Πώς θα είναι ο κορονοϊός σε μία δεκαετία: Οι τρεις καθοριστικοί παράγοντες

Μπορεί σήμερα να ρυθμίζει – και να χρωματίζει με μελανά χρώματα – ζωές σε όλον τον κόσμο, ωστόσο σε μερικά χρόνια ο νέος κορονοϊός Sars-CoV-2 θα έχει εντελώς άλλο χαρακτήρα.

Όπως εκτιμούν Αμερικανοί επιστήμονες, σε περίπου μία δεκαετία, και μετά τη σταδιακή απόκτηση ανοσίας μεγάλου μέρους του πληθυσμού με φυσικό τρόπο και μέσω εμβολίων, πιθανότατα θα έχει καταλήξει όπως οι ιοί του κοινού κρυλογήματος. Θα αποτελεί άλλη μία συνηθισμένη παιδική λοίμωξη, η οποία θα πρωτοεμφανίζεται στην ηλικία των τριών έως πέντε ετών με ήπια συμπτώματα, και η θνητότητά του-δηλαδή το ποσοστό θανάτων στο σύνολο των κρουσμάτων- θα πέσει κάτω και από της εποχικής γρίπης (0,1% ή ένας στα χίλια).

Η νέα μελέτη, που ανέπτυξε ένα μοντέλο πρόβλεψης σε βάθος χρόνου, με βάση ανοσολογικά και επιδημιολογικά δεδομένα, όπως εξηγεί το ΑΜΠΕ, εκτιμά ότι ο SARS-CoV-2 θα γίνει ενδημικός κυκλοφορώντας ευρέως στο γενικό πληθυσμό και οι περισσότεροι άνθρωποι στο μέλλον θα εκτίθενται σε αυτόν από την παιδική ηλικία τους. Έτσι, ο κορονοϊός θα «στελεχώσει» τις τάξεις των τεσσάρων άλλων ήπιων κορονοϊών που εδώ και πολλά χρόνια κυκλοφορούν μεταξύ των ανθρώπων και απλώς προκαλούν κρυολογήματα.

Τα εμβόλια δεν θα ξεριζώσουν τελείως τον SARS-CoV-2. Αν τα εμβόλια «φρενάρουν» και τη μετάδοση του κορονοϊού από άνθρωπο σε άνθρωπο (κάτι που μένει να αποδειχθεί), τότε όπως με την ιλαρά, με τον καθολικό εμβολιασμό ο ιός ουσιαστικά θα πάψει να μολύνει τους ανθρώπους. Αν τα εμβόλια αποτρέπουν τη νόσο, αλλά όχι την λοίμωξη και τη μετάδοση (κάτι που θεωρείται πιθανότερο), ο κορονοϊός θα συνεχίσει να κυκλοφορεί ανάμεσα μας, αλλά σπάνια θα προκαλεί σοβαρή νόσο.

Το πόσο γρήγορα ο πανδημικός κορονοϊός θα μετατραπεί σε ενδημικό, θα εξαρτηθεί καθοριστικά από τρεις παράγοντες: πόσο γρήγορα θα εξαπλωθεί ο ιός, πόσο γρήγορα θα γίνουν οι μαζικοί εμβολιασμοί και τι είδους ανοσία θα δημιουργούν τα εμβόλια. Αν π.χ. τα εμβόλια επιφέρουν σχετικά βραχύχρονη ανοσιακή προστασία έναντι μιας επαναλοίμωξης, αλλά μειώνουν σημαντικά τη σοβαρότητα της νόσου, όπως συμβαίνει με τους άλλους κορονοϊούς, τότε ο SARS-CoV-2 μπορεί να γίνει ενδημικός πιο γρήγορα του αναμενομένου.

Οι ερευνητές των πανεπιστημίων Έμορι(Ατλάντα) και Πενσιλβάνια, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», επισημαίνουν ότι σχεδόν όλοι οι άνθρωποι μολύνονται σε νεαρή ηλικία από τους τέσσερις άλλους κορονοϊούς και κάποια στιγμή θα συμβεί κάτι ανάλογο με τον νέο κορονοϊό. Η φυσική ανοσία στην παιδική ηλικία προστατεύει τους ανθρώπους αργότερα στη ζωή τους από το να αρρωστήσουν σοβαρά, αν και δεν αποτρέπει τις περιοδικές επαναλοιμώξεις μέσα σε ένα περίπου έτος από την προηγούμενη, αλλά με ήπια συμπτώματα και με πιο γρήγορη αποδρομή του ιού.

Οι Αμερικανοί επιστήμονες τονίζουν ότι τα εμβόλια θα σώσουν εκατοντάδες χιλιάδες ζωές τα πρώτα ένα έως δύο χρόνια των εμβολιασμών κατά της Covid-19, όμως ο συνεχιζόμενος μαζικός εμβολιασμός θα γίνεται όλο και λιγότερο ζωτικός, όσο ο νέος κορονοϊός γίνεται ενδημικός. Οπότε η έμφαση θα δοθεί στον στοχευμένο εμβολιασμό των πιο ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, κάτι που πάντα θα σώζει ζωές.

Ακόμη οι ερευνητές επισημαίνουν ότι, με βάση τα έως τώρα διαθέσιμα στοιχεία, η λοίμωξη Covid-19 στα μωρά και στα παιδιά είναι γενικά ήπια και η θνητότητα πολύ χαμηλή, αν και υπάρχουν ατομικές εξαιρέσεις, όπως στην περίπτωση σπάνιων επιπλοκών (π.χ. το πολυσυστημικό φλεγμονώδες παιδικό σύνδρομο). Αν μελλοντικά η αρχική λοίμωξη στην παιδική ηλικία παραμείνει ήπια, πιθανώς δεν θα χρειάζεται καθολικός εμβολιασμός. Αν όμως η πρωτογενής λοίμωξη γίνει πιο σοβαρή, τότε θα είναι αναγκαίοι οι εμβολιασμοί ρουτίνας των παιδιών.

Ο καθηγητής επιδημιολογίας Μαρκ Λίπσιτς της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ δήλωσε στους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» ότι μια εναλλακτική προοπτική, σε σχέση με τις προβλέψεις του νέου μοντέλου, είναι πως ο νέος κορονοϊός θα μοιάσει τελικά περισσότερο όχι στους τέσσερις άλλους ενδημικούς κορονοϊούς του κοινού κρυολογήματος, αλλά στην εποχική γρίπη, η οποία είναι ήπια μερικές χρονιές και πιο φονική άλλες. Οι πιθανές μεταλλάξεις του SARS-CoV-2, οι οποίες ίσως ξεφεύγουν από την ανοσολογική απόκριση των ανθρώπων, μπορούν επίσης να περιπλέξουν την εικόνα στο μέλλον, όπως είπε.