Υπερτασικές διαταραχές στην εγκυμοσύνη: Πώς γίνεται η διάγνωση;

Εν τοις πράγμασι η εκδήλωση υπέρτασης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν συνδέεται με συγκεκριμένη και χαρακτηριστική συμπτωματολογία.

Επομένως, η διάγνωση της κατάστασης αυτής δεν μπορεί να βασιστεί μόνον στο ιστορικό, όπως αυτό αναφέρεται από την έγκυο κατά τον τακτικό έλεγχο, αλλά στη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης ανά τακτά χρονικά διαστήματα τόσο στο ιατρείο κατά τη διάρκεια προγραμματισμένου ελέγχου, όσο και στο σπίτι σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού.

Από ποιες συνθήκες επηρεάζονται οι μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης;

Σύμφωνα με τις οδηγίες του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Η.Π.Α. (Centers for Disease Control and Prevention/ CDC) οι μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης ενδέχεται να επηρεαστούν από:

• Την ψυχική κατάσταση, όταν λαμβάνονται οι μετρήσεις. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά το λεγόμενο «σύνδρομο της λευκής μπλούζας». Με τον αδόκιμο αυτό όρο περιγράφουμε τη νευρικότητα, που αισθάνεται κάποιος, όταν ο ιατρός μετράει την πίεσή του, εξαιτίας της οποίας οι καταγραφείσες μετρήσεις ενδέχεται να είναι υψηλές, εν αντιθέσει προς τις μετρήσεις, που λαμβάνονται εκτός ιατρικού περιβάλλοντος.
• Τη δραστηριότητά μας πριν τη λήψη των μετρήσεων. Αν έχουμε φάει ή πιει κάτι ή ασκηθεί μισή ώρα πριν τη λήψη των μετρήσεων, τότε αυτές ενδέχεται να είναι υψηλότερες, χωρίς όμως να υφίσταται παθολογικός λόγος για το φαινόμενο αυτό.
• Τη στάση του σώματος κατά τη λήψη των μετρήσεων. Ακόμα και το αν έχουμε «σταυρώσει» τα πόδια, ή αν αφήσουμε το χέρι, από το οποίο λαμβάνεται η μέτρηση να «κρεμάσει», αντί να στηρίζεται πάνω στο τραπέζι, ενδέχεται να οδηγήσει στην καταγραφή «αδικαιολογήτως» υψηλής πίεσης.

Πώς γίνεται η σωστή μέτρηση της αρτηριακής πίεσης;

Σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες του CDC, προκειμένου να γίνει αξιόπιστη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης, συνιστάται να ακολουθούνται οι παρακάτω οδηγίες:

•  μην φάτε, μην πιείτε τίποτα για τουλάχιστον 30 λεπτά πριν τη μέτρηση
•  αδειάστε την κύστη σας πριν τη μέτρηση
• καθήστε άνετα σε κάθισμα, που να προσφέρει επαρκή στήριξη στην πλάτη για τουλάχιστον 5 λεπτά πριν τη μέτρηση
• φροντίστε τα πέλματα να ακουμπάνε στο πάτωμα και τα πόδια σας να μην είναι «σταυρωμένα»
• το χέρι, στο οποίο γίνεται η μέτρηση φροντίστε να μην «κρέμεται», αλλά να ακουμπάει πάνω σε ένα τραπέζι
• το περιβραχιόνιο του πιεσομέτρου δεν πρέπει να είναι υπερβολικά σφιχτό και πρέπει να ακουμπάει απευθείας στο δέρμα σας και να είναι τοποθετημένο στο ύψος της καρδιάς
• μην μιλάτε κατά τη μέτρηση της πίεσης
• καταγράφετε τις μετρήσεις της πίεσής σας
• μετράτε την πίεσή σας την ίδια ώρα κάθε ημέρα (γνωρίζουμε πως η αρτηριακή πίεση είναι συνήθως υψηλότερη το πρωί)
• μετράτε την πίεσή σας δυο φορές με διαφορά 1 με 2 λεπτά
• σύμφωνα με οδηγίες, που δημοσιεύθηκαν το 2014 οι τιμές αρτηριακής πίεσης ενδέχεται να είναι διαφορετικές σε κάθε χέρι, τότε λαμβάνουμε υπόψη μας τις υψηλότερες τιμές.

Ποιες τιμές αρτηριακής πίεσης υποδηλώνουν υπερτασική διαταραχή της κύησης;

Λέμε, πως κάποιος παρουσιάζει υπέρταση, όταν η αρτηριακή του πίεση έχει τις ακόλουθες τιμές:

• Συστολική Αρτηριακή (ή «Μεγάλη») Πίεση μεγαλύτερη ή ίση των 140 mmHg (αυτό που συχνά αποκαλούμε «πίεση 14») ή Διαστολική Αρτηριακή (ή «Μικρή») Πίεση μεγαλύτερη ή ίση των 90 mmHg (αυτό, που συχνά αποκαλούμε «πίεση 9») σε δύο μετρήσεις, η οποίες να απέχουν μεταξύ τους περισσότερο από 4 ώρες.
• Συστολική Αρτηριακή Πίεση μεγαλύτερη ή ίση των 160 mmHg (αυτό, που συχνά αποκαλούμε «πίεση 16») ή Διαστολική Αρτηριακή Πίεση μεγαλύτερη ή ίση του 110 mmHg (αυτό, που συχνά αποκαλούμε «πίεση 11») σε μία και μόνη μέτρηση.

Η αξιολόγηση των υπερτασικών διαταραχών της εγκυμοσύνης βασίζεται αποκλειστικά και μόνον στη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης;

Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης είναι προφανώς η βάση της διάγνωσης των υπερτασικών διαταραχών της εγκυμοσύνης. Εντούτοις, η αξιολόγηση των διαταραχών αυτών συμπληρώνεται απαραιτήτως από εργαστηριακές εξετάσεις. Οι εργαστηριακές εξετάσεις αυτές περιλαμβάνουν τόσο αιματολογικές εξετάσεις, όσο και εξέταση ούρων.

Οι δείκτες των αιματολογικών εξετάσεων, που λαμβάνονται υπόψη στην αξιολόγηση των υπερτασικών διαταραχών της εγκυμοσύνης αφορούν τη λειτουργία τόσο των νεφρών, όσο και του ήπατος, αλλά και του μηχανισμού πήξης του αίματος.

Όσον αφορά την εξέταση ούρων, ιδιαίτερα χρήσιμη είναι η απλή γενική ούρων, στην οποία η έγκυος συνιστάται να υποβάλλεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Στην εξέταση αυτή αξιολογούμε την παρουσία λευκώματος (πρωτεΐνης) στα ούρα.

Αν εντοπισθεί πρωτεϊνουρία (έτσι ονομάζεται η παρουσία πρωτεΐνης στα ούρα) στην απλή γενική ούρων, ο ιατρός ενδέχεται να ζητήσει μέτρηση λευκώματος στα ούρα εικοσιτετραώρου.

Στα πλαίσια της εξέτασης αυτής θα σας ζητηθεί να συλλέξετε τα ούρα σας επί ένα εικοσιτετράωρο. Το συλλεγέν δείγμα θα σταλεί στο μικροβιολογικό εργαστήριο, όπου θα μετρηθεί η εντός αυτού ποσότητα πρωτεΐνης.

Η συλλογή του δείγματος ούρων εικοσιτετραώρου είναι μία σχετικά απλή διαδικασία, η οποία όμως έχει και αυτή τους κανόνες της:

• την πρώτη ημέρα, μόλις ξυπνήσετε, ουρείτε στην τουαλέτα
• από το σημείο αυτό και μέχρι να ολοκληρωθεί η συλλογή του δείγματος, ουρείτε εντός του ειδικού δοχείου, που μπορείτε να προμηθευτείτε από ένα φαρμακείο
• τη δεύτερη ημέρα ουρείτε εντός του δοχείου, μόλις ξυπνήσετε το πρωί
• κλείνετε και ασφαλίζετε το δοχείο και το αποθηκεύετε σε μέρος δροσερό μέχρι να το παραδώσετε στο εργαστήριο
• γράφετε επί το δοχείου το όνομά σας, την ημερομηνία αρχής συλλογής των ούρων, την ώρα συλλογής του τελευταίου δείγματος
• παραδίδετε το δοχείο στο μικροβιολογικό εργαστήριο

Η συγκέντρωση της πρωτεΐνης, που εντοπίζεται στα ούρα, που συλλέχθηκαν με τον τρόπο αυτό δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 0,3 gr/dl.

Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr