Υπέρταση στην εγκυμοσύνη: Τι κινδύνους κρύβει;

Αν και πολλές έγκυες με υψηλή πίεση έχουν γεννήσει υγιή βρέφη χωρίς σοβαρά προβλήματα, η υψηλή πίεση στην εγκυμοσύνη (είτε παρουσιάζεται για πρώτη φορά (υπέρταση κυήσεως) είτε προυπήρχε, είναι επικίνδυνη τόσο για το έμβρυο όσο και για τη μητέρα.

Η πίεση μπορεί να πλήξει τα νεφρά και άλλα όργανα της μητέρας και να προκαλέσει τη γέννηση νεογνών χαμηλού βάρους (μικροσωμία) καθώς και πρόωρο τοκετό. Στις σοβαρότερες καταστάσεις η μητέρα εκδηλώνει προεκλαμψία ή τοξιναιμία της κύησης, η οποία μπορεί να στοιχίσει τη ζωή στην ίδια αλλά και στο μωρό της.

Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης ξεκινά από την πρώτη επίσκεψη στο γυναικολόγο και εκείνος θέτει το μέτρο σύγκρισης για όλες τις επόμενες μετρήσεις. Η αρτηριακή πίεση μετριέται σε χιλιοστά υδραργύρου, δηλαδή σε mm Hg. Ο πρώτος αριθμός αντιπροσωπεύει την συστολική πίεση (όταν η καρδιά συστέλλεται) και ο δεύτερος αντιπροσωπεύει τη διαστολική πίεση (όταν η καρδιά διαστέλλεται). Η αρτηριακή σας πίεση κατά πάσα πιθανότητα θα ελαττωθεί κατά τη διάρκεια των 24 πρώτων εβδομάδων. Η συστολική πίεση θα μειωθεί από 5 μέχρι 10 mm Hg ενώ η διαστολική από 10 μέχρι 15 mm Hg. Όταν θα μπαίνετε στο τρίτο τρίμηνο, η αρτηριακή σας πίεση θα επιστρέψει στα επίπεδα που βρισκόταν προτού μείνετε έγκυος. Αν, όμως αρχίσει να αυξάνεται απότομα, ο γιατρό σας θα προσπαθήσει να αποκλείσει την πιθανότητα προεκλαμψίας. Συχνά χορηγείται φαρμακευτική αγωγή για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

Τι είναι η προεκλαμψία;
Τυπικά εμφανίζεται μετά την 20η εβδομάδα της κύησης.  Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας (www.nsph.gr) η γυναίκα παρουσιάζει υψηλή πίεση και λευκωματουρία (αποτέλεσμα νεφρικής βλάβης). Η κατάσταση αυτή πλήττει τον πλακούντα και μπορεί να προσβάλει εκτός από τα νεφρά, το συκώτι και τον εγκέφαλο της εγκύου. Αν έχουμε σπασμούς και κώμα,η κατάσταση λέγεται εκλαμψία (2η αιτία μητρικής θνησιμότητας). Επίσης, προκαλούνται επιπλοκές στο έμβρυο και πρόωρος τοκετός. Δεν υπάρχει ασφαλής πρόβλεψη για την προεκλαμψία. Η παρακολούθηση από τον ιατρό της είναι η καλύτερη προσέγγιση για κάθε γυναίκα με προεκλαμψία.

Πόσο συχνή είναι η υψηλή πίεση και η προεκλαμψία στην εγκυμοσύνη;
Παρατηρούνται στο 6-8% όλων των εγκύων ενώ το 70% αφορά πρωτότοκες εγκύους. Τελευταία σημειώνεται αύξηση των νέων περιπτώσεων υπέρτασης κυήσεως και εκλαμψίας, ίσως εξαιτίας του αυξανόμενου αριθμού γυναικών που εγκυμονούν σε μεγαλύτερη ηλικία.

Πώς καταλαβαίνουμε την προεκλαμψία;
Δυστυχώς, δεν υπάρχει καμία διαγνωστική εξέταση. Υπάρχουν σημεία, όπως η υψηλή πίεση και η λευκωματουρία, οι επίμονοι πονοκέφαλοι, η θόλωση της όρασης και οι πόνοι στην κοιλιά. Όμως όλα αυτά μπορούν να προκληθούν και από άλλες καταστάσεις, ακόμα και σε υγιείς εγκύους. Η τακτική επίσκεψη στο γυναικολόγο και η ορθή και πλήρης εξέταση αποτελεί τη μόνη λύση.

Ποιες γυναίκες είναι πιθανό να εκδηλώσουν προεκλαμψία
-Οι γυναίκες με χρόνια υπέρταση
-Όσες είχαν εκδηλώσει προεκλαμψία σε προηγούμενη εγκυμοσύνη
-Οι παχύσαρκες
-Οι έγκυες κάτω των 20 και άνω των 40 ετών
-Όσες έχουν πολύδυμη κύηση (δίδυμα κτλ.)
-Όσες υποφέρουν από χρόνιες παθήσεις (σακχαρώδης διαβήτης, νεφροπάθεια, ρευματοειδής αρθρίτιδα, λύκος ή σκληροδερμία κ.ά.).
-Είναι εφικτή η πρώιμη πρόγνωση της προεκλαμψίας;
Επί του παρόντος ο μόνος τρόπος διάγνωσης της πάθησης είναι η τακτική μέτρηση των επίπεδων της αρτηριακής πίεσης της μέλλουσας μητέρας και η διενέργεια εξετάσεων αίματος για να ελεγχθούν τα επίπεδα της ουσίας που λέγεται «πλακουντιακός αυξητικός παράγοντας» (PIGF) κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου της κύησης.

Πώς θα προλάβει μια έγκυος με υψηλή πίεση τις συνέπειες;
Εάν έχεις υψηλή πίεση και σκέφτεσαι να αποκτήσεις μωρό, συμβουλέψου το γιατρό σου. Έλεγξε αποτελεσματικά την πίεση σου.
Πριν την εγκυμοσύνη:
• Σιγουρέψου ότι η πίεση σου είναι υπό έλεγχο. Άλλαξε τρόπο ζωής, περιόρισε το αλάτι και το οινόπνευμα, ασκήσου, χάσε βάρος.
• Συζήτησέ το με το γιατρό σου.
• Εάν παίρνεις αντιυπερτασικά φάρμακα, ρώτησε το γιατρό σου μήπως πρέπει να τα αλλάξεις (συνιστάται κατά την εγκυμοσύνη η αποφυγή των μετατροπέων της αγγειοτενσίνης (ΜΕΑ) και των αναστολέων της αγγειοτενσίνης-ΙΙ (ΑΤ-ΙΙ)).
Κατά την εγκυμοσύνη:
• Να εξετάζεσαι συστηματικά και τακτικά από το γυναικολόγο σου,να αποφεύγεις την κατανάλωση οινοπνεύματος και να κόψεις το κάπνισμα.