Αλλεργίες στα μωρά: Tips για πρόληψη και αντιμετώπιση

Η έξαρση των αλλεργιών παρατηρείται την άνοιξη, διότι η ανθοφορία σε συνδυασμό με την καλοκαιρία και τη συνεπακόλουθη αναπαραγωγή των μικροοργανισμών και των εντόμων, έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων αλλεργιογόνων στην ατμόσφαιρα και έτσι επιτείνεται το πρόβλημα. Είναι λοιπόν πιθανό το μωρό σας να βιώσει αλλεργική ρινίτιδα. Ένα βρέφος δεν περνά αρκετό χρόνο σε εξωτερικούς χώρους για να αναπτύξει μια αντίδραση στην γύρη των λουλουδιών, των δέντρων και στο γρασίδι. Γι’ αυτό και οι αλλεργικές του αντιδράσεις στους περιβαλλοντικούς ερεθισμούς είναι πιθανό να συμβεί κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους του μωρού και μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως τα κόκκινα μάτια, φτέρνισμα, ρουθούνισμα, ή το έκζεμα.

Αν εσείς ή ο σύντροφός σας υποφέρετε από αλλεργίες τότε το μωρό σας είναι σε αυξημένο κίνδυνο. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι θα έχετε και την ίδια αλλεργία. Μπορεί για παράδειγμα εσείς να είστε αλλεργική στην γύρη και το μωρό σας να αντιδράσει αλλεργικά στην γάτα. Οι παιδικές ωστόσο αλλεργίες βρίσκονται σε άνοδο και μάλιστα πολλά παιδιά δεν έχουν οικογενειακό ιστορικό. Ορισμένοι πιστεύουν ότι ο τρόπος ζωής μας και φυσικά η ατμόσφαιρα παίζουν ρόλο. Αν τα παιδιά για παράδειγμα μεγάλωναν στη φύση το ανοσοποιητικό τους σύστημα θα ήταν διαφορετικό και θα έδινε «μάχες» με άλλους εισβολείς όπως οι αιωρούμενοι μικροοργανισμοί. Σε κάθε περίπτωση και με αυτά τα δεδομένα εμπειρογνώμονες δίνουν πρακτικές συμβουλές για το πώς να διαχειριστείτε τα είδη των αλλεργιών που επηρεάζουν τα βρέφη.

Έκζεμα

Πού πήγε η άψογη, μαλακή και λαμπερή επιδερμίδα του μωρού σας; Αν δείτε κοκκινίλες και ξηρό δερματάκι στο μέτωπο, τα μάγουλα, τους βραχίονες, τα πόδια, το κεφάλι ή το λαιμό τότε μάλλον πρόκειται για έκζεμα. Αυτή η αντίδραση του δέρματος είναι μερικές φορές το πρώτο σημάδι μιας αλλεργίας. Το έκζεμα ουσιαστικά είναι φαγούρα που μπορεί να πιάσει το μωρό σας κατά τη διάρκεια της νύχτας εντελώς ξαφνικά και, στη συνέχεια, να είναι ιδιαίτερα κουρασμένο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Δεν πρέπει ωστόσο να ανησυχήσετε. Είναι κάτι πολύ συνηθισμένο – 1 στα 5 παιδιά το παρουσιάζει  – και γίνεται όλο και πιο ανώδυνο όσο το παιδί μεγαλώνει.

Πρόληψη και αντιμετώπιση
Καλό είναι να αποφεύγεται η επαφή με ερεθιστικές ουσίες, όπως τα μάλλινα υφάσματα και ρούχα και τα αρωματισμένα σαπούνια, τα υπερβολικά πολλά ντους ή η παρατεταμένη ξήρανση του δέρματος. Αν το μωρό σας παρουσιάσει έκζεμα στραφείτε σε προϊόντα χωρίς άρωμα και εφαρμόστε τοπικά ενυδατική κρεμούλα που ελαττώνει την ξηροδερμία και παγιδεύει την υγρασία, πάντα όμως σε συνεννόηση με τον παιδίατρο. Ο γιατρός μπορεί επίσης να χορηγήσει και αντιισταμινικά φάρμακα για την ελάττωση του κνησμού και τοπικά ή συστηματικά αντιβιοτικά αν το δέρμα έχει επιμολυνθεί.

Τροφικές αλλεργίες

Μπορεί η αλλεργία στα φιστίκια να είναι μία από τις πιο κοινές αλλεργίες τροφίμων, ωστόσο δεν είναι το μόνο ενοχλητικό τρόφιμα. Τα αυγά, το γάλα, το σιτάρι, η σόγια, τα καρύδια, τα ψάρια και τα οστρακοειδή είναι επίσης κορυφαία αλλεργιογόνα. Περίπου 3 εκατομμύρια παιδιά (σχεδόν 4 από κάθε 100) έχουν μια τροφική αλλεργία. Κάποιες υποχωρούν όσο τα παιδιά μεγαλώνουν, άλλες όμως μένουν για μια ζωή. Όσο για τις αντιδράσεις; Το παιδί μπορεί να βγάλει σπυράκια γύρω από το στόμα ή μπορεί τα συμπτώματα να είναι πιο σοβαρά όπως το οίδημα των χειλιών, της γλώσσας ή του λαιμού ή και δυσκολία στην αναπνοή.

Πώς να τις αποτρέψετε
Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συστήνει στους γονείς να καθυστερούν την εισαγωγή ορισμένων τροφίμων στην διατροφή των παιδιών όπως είναι οι ξηροί καρποί και τα οστρακοειδή ειδικά αν στην οικογένεια υπάρχει οικογενειακό ιστορικό ή το παιδί έχει παρουσιάσει έκζεμα στο παρελθόν. Κάποιοι γιατροί συμβουλεύουν επίσης τις μητέρες να αποφεύγουν τα φιστίκια κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Δεν υπάρχει όμως καμιά απόδειξη ότι αυτές οι τακτικές αποδίδουν.

Διεθνείς Επιστημονικές Εταιρίες, όπως η Ευρωπαϊκή Εταιρία Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας, Ηπατολογίας & Διατροφής, η Ευρωπαϊκή Εταιρία Παιδιατρικής Αλλεργιολογίας & Κλινικής Ανοσολογίας και η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, έχουν προβεί σε συστάσεις για την πρόληψη της τροφικής αλλεργίας. Τέτοια μέτρα είναι η σίτιση του βρέφους με μητρικό γάλα κατά τους πρώτους 6 μήνες της ζωής του. Αν ο μητρικός θηλασμός δεν είναι εφικτός, συνιστάται η σίτιση του βρέφους με γάλα που περιέχει πρωτεΐνη μερικής υδρόλυσης. Επίσης η εισαγωγή των στερεών τροφών πρέπει να γίνει μετά τους 6 μήνες της ζωής του βρέφους, του γάλατος αγελάδας μετά τους 12 μήνες, του αυγού μετά τους 24 μήνες και του ψαριού μετά τα 3 χρόνια.

Πώς τις αντιμετωπίσετε
Αν το παιδί σας έχει μια αλλεργική αντίδραση σε τρόφιμα, επισκεφθείτε έναν παιδίατρο- αλλεργιολόγο για να εξετάσει το δέρμα και να κάνει αιματολογικές εξετάσεις. Αν τα αποτελέσματα είναι θετικά, θα πρέπει να αποκλείσετε τα εν λόγω τροφίμων από το διαιτολόγιο του παιδιού σας.

Αν τα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι αρνητικά, τότε πρέπει να δείτε ένα παιδίατρο – γαστρεντερολόγο. Το μωρό σας προφανώς έχει μια τροφική δυσανεξία, που σημαίνει ότι δυσκολεύεται να αφομοιώσει ένα συγκεκριμένο τρόφιμο. Αυτό μπορεί να προκαλέσει παλινδρόμηση του γαστρικού οξέος, αέρια, φούσκωμα, ή διάρροια – τα οποία όμως δεν είναι αλλεργικές αντιδράσεις.

Αλλεργική ρινίτιδα

Μια μύτη που τρέχει είναι ένα μόνο σύμπτωμα της αλλεργικής ρινίτιδας. Άλλα συμπτώματα είναι η τα κόκκινα ματάκια, η φαγούρα σε μύτη και μάτια, η μπουκωμένη μύτη και τα φτερνίσματα. Τα παιδιά συνήθως δεν ενοχλούνται από εξωτερικά ερεθίσματα όπως το γρασίδι και τα λουλούδια μέχρι μετά την ηλικία των 3, αλλά ενοχλούνται από τα οικιακά αλλεργιογόνα όπως η μούχλα, τα ακάρεα της σκόνης, το τρίχωμα των κατοικίδιων ζώων. Η αλλεργική ρινίτιδα επηρεάζει περίπου το 40% των παιδιών και τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν ήδη από τους 6 πρώτους μήνες.

Πώς να το αποτρέψετε
Να είστε σχολαστική με την καθαριότητα τόσο μέσα στο σπίτι όσο και με τα παιχνίδια που παίζει το μωρό σας. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στα λούτρινα ζωάκια τα οποία παγιδεύουν τη σκόνη καθώς και στα χαλιά πάνω στα οποία κάθονται τα μωρά (ειδικά αν έχετε σκύλο ή γάτα.) Όλα αυτά πρέπει να πλένονται και να καθαρίζονται τακτικά.

Πώς το αντιμετωπίζετε
Το καλύτερο θα ήταν η αποφυγή των αλλεργιογόνων, κάτι το οποίο όμως συνήθως δεν είναι εφικτό. Τώρα αν το παιδί σας έχει αλλεργία στον γάτο ή τον σκύλο προτείνεται φυσικά η απομάκρυνση των ζώων από το σπίτι. Σε κάθε περίπτωση η αλλεργική ρινίτιδα αντιμετωπίζεται με φάρμακα και κατευνάζει τα συμπτώματα. Συνήθως, χρειάζεται ένα αντιισταμινικό και ένα ρινικό στεροειδές.
Το παρόν άρθρο είναι για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ως μια συγκεκριμένη διάγνωση ή σχέδιο θεραπείας για κάθε μεμονωμένη περίπτωση. Πάντα επιδιώξτε την άμεση συμβουλή του παιδίατρου.