Κάπνισμα: Επιπτώσεις και τρόποι διακοπής

Το κάπνισμα είναι μια ιδιαίτερα βλαβερή και εθιστική συνήθεια η οποία, δυστυχώς, δημιουργεί αισθήματα απόλαυσης στον καπνιστή.

Σε αυτά τα αισθήματα βασίζεται και η μεγάλη του διάδοση στον πλανήτη. Η νικοτίνη συνδεόμενη με υποδοχείς στον εγκέφαλο, αφενός δημιουργεί τον εθισμό/εξάρτηση και αφετέρου τα αισθήματα απόλαυσης που προαναφέρθηκαν.

«Ο
καπνιστής και η καπνίστρια συνδυάζουν
το κάπνισμα του τσιγάρου με τη χαρά αλλά
και με τη λύπη, με το άγχος αλλά και με
τη χαλάρωση, με την παρέα αλλά και με τη
μοναξιά, με το φαγητό αλλά και με το ποτό
ή τον καφέ, με την έξοδο, με την τηλεόραση,
με τη δουλειά στον υπολογιστή, με την
οδήγηση, με το θερινό σινεμά, με το πέρας
της ερωτικής συνεύρεσης, με όλη τη ζωή
τους τελικά.

Το
τσιγάρο όμως, και ιδίως το φίλτρο και
το χαρτί του που σιγοκαίγεται, εκτός
από τη νικοτίνη περιέχει και πίσσα αλλά
και άλλες τοξικές ουσίες, όπως
υδρογονάνθρακες, βενζοπυρένιο, μονοξείδιο
του άνθρακα, οξείδια και εκατοντάδες
ουσίες που μακροπρόθεσμα καταστρέφουν
το DNA των κυττάρων», αναφέρει ο κ.
Επαμεινώνδας Ν. Κοσμάς,
MD, PhD, FCCP, Διευθυντής Πνευμονολογικής
Κλινικής ΠΝΟΗ του Metropolitan
Hospital.

Κάπνισμα και υγεία

Δεκάδες
σοβαρές και ανάμεσά τους πολλές μοιραίες
για την υγεία και τη ζωή παθήσεις
οφείλονται στο κάπνισμα. Καρκίνοι των
βρόγχων και των πνευμόνων, του λάρυγγα,
του οισοφάγου, του στόματος και του
φάρυγγα, του στομάχου και του εντέρου,
του ουροποιητικού συστήματος κ.λπ.
προκαλούνται από το τσιγάρο. Σοβαρές
και απειλητικές ασθένειες του
καρδιαγγειακού συστήματος, όπως το
έμφραγμα, το εγκεφαλικό επεισόδιο, η
υπέρταση, οι αποφρακτικές αρτηριοπάθειες
έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με το κάπνισμα.
Νοσήματα των πνευμόνων, όπως η χρόνια
αποφρακτική πνευμονοπάθεια που οδηγεί
σε αναπνευστική αναπηρία και πρόωρο
θάνατο, έχουν άμεση συσχέτιση με τη
βλαβερή αυτή συνήθεια.

Κάπνισμα και ομορφιά

«Εκτός
από τα σοβαρά προβλήματα υγείας όμως,
όλοι οι καπνιστές επιβαρύνουν και την
εξωτερική τους εμφάνιση. Αφυδάτωση
δέρματος, πρόωρη εμφάνιση ρυτίδων στο
πρόσωπο και στο λαιμό, θαμπό χρώμα του
δέρματος, πρόωρη γήρανση, κιτρίνισμα
δοντιών και νυχιών, ουλίτιδα, συσσώρευση
πλάκας και πέτρας στα δόντια, κακοσμία
στόματος, εξασθένηση τριχών, τριχόπτωση,
όλα αυτά που μπορούν να περιγραφούν ως
επιτάχυνση των γηρατειών προκαλούνται από
το κάπνισμα. Η μείωση της αντοχής, η
αδυναμία για άθληση, η απώλεια γεύσης,
οι διαταραχές του ύπνου, η προβληματική
στύση, η σεξουαλική ανικανότητα, οι
συχνές λοιμώξεις συμπληρώνουν το παζλ
της καταστροφικής δράσης του τσιγάρου
σε ένα κατά τα άλλα υγιές σώμα», επισημαίνει
ο ιατρός.

Διακοπή καπνίσματος

Δυστυχώς, ο άνθρωπος ξεκινά το κάπνισμα από την προεφηβική ή εφηβική ηλικία, περιόδους της ζωής κατά τις οποίες ο φόβος της αρρώστιας είναι από μηδαμινός έως ανύπαρκτος. Έτσι χτίζεται μια ζωή γύρω από το κάπνισμα και την εξάρτηση και αργότερα που ο φόβος της αρρώστιας αποκτά οντότητα είναι δύσκολο να κοπεί το τσιγάρο.

Δεδομένου ότι η καπνιστική συνήθεια θεωρείται και είναι από μόνη της ασθένεια, με αιτία (κάπνισμα), συμπτώματα (βήχας, δύσπνοια, ταχυκαρδία, πόνοι στο στήθος, φλέματα, αναπνοή που σφυρίζει κ.λπ.), συνέπειες στην υγεία αλλά και στην εμφάνιση (οι προαναφερθείσες), πρέπει και η θεραπεία της (διακοπή καπνίσματος) να γίνεται ιατρικά. Θέλει ιδιαίτερη προσέγγιση, κυρίως από ψυχολογική αλλά και από οργανική σκοπιά, παρακολούθηση της συμμόρφωσης του καπνιστή, αντιμετώπιση της υποτροπής αλλά και του συνδρόμου στέρησης από τη νικοτίνη.

«Αυτή η θεραπεία είναι μακρόχρονη, απαιτεί εξατομικευμένη προσέγγιση του ασθενή/καπνιστή και χτίσιμο σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ του ιατρού και του καπνιστή. Δεν θα ήταν παράλογο να ισχυριστεί κανείς ότι οι πιο επιτυχημένοι ιατροί στη διακοπή καπνίσματος είναι αυτοί που οι ίδιοι υπήρξαν καπνιστές και κατάφεραν να το διακόψουν. Γιατί μόνο αυτοί γνωρίζουν βιωματικά όλη αυτή τη διαδικασία και αντιμετωπίζουν τον καπνιστή με την απαραίτητη συμπάθεια και όχι από απόσταση ή με απέχθεια. Ένας φανατικός αντικαπνιστής ιατρός (που πιθανόν θα παρασυρθεί, επιτρέποντας στο επιστημονικό του «πάθος κατά του καπνίσματος» να γίνει πάθος κατά των καπνιστών) το πιθανότερο είναι να απωθήσει τον καπνιστή και να οδηγήσει την όλη αυτή προσπάθεια σε αποτυχία», καταλήγει ο κ. Κοσμάς.