Αντιψυχωσικά: Οι σοβαρές επιπτώσεις σε ασθενείς με άνοια

Οι ασθενείς με άνοια στους οποίους συνταγογραφούνται αντιψυχωσικά, αντιμετωίζουν αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, θρόμβωσης, εμφράγματος, καρδιακής ανεπάρκειας, κατάγματος οστών, πνευμονίας και νεφρικής βλάβης.

«Η αποφυγή της υπερσυνταγογράφησης αντιψυχωσικών έχει καθυστερήσει», υπογραμμίζουν οι ερευνητές με επικεφαλής την Pearl Mok, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ στην Αγγλία.

Η μελέτη επιβεβαιώνει τα συμπεράσματα έρευνας που διεξάγεται από τα αμερικανικά Κέντρα Medicare και Medicaid Services σχετικά με την υπερβολική χρήση αντιψυχωσικών φαρμάκων σε οίκους ευγηρίας.

Η έρευνα ξεκίνησε με αφορμή αναφορές ότι ορισμένα γηροκομεία ενδέχεται να χαρακτηρίζουν ψευδώς κάποιους ασθενείς ως σχιζοφρενείς, προκειμένου να τους χορηγούνται αντιψυχωσικά φάρμακα.

Για τη νέα μελέτη, οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία για σχεδόν 174.000 άτομα στην Αγγλία που διαγνώστηκαν με άνοια μεταξύ Ιανουαρίου 1988 και Μαΐου 2018, σε μέση ηλικία 82 ετών.

Σε περισσότερους από 35.500 από αυτούς τους ασθενείς με άνοια είχε συνταγογραφηθεί αντιψυχωσικό. Οι ερευνητές συνέκριναν το προφίλ της υγείας τους με έως και 15 τυχαία επιλεγμένους ασθενείς που δεν είχαν χρησιμοποιήσει αντιψυχωσικό.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η χρήση αντιψυχωσικών υπερδιπλασίασε τον κίνδυνο πνευμονίας στους ασθενείς με άνοια.

Περίπου το 4,5% των ασθενών με άνοια που έπαιρναν αντιψυχωσικά φάρμακα κατέληξαν να αναπτύξουν πνευμονία εντός τριών μηνών από την έναρξη της χορήγησης των φαρμάκων, έναντι 1,5% των μη χρηστών.

Τα φάρμακα συσχετίστηκαν επίσης με 72% αυξημένο κίνδυνο νεφρικής βλάβης, 62% αυξημένο κίνδυνο θρόμβωσης, 61% αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, 43% αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων οστών, 28% αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος και 27% αυξημένο κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας.

Οι κίνδυνοι ήταν υψηλότεροι κατά την πρώτη εβδομάδα λήψης των αντιψυχωσικών, ιδίως για την πνευμονία, δήλωσαν οι ερευνητές.

Τα πιο συχνά συνταγογραφούμενα αντιψυχωσικά ήταν η ρισπεριδόνη, η κουετιαπίνη, η αλοπεριδόλη και η ολανζαπίνη, τα οποία αντιπροσώπευαν σχεδόν το 80% του συνόλου των συνταγών.

Οι διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν να περιορίζεται η χρήση αντιψυχωσικών σε ασθενείς με άνοια με σοβαρά συμπεριφορικά και ψυχολογικά συμπτώματα, σημείωσαν οι ερευνητές.

Ωστόσο, ο ρυθμός συνταγογράφησης αντιψυχωσικών έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, εν μέρει λόγω της έλλειψης αποτελεσματικών μη φαρμακευτικών εναλλακτικών λύσεων, καθώς και των σημαντικών πόρων που απαιτούνται για την εφαρμογή των εναλλακτικών λύσεων που υπάρχουν, δήλωσαν οι ερευνητές.

Τα αντιψυχωσικά μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες όπως υπνηλία, σύγχυση, τρέμουλο και αστάθεια, αναφέρει η Εταιρεία Αλτσχάιμερ. Τα άτομα που τα λαμβάνουν έχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο πρηξίματος των κάτω άκρων, λοιμώξεων και θρομβώσεων.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση BMJ.