφολογία, όσο και τη λειτουργία του κόλπου.

Ο κόλπος της εφήβου…

Με τον όρο εφηβεία αναφερόμαστε στη διαδικασία ωρίμανσης του «παιδικού» σώματος σε «ενήλικο», το οποίο είναι έτοιμο για να αντιμετωπίσει την αναπαραγωγική διαδικασία. Τα κορίτσια συνήθως εισέρχονται στην εφηβεία κάποια στιγμή μεταξύ των 8 και των 13 ετών.

Κατά το διάστημα αυτό αυξάνεται η παραγωγή οιστρογόνων από τις ωοθήκες. Υπό την επίδραση των ορμονών αυτών «ενεργοποιούνται» αδένες, που εντοπίζονται στον τράχηλο και στην είσοδο του κόλπυο και αρχίζει η παραγωγή κολπικών υγρών.

Έτσι η έφηβη θα αρχίσει να παρατηρεί την εκ του κόλπου της ροή υγρών, τα οποία έχουν συνήθως λευκό ή υποκίτρινο (κιτρινωπό) χρώμα. Η ποσότητα των υγρών διαφέρει από άτομο σε άτομο.

Συχνά το φαινόμενο αυτό προκαλεί μία ανησυχία στο νεαρό κορίτσι, το οποίο όμως θα πρέπει να καθησυχαστεί, εφόσον πρόκειται για τη φυσιολογική διαδικασία ωρίμανσης του κόλπου και δεν συνδέεται με κάποια παθολογία.

Μετά την πρώτη περίοδο της εφήβου (την ονομαζόμενη εμμηναρχή), συνήθως μεταβάλλεται τόσο η ποσότητα, όσο και η υφή των υγρών ανάλογα με τη φάση του κύκλου.

Ο κόλπος κατά την αναπαραγωγική ηλικία…

Κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής ηλικίας, ο κόλπος είναι ένας ελαφρά κεκαμμένος (καμπυλωτός) σωλήνας μήκους 7 έως 12 εκατοστών συνήθως.

Το τοίχωμά του, όπως αυτό απεικονίζεται παρακάτω, αποτελείται από τρία στρώματα:

• το βλεννογόνο, που είναι το επιφανειακό στρώμα
• ένα στρώμα συνδετικού ιστού, που είναι πλούσιο σε κολλαγόνο
• το μυϊκό στρώμα, το οποίο μαζί με το στρώμα συνδετικού ιστού δίνει στον κόλπο την ελαστικότητά του

Το τοίχωμα του κόλπου φέρει πτυχώσεις («αναδιπλώσεις»), χάρη στις οποίες ο κόλπος μπορεί να εκπτυχθεί εν είδει ακορντεόν κατά τη διείσδυση του πέους στη συνουσία και κατά τον τοκετό.

Αξίζει να σημειωθεί, πως το pH του περιβάλλοντος του κόλπου είναι όξινο και χάρη σε ουσίες, που παράγονται από τη φυσιολογική κολπική χλωρίδα. Η οξύτητα του κολπικού περιβάλλοντος προστατεύει την περιοχή από φλεγμονές (κολπίτιδες).

Ο κόλπος μετά την εμμηνόπαυση…

Λέμε, πως μια γυναίκα έχει μπει στην εμμηνόπαυση, όταν για δώδεκα συναπτούς μήνες δεν έχει περίοδο.

Κατά μέσον όρο η εμμηνόπαυση επέρχεται στην ηλικία των 51 ετών. Το ηλικιακό φάσμα εντός του οποίου είναι πιθανότερο μια γυναίκα να έχει την εμπειρία της εμμηνόπαυσης κυμαίνεται μεταξύ των 48 και των 55 ετών.

Η εμμηνόπαυση χαρακτηρίζεται από σταδιακή μείωση της παραγωγής οιστρογόνων από τις ωοθήκες. Η μείωση αυτή ξεκινάει εν τοις πράγμασι αρκετά χρόνια πριν από αυτήν καθαυτήν την εμμηνόπαυση.

Τα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων, που κυκλοφορούν στο αίμα της γυναίκας συνεπάγονται κα χαμηλή οιστρογονική δράση επί των ιστών, που καλύπτουν τον κόλπο.

Κατά συνέπεια οι ιστοί αυτοί παρουσιάζουν μία σταδιακή ατροφία, η οποία χαρακτηρίζεται από κολπική ξηρότητα. Η κατάσταση αυτή χαρακτηρίζεται από συμπτώματα, όπως αίσθημα κνησμού, αλλά και δυσπαρευνία (πόνο στη σεξουαλική επαφή).

Επιπροσθέτως, παρατηρείται και σταδιακή μείωση της φυσιολογικής κολπικής χλωρίδας. Επομένως, μειώνεται και η παραγωγή ουσιών από τους μικροοργανισμούς αυτούς, που διατηρούν το όξινο περιβάλλον της μήτρας, αλλά και άλλων βακτηριοκτόνων ουσιών. Έτσι ελαττώνεται σημαντικά η δυνατότητα των ιστών του κόλπου να παρεμποδίσουν τον εποικισμό τους από παθογόνους μικροοργανισμούς, με επακόλουθο τη συχνή εμφάνιση τοπικών φλεγμονών, τις γνωστές κολπίτιδες.

Δείτε ΕΔΩ πώς μπορείτε να κερδίσετε την υγεία του κόλπου σας

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr