Αυτοάνοσες παθήσεις: Πώς ωφελεί μια διατροφή χωρίς υδατάνθρακες

Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο ανακάλυψαν ότι η διατροφή προκαλεί την παραγωγή από το έντερο και τα βακτήριά του δύο παραγόντων που εξασθένησαν τα συμπτώματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας σε ποντίκια. Αν τα ευρήματα επιβεβαιωθούν στους ανθρώπους, θα έχουμε ένα νέο τρόπο θεραπείας της σκλήρυνσης κατά πλάκας και άλλων αυτοάνοσων διαταραχών με συμπληρώματα.

Η δίαιτα κέτο περιορίζει αυστηρά τις τροφές με υδατάνθρακες, όπως το ψωμί, τα ζυμαρικά, τα φρούτα και τη ζάχαρη, αλλά επιτρέπει την απεριόριστη κατανάλωση λιπαρών.

Το σώμα χρησιμοποιεί για ενέργεια λιπαρά αντί για υδατάνθρακες, παράγοντας ενώσεις που ονομάζονται κετόνες. Οι κετόνες παρέχουν ενέργεια για την καύση των κυττάρων και μπορούν επίσης να αλλάξουν το ανοσοποιητικό σύστημα.

Δουλεύοντας με ένα μοντέλο ποντικιών για τη σκλήρυνση κατά πλάκας, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα ποντίκια που παρήγαγαν περισσότερα από ένα είδη κετονών, που ονομάζεται β-υδροξυβουτυρικό (βHB), είχαν λιγότερο σοβαρή ασθένεια.

Το συμπλήρωμα βHB ώθησε επίσης τα βακτήρια του εντέρου Lactobacillus murinus να παράγουν ένα μεταβολίτη που ονομάζεται ινδολικό γαλακτικό οξύ (ILA). Αυτό εμπόδιζε την ενεργοποίηση των Τ-βοηθητικών κυττάρων 17, τα οποία εμπλέκονται στη Σκλήρυνση Κατά Πλάκας και σε άλλες αυτοάνοσες διαταραχές.

«Αυτό που ήταν πραγματικά συναρπαστικό ήταν η διαπίστωση ότι μπορούσαμε να προστατεύσουμε αυτά τα ποντίκια από φλεγμονώδη νόσο απλώς και μόνο βάζοντάς τα σε μια διατροφή την οποία συμπληρώναμε με αυτές τις ενώσεις», δήλωσε ο Peter Turnbaugh, από το Κέντρο Μικροβιωματικής Ιατρικής Benioff.

Νωρίτερα, ο Turnbaugh είχε δείξει ότι όταν εκκρίνεται από το έντερο, η βHB εξουδετερώνει την ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Αυτό ώθησε την ερευνήτρια Margaret Alexander που εργαζόταν στο εργαστήριό του, να εξετάσει αν η ένωση θα μπορούσε να ανακουφίσει από τα συμπτώματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας σε ποντίκια.

Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν πώς η πλούσια σε κετόνες διατροφή επηρέασε τα ποντίκια που δεν ήταν σε θέση να παράγουν βHB στο έντερό τους και διαπίστωσαν ότι η φλεγμονή τους ήταν πιο σοβαρή. Όταν όμως οι ερευνητές συμπλήρωσαν τη διατροφή τους με βHB, τα ποντίκια βελτιώθηκαν.

Για να διαπιστώσουν πώς η βHB επηρεάζει το μικροβίωμα του εντέρου, οι ερευνητές απομόνωσαν βακτήρια από τα έντερα τριών ομάδων ποντικιών που τρέφονταν είτε με τη δίαιτα κέτο, είτε με δίαιτα πλούσια σε λιπαρά, είτε με δίαιτα πλούσια σε λιπαρά και συμπληρώματα βHB.

Στη συνέχεια, εξέτασαν τα μεταβολικά προϊόντα των ξεχωριστών μικροβίων κάθε ομάδας σε μια ανοσολογική δοκιμασία και διαπίστωσαν ότι οι θετικές επιδράσεις της δίαιτας προέρχονταν από τα βακτήρια του γένους Lactobacillus: L. murinus.

Δύο άλλες τεχνικές, η αλληλούχιση του γονιδιώματος και η φασματομετρία μάζας, επιβεβαίωσαν ότι τα L. murinus παρήγαγαν ινδολικό γαλακτικό οξύ, το οποίο είναι γνωστό ότι επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Τέλος, οι ερευνητές χορήγησαν στα ποντίκια με σκλήρυνση κατά πλάκας βακτήρια είτε L. murinus είτε ινδολικό γαλακτικό οξύ και τα συμπτώματά τους βελτιώθηκαν.

Ο Turnbaugh σημείωσε ότι η προσέγγιση με συμπληρώματα πρέπει να δοκιμαστεί σε άτομα με αυτοάνοσες διαταραχές.

«Νομίζω ότι τα ευρήματα δίνουν ελπίδα για την ανάπτυξη μιας πιο ανεκτής εναλλακτικής λύσης για τη βοήθεια αυτών των ανθρώπων από το να τους ζητάμε να τηρούν μια δύσκολη περιοριστική δίαιτα», είπε.

Τα ευρήματα δημοσιεύονται στην επιστημονική επιθεώρηση Cell Reports.