Τα μικρόβια του εντέρου «προβλέπουν» το άσθμα και τις αλλεργίες

Η διαπίστωση αυτή –στο βαθμό που όντως ισχύει– δείχνει ότι, με έγκαιρη παρέμβαση στις μικροβιακές κοινότητες του μωρού, θα ήταν δυνατό οι γιατροί να μειώσουν αυτόν τον κίνδυνο, βελτιώνοντας το λεγόμενο εντερικό «μικροβίωμα».

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την αναπληρώτρια καθηγήτρια Σούζαν Λιντς της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Σαν Φρανσίσκο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό Nature Medicine, διαπίστωσαν ότι μια συγκεκριμένη σύνθεση μικροβίων στο έντερο του βρέφους ηλικίας ενός μήνα τριπλασιάζει τον κίνδυνοαλλεργικών αντιδράσεων έως την ηλικία των δύο ετών και του άσθματος έως την ηλικία των τεσσάρων ετών. Αυτό οφείλεται στα μεταβολικά υποπροϊόντα των εν λόγω μικροβίων, τα οποία διαταράσσουν τη λειτουργία των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος.

Η νέα μελέτη, η οποία βασίσθηκε στη γενετική ανάλυση δειγμάτων κοπράνων 130 βρεφών ενός μηνός, έδειξε ότι τα αγόρια είναι πιθανότερο απ’ ό,τι τα κορίτσια να έχουν μικροβιακό «προφίλ» υψηλού κινδύνου στο έντερό τους. Όσον αφορά την μικροβιακή σύνθεση αυτής της ομάδας παιδιών, το έντερό τους περιέχει πολλούς μύκητες Candida και Rhodotorula, αλλά λίγα βακτήρια Faecalibacterium και Bifidobacterium.

Στα μωρά αυτά το ανοσοποιητικό σύστημα αποκτά υπερβολικές αντιδράσεις και τελικά αναπτύσσουν χρόνια φλεγμονή στους πνεύμονες. Η ανακάλυψη του ρόλου-κλειδί που πιθανώς παίζουν συγκεκριμένα μικρόβια σε αυτή την εξέλιξη μπορεί να οδηγήσει σε νέες θεραπείες που θα αποτρέπουν τις αλλεργίες και το άσθμα να γίνουν χρόνιες.

Συνήθως τα παιδιά φτάνουν στην ηλικία των έξι έως επτά ετών εωσότου διαγνωσθούν με άσθμα, για το οποίο δεν υπάρχει οριστική θεραπεία, παρά μόνο έλεγχός του μέσω φαρμάκων. Ωστόσο, όπως είπε η Λιντς, διαφαίνεται πλέον η πιθανότητα οι επιστήμονες να μπορούν να προλάβουν αυτή την εξέλιξη μέσω παρέμβασης στις μικροβιακές κοινότητες.

Αρκετές μελέτες κατά τα τελευταία χρόνια έχουν αναδείξει τη σημασία των μικροοργανισμών μέσα στο ανθρώπινο σώμα για τη διατήρηση της υγείας. Ο θηλασμός, η γέννηση δια της κολπικής οδού (όχι με καισαρική) και η ύπαρξη σκύλου στο σπίτι κατά το πρώτο έτος ζωής του παιδιού έχουν συσχετισθεί με προστατευτική δράση κατά των αλλεργιών και του άσθματος.

Τα περιστατικά άσθματος διπλασιάζονται στις ανεπτυγμένες δυτικές κοινωνίες κάθε 20 χρόνια εδώ και 60 χρόνια. Για τον λόγο αυτόν, οι επιστήμονες αναζητούν επειγόντως τρόπους πρόληψης γι’ αυτή την ασθένεια.

Βέβαια δεν είναι πρόθυμοι όλοι οι επιστήμονες να δεχθούν το ρόλο των εντερικών μικροβίων. «Το άσθμα είναι μια πάθηση των πνευμόνων και όχι του εντέρου. Οι αεραγωγοί των πνευμόνων έχουν τα δικά τους βακτήρια και μύκητες, που είναι πολύ-πολύ αφύσικα στους ασθματικούς. Συνεπώς, το πιο λογικό είναι να κοιτάξουμε το μικροβίωμα των πνευμόνων και όχι του εντέρου» δήλωσε ο καθηγητής ιατρικής Γουίλιαμ Κούκσον του Imperial College του Λονδίνου.