Η τιμωρία αλλάζει τη συμπεριφορά, όχι η ανταμοιβή

Μια ομάδα ψυχολόγων από το πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον υποστηρίζει, ότι οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους αν πιστεύουν ότι πρόκειται να τιμωρηθούν, παρά εάν πρόκειται να λάβουν κάποια ανταμοιβή.

Η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι η επίδραση της τιμωρίας στους μαθητές για τις λανθασμένες επιλογές τους ήταν τρεις φορές ισχυρότερη, απ’ ό,τι αν τους προσέφεραν κάποιο δέλεαρ.

Οι επιστήμονες ισχυρίζονται πως τα ευρήματά τους θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους δασκάλους και τους γονείς, που πασχίζουν να συμμορφώσουν τα ατίθασα παιδιά τους, επισημαίνοντας ότι η αντίδραση στην τιμωρία είναι μάλλον «γραμμένη» στον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Ο Dr Jan Kubanek, νευροβιολόγος από το τμήμα Ιατρικής του πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, που ηγήθηκε της μελέτης, δήλωσε σχετικά: «Σε ό,τι αφορά τις στρατηγικές διδασκαλίας, η μελέτη μας δείχνει ότι η αρνητική ανάδραση μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική από ό,τι μια θετική ανατροφοδότηση για την τροποποίηση της συμπεριφοράς».

«Από εξελικτική σκοπιά, οι άνθρωποι τείνουν να αποφεύγουν τις τιμωρίες ή τις επικίνδυνες καταστάσεις. Από την άλλη, οι ανταμοιβές έχουν πολύ λιγότερη –απειλητική για τη ζωή- επίδραση» ανέφερε ο ίδιος.

«Το ερώτημα του πώς οι ανταμοιβές και οι τιμωρίες επηρεάζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά απασχολεί τους ψυχολόγους για πάνω από 100 χρόνια. Η δυσκολία που αντιμετώπιζαν οι ερευνητές είχε να κάνει με το σχεδιασμό αποτελεσματικών εργασιών, που να μπορούν να εξετάσουν αυτή την υπόθεση. Για το λόγο αυτό εμείς χρησιμοποιήσαμε μια απλή προσέγγιση, που αποκαλύπτει δραματικές διαφοροποιήσεις στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ανταποκρίνονται σε διαφορετικούς τύπους ανάδρασης» είπε από την πλευρά του ο καθηγητής ψυχολογίας στο αμερικανικό πανεπιστήμιο, Richard Abrams.

Τα συμπεράσματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Cognition.