Η ατελεκτασία είναι μια κατάσταση κατά την οποία ένα μέρος ή το σύνολο του πνεύμονα καταρρέει, μειώνοντας την ικανότητα ανταλλαγής οξυγόνου και οδηγώντας σε αναπνευστικές δυσκολίες.
Συχνά εμφανίζεται μετά από χειρουργική επέμβαση, αλλά μπορεί επίσης να προκληθεί από μπλοκαρίσματα, πνευμονικές παθήσεις ή εξωτερική πίεση στους πνεύμονες.
Αυτό το άρθρο εξηγεί όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την ατελεκτασία, συμπεριλαμβανομένων των αιτιών, των συμπτωμάτων, της διάγνωσης και της θεραπείας της.
Ατελεκτασία: Αίτια
Η ατελεκτασία μπορεί να προκληθεί από απόφραξη των αεραγωγών, συμπίεση των πνευμόνων ή ρηχή αναπνοή. Οι κοινές αιτίες είναι:
- Μπλοκαρίσματα βλέννας – Συσσώρευση βλέννας στους αεραγωγούς, κάτι συχνό μετά από χειρουργική επέμβαση.
- Ξένα αντικείμενα – Αποφράξεις από αντικείμενα που καταπίνονται, ειδικά σε παιδιά.
- Όγκοι πνεύμονα – Αναπτύξεις που εμποδίζουν τη ροή του αέρα σε ένα μέρος του πνεύμονα.
- Λοιμώξεις ή φλεγμονή – Η πνευμονία και οι πνευμονικές παθήσεις μπορεί να προκαλέσουν μερική πνευμονική κατάρρευση.
- Υπεζωκοτική συλλογή – Συσσώρευση υγρού γύρω από τον πνεύμονα, που οδηγεί σε συμπίεση.
- Χειρουργική επέμβαση και αναισθησία – Η ρηχή αναπνοή μετά την επέμβαση μπορεί να αποτρέψει την πλήρη επέκταση των πνευμόνων.
Ατελεκτασία: Συμπτώματα
Τα συμπτώματα εξαρτώνται από το πόσο επηρεάζεται ο πνεύμονας. Μικρές περιοχές ατελεκτασίας μπορεί να μην προκαλούν συμπτώματα, αλλά μεγαλύτερες καταρρεύσεις μπορεί να οδηγήσουν σε:
- Δύσπνοια (ειδικά με καταπόνηση)
- Γρήγορη, ρηχή αναπνοή
- Βήχας
- Πόνος ή δυσφορία στο στήθος
- Χαμηλά επίπεδα οξυγόνου (υποξία), που οδηγεί σε ζάλη ή κόπωση
ΠΡΟΣΟΧΗ: Εάν αναπτυχθεί σοβαρή ατελεκτασία, τα επίπεδα οξυγόνου μπορεί να πέσουν επικίνδυνα χαμηλά, απαιτώντας επείγουσα θεραπεία.
Διαφορά μεταξύ ατελεκτασίας και κατεστραμμένου πνεύμονα (πνευμοθώρακας)
Ο πνευμοθώρακας και η ατελεκτασία περιλαμβάνουν και τα δύο κατάρρευση πνευμονικού ιστού, αλλά δεν είναι η ίδια κατάσταση.
Κατάσταση | Περιγραφή | Αιτίες | Σοβαρότητα |
Ατελεκτασία | Μερική πνευμονική κατάρρευση λόγω απόφραξης ή πίεσης | Βλέννες, όγκοι, συμπίεση πνευμόνων, χειρουργική επέμβαση | Ποικίλει (ήπια έως σοβαρή), συχνά αναστρέψιμη |
Πνευμοθώρακας | Πλήρης πνευμονική κατάρρευση λόγω αέρα στον υπεζωκοτικό χώρο | Τραύμα στο στήθος, πνευμονική νόσος, αυθόρμητες διαρροές αέρα | Πιο σοβαρή κατάσταση, που συχνά απαιτεί άμεση θεραπεία |
Η ατελεκτασία συνήθως επηρεάζει μέρος του πνεύμονα, ενώ ο πνευμοθώρακας οδηγεί σε ολική κατάρρευση του πνεύμονα εάν δεν αντιμετωπιστεί.
Διάγνωση ατελεκτασίας
Οι γιατροί διαγιγνώσκουν την ατελεκτασία χρησιμοποιώντας:
- Ακτινογραφία θώρακος – Δείχνει περιοχές κατάρρευσης των πνευμόνων.
- Αξονική τομογραφία – Παρέχει μια λεπτομερή προβολή των αποφράξεων των πνευμόνων.
- Βρογχοσκόπηση – Μια μικρή κάμερα εισάγεται στους αεραγωγούς για να εντοπίσει εμπόδια.
- Παλμική οξυμετρία – Μετρά τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα.
Αυτές οι εξετάσεις βοηθούν στον προσδιορισμό της αιτίας και της σοβαρότητας της ατελεκτασίας.
Ατελεκτασία: Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία και τη σοβαρότητα της κατάρρευσης των πνευμόνων.
1. Καθαρισμός απόφραξης αεραγωγών
- Αφαίρεση βλέννας χρησιμοποιώντας ασκήσεις βαθιάς αναπνοής, αναρρόφηση ή βρογχοσκόπηση.
- Τεχνικές εσκεμμένου βήχα, που βοηθούν στην απομάκρυνση της βλέννας από τους πνεύμονες.
2. Επέκταση των πνευμόνων
- Σπιρομέτρηση – Μια αναπνευστική συσκευή για το άνοιγμα εκ νέου των κατεστραμμένων πνευμονικών περιοχών.
- Φυσικοθεραπεία θώρακος
3. Αντιμετώπιση υποκείμενων καταστάσεων
- Εάν όγκοι ή ξένα αντικείμενα εμποδίζουν τη ροή του αέρα, μπορεί να χρειαστεί βρογχοσκόπηση ή χειρουργική επέμβαση.
- Εάν η υπεζωκοτική συλλογή προκαλεί συμπίεση των πνευμόνων, μπορεί να είναι απαραίτητη η παροχέτευση υγρού.
Ποιες παθήσεις μπορεί λανθασμένα να εκληφθούν ως ατελεκτασία
Ορισμένες πνευμονικές παθήσεις μπορεί να φαίνονται παρόμοιες με την ατελεκτασία στις απεικονιστικές εξετάσεις:
- Πνευμονία – Λοίμωξη των πνευμόνων που προκαλεί φλεγμονή και συσσώρευση υγρών.
- Υπεζωκοτική συλλογή – Υγρό γύρω από τους πνεύμονες που συμπιέζει τον πνευμονικό ιστό.
- Πνευμονική εμβολή – Ένας θρόμβος αίματος στους πνεύμονες που προκαλεί δυσκολία στην αναπνοή.
- Καρκίνος πνεύμονα – Οι όγκοι μπορούν να φράξουν τους αεραγωγούς, οδηγώντας σε μερική πνευμονική κατάρρευση.
Μια ενδελεχής διάγνωση είναι απαραίτητη για τη διάκριση της ατελεκτασίας από άλλες πνευμονικές παθήσεις.
Συχνές Ερωτήσεις
Είναι η ατελεκτασία απειλητική για τη ζωή;
Η ήπια ατελεκτασία συνήθως δεν είναι επικίνδυνη, αλλά οι σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε χαμηλά επίπεδα οξυγόνου και να απαιτήσουν επείγουσα θεραπεία.
Μπορεί η ατελεκτασία να υποχωρήσει μόνη της;
Ναι, μικρές περιοχές ατελεκτασίας μπορεί να υποχωρήσουν φυσικά με ασκήσεις βαθιάς αναπνοής και κάθαρση των αεραγωγών.
Μπορεί η πνευμονία να προκαλέσει ατελεκτασία;
Ναι, η πνευμονία μπορεί να οδηγήσει σε ατελεκτασία, προκαλώντας συσσώρευση βλέννας και απόφραξη των αεραγωγών.
Μπορεί η ατελεκτασία να οδηγήσει σε μακροχρόνια βλάβη των πνευμόνων;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ατελεκτασία είναι αναστρέψιμη, αλλά οι σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν ουλές στους πνεύμονες ή λοιμώξεις εάν δεν αντιμετωπιστούν.
Σύνοψη
Η ατελεκτασία εμφανίζεται όταν ο πνευμονικός ιστός καταρρέει λόγω μπλοκαρίσματος ή πίεσης, μειώνοντας τα επίπεδα οξυγόνου. Διαφέρει από τον πνευμοθώρακα, που συνιστά πλήρη πνευμονική κατάρρευση λόγω διαρροής αέρα.
- Οι αιτίες περιλαμβάνουν μπλοκαρίσματα βλέννας, αναισθησία στο πλαίσιο χειρουργική επέμβασης, πνευμονική νόσο και παρατεταμένη ακινησία.
- Η θεραπεία επικεντρώνεται στην εκ νέου επέκταση του πνεύμονα μέσω ασκήσεων αναπνοής, φυσιοθεραπείας και κάθαρσης των αεραγωγών.
- Τα προληπτικά μέτρα περιλαμβάνουν τη βαθιά αναπνοή, την κινητικότητα και την υγιεινή των αεραγωγών.
Πηγές:
nm.org
medlineplus.gov
mayoclinic.org
pennmedicine.org
Πηγή