Αντικαταθλιπτικά: Γιατί αργούν να επιδράσουν στον οργανισμό;

Νέα μελέτη εξηγεί πού οφείλεται αυτή η καθυστέρηση.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι σχετίζεται με φυσικές αλλαγές στον εγκέφαλο που λαμβάνουν χώρα σταδιακά κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων χρήσης των εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs), οι οποίες οδηγούν σε μεγαλύτερη πλαστικότητα του εγκεφάλου.

Οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης περιλαμβάνουν μια σειρά κοινών αντικαταθλιπτικών όπως τα Paxil, Prozac, Celexa, Lexapro και Zoloft.

«Η καθυστέρηση στη θεραπευτική δράση των αντικαταθλιπτικών ήταν ένα παζλ για τους ψυχιάτρους από τότε που άρχισαν να χορηγούνται, πριν από 50 χρόνια. Τα νέα δεδομένα που προέκυψαν από μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου, καταδεικνύουν αύξηση των εγκεφαλικών συνδέσεων. Παρέχουν επίσης πρόσθετα στοιχεία, ότι η ενίσχυση της λειτουργίας της σεροτονίνης στον εγκέφαλο μπορεί να έχει μακροπρόθεσμα οφέλη για την υγεία».

Οι ερευνητές έκαναν τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο δοκιμή σε μια ομάδα υγιών εθελοντών.

Χορήγησαν σε 17 εθελοντές μια ημερήσια δόση 20 mg εσιταλοπράμης (Lexapro) και σε 15 εθελοντές εικονικό φάρμακο.

Περίπου τρεις έως πέντε εβδομάδες αργότερα, οι εθελοντές υποβλήθηκαν σε τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET).

Οι τομογραφίες έδειξαν την ποσότητα της γλυκοπρωτεΐνης 2Α των συναπτικών κυστιδίων στον εγκέφαλο. Όσο περισσότερη πρωτεΐνη βρίσκεται σε μια περιοχή, τόσο περισσότερες συνδέσεις υπάρχουν.

Οι ερευνητές είδαν σημαντικές διαφορές στον τρόπο με τον οποίο η πυκνότητα των συνάψεων εξελίχθηκε με την πάροδο του χρόνου στις δύο ομάδες.

«Διαπιστώσαμε ότι σε όσους λάμβαναν εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης, παρατηρήθηκε σταδιακή αύξηση των συνάψεων στο ανώτερο στρώμα του εγκεφαλικού φλοιού και τον ιππόκαμπο του εγκεφάλου, σε σύγκριση με αυτούς που λάμβαναν εικονικό φάρμακο. Δεν είδαμε καμία επίδραση σε αυτούς που λάμβαναν εικονικό φάρμακο», δήλωσε η ερευνήτρια Gitte Knudsen από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Κοπεγχάγης.

Ο νεοφλοιός είναι μια πολύπλοκη δομή του εγκεφάλου που χειρίζεται ανώτερες λειτουργίες όπως η αισθητηριακή αντίληψη, το συναίσθημα και η γνώση. Ο ιππόκαμπος εμπλέκεται στη μνήμη και τη μάθηση.

«Καταλήξαμε σε δύο βασικά συμπεράσματα. Πρώτον, ότι οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης αυξάνουν τη συναπτική πυκνότητα στις περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην κατάθλιψη. Αυτό υποδηλώνει ότι η συναπτική πυκνότητα στον εγκέφαλο μπορεί να εμπλέκεται στον τρόπο λειτουργίας αυτών των αντικαταθλιπτικών, γεγονός που θα μας έδινε ένα στόχο ανάπτυξης νέων αντικαταθλιπτικών φαρμάκων. Το δεύτερο είναι ότι οι συνάψεις συσσωρεύονται σε διάστημα εβδομάδων, γεγονός που θα εξηγούσε γιατί τα αποτελέσματα αυτών των φαρμάκων χρειάζονται χρόνο για να αρχίσουν να δρουν», πρόσθεσε.

Τα ευρήματα της μελέτης παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Κολλεγίου Νευροψυχοφαρμακολογίας, στη Βαρκελώνη, και δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Molecular Psychiatry.