Κολονοσκόπηση: Η σημασία της εξέτασης για την πρόληψη του καρκίνου παχέος εντέρου

Συναντήσαμε τον Γενικό Χειρουργό, Δρ. Δημήτριο Πατσούρα, ο οποίος έχει εξειδικευθεί στην χειρουργική του παχέος εντέρου, ορθού και πρωκτού στο Ηνωμένο Βασίλειο και τον ρωτήσαμε για τα συμπτώματα, τους παράγοντες κινδύνου, αλλά και την σύγχρονη αντιμετώπιση της νόσου.

Ποια είναι η σχέση κληρονομικότητας και εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου; Υπάρχουν άλλοι παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη της νόσου;

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί την τρίτη συχνότερη κακοήθη νόσο τόσο στους άντρες (μετά τον πνεύμονα και τον προστάτη) όσο και στις γυναίκες (πνεύμονας, μαστός). H κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο στον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου, με τις πιθανότητες να αυξάνονται ακόμη περισσότερο αν υπάρχουν συγγενείς πρώτου βαθμού που νόσησαν από καρκίνο του παχέος εντέρου σε νεαρή ηλικία.

Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή, το αλκοόλ και το κάπνισμα, καθώς επίσης και η διατροφή πλούσια σε ζωικά λίπη και φτωχή σε φυτικές ίνες. Τέλος, οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (Ελκώδης Κολίτιδα ή Νόσος του Crohn) αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου και για αυτό το λόγο απαιτείται στενή παρακολούθηση των ασθενών.

Ποια είναι τα συμπτώματα που θα πρέπει να «υποψιάσουν» τον ασθενή;

Συνήθως, ο καρκίνος του παχέος εντέρου στα αρχικά στάδια είναι ασυμπτωματικός. Συνεπώς, η κολονοσκόπηση μετά την ηλικία των 45 είναι η καλύτερη μέθοδος πρόληψης.

Σε γενικές γραμμές, συμπτώματα που πρέπει να μας προβληματίσουν και να μας οδηγήσουν να επισκεφθούμε έναν γαστρεντερολόγο ή έναν χειρουργό εξειδικευμένο στις παθήσεις του παχέος εντέρου είναι:

• Διαταραχές των κενώσεων που διαρκούν πάνω από 4 εβδομάδες (δυσκοιλιότητα, διάρροια, αλλαγή της σύστασης των κοπράνων,αίσθημα ατελούς κένωσης)
• Αίμα στα κόπρανα (ζωηρό κόκκινο ή μαύρα κόπρανα)
• Συχνοί πόνοι στην κοιλιά
• Αδυναμία-κόπωση
• Αναιμία (χαμηλός αιματοκρίτης)
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Έμετοι

Πώς αντιμετωπίζεται η νόσος;

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι χειρουργική νόσος. Η θεραπεία του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι η χειρουργική εξαίρεση του όγκου. Οι επεμβάσεις που γίνονται ονομάζονται «κολεκτομές» και αφορούν την εκτομή καθορισμένων τμημάτων του παχέος εντέρου, ανάλογα με την εντόπιση του όγκου, μαζί με τα αγγεία και τους λεμφαδένες (ριζικός λεμφαδενικός καθαρισμός) που τα συνοδεύουν. Στη συνέχεια γίνεται συρραφή των τμημάτων (αναστόμωση) για να αποκατασταθεί η συνέχεια του γαστρεντερικού σωλήνα.

Η συμπληρωματική θεραπεία στον καρκίνο του παχέος εντέρου είναι η χημειοθεραπεία, η οποία όμως εφαρμόζεται κατά περίπτωση. Αυτό συμβαίνει όταν ο όγκος είναι πολύ μεγάλος ή έχει διηθήσει άλλα όργανα, όταν υπάρχουν θετικοί λεμφαδένες ή επίσημες απομακρυσμένες μεταστάσεις. Η απόφαση για συμπληρωματική θεραπεία λαμβάνεται μετά από συζήτηση κάθε περιστατικού στο ογκολογικό συμβούλιο που αποτελείται από χειρουργούς, ογκολόγους, ακτινολόγους, και παθολογοανατόμους.

Η εξέλιξη της τεχνολογίας αλλά και η εκπαίδευση των νέων χειρουργών στη λαπαροσκοπική χειρουργική έχουν επιτρέψει να πραγματοποιούνται λαπαροσκοπικά οι περισσότερες επεμβάσεις για καρκίνο του παχέος εντέρου, με σημαντικά οφέλη για τους ασθενείς, διευκολύνοντας μεταξύ άλλων την επιστροφή στην καθημερινότητά τους, μετά το χειρουργείο.

Aναλυτικότερα, τα πλεονεκτήματα της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής έναντι της ανοικτής χειρουργικής είναι:

• Ελάχιστο χειρουργικό τραύμα
• Μικρότερη απώλεια αίματος
• Ταχεία κινητοποίηση κσι ανάρρωση του ασθενή
• Μικρότερος μετεγχειρητικός πόνος
• Μικρότερο ποσοστό μετεγχειρητικών επιπλοκών
• Μικρότερο ποσοστό δημιουργίας μετεγχειρητικών συμφήσεων
• Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα

Οι ειδικοί υπογραμμίζετε τη σημασία της προληπτικής κολονοσκόπησης. Ποιους αφορά αυτή η εξέταση και μετά από ποια ηλικία πρέπει να γίνεται;

Για προληπτικούς λόγους, στον γενικό πληθυσμό, η σύσταση ήταν η διενέργεια προληπτικής κολονοσκόπησης σε ηλικίες άνω των 50 ετών. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, η σημαντική αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου του παχέος εντέρου και μάλιστα, σε νέους ανθρώπους που παρατηρείται σε πολλές χώρες του κόσμου, οδήγησαν τις επιστημονικές εταιρείες να αναθεωρήσουν τις σχετικές οδηγίες, συστήνοντας πλέον την έναρξη της προληπτικής κολονοσκόπησης στα 45 έτη και όχι στα 50, όπως ίσχυε μέχρι πρότινος.

Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, η σύσταση για κολονοσκόπηση αφορά όλους τους πρώτου βαθμού συγγενείς, ιδίως στις περιπτώσεις οικογενειακού ιστορικού εκδήλωσης της νόσου σε νεαρή ηλικία. Σε κάθε περίπτωση, ο ακριβής χρόνος της πρώτης κολονοσκόπησης θα πρέπει να εξατομικεύεται σύμφωνα με το ιστορικό κάθε ασθενούς, κατόπιν συζήτησης με το γιατρό μας. Ανάλογα με τα ευρήματα και το ιστορικό του ασθενούς, ο ειδικός είναι αυτός που θα καθορίσει και το διάστημα μέχρι την επόμενη επαναληπτική εξέταση.

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τον Δρ. Δημήτριο Πατσούρα στο 6934881002 ή μπείτε στην ιστοσελίδα patsouras.gr.

Ιατρείο Αθήνας: Λεωφ. Κηφισίας 166, Αθήνα, 11525

Ιατρείο Λαμίας: Βύρωνος 34, Λαμία, 35100

Ο Δημήτριος Πατσούρας αποφοίτησε από την Ιατρική σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και ακολούθησε την ειδικότητα της Γενικής Χειρουργικής. Από το 2011 μέχρι το 2016 εξειδικεύθηκε στην χειρουργική του παχέος εντέρου, ορθού και πρωκτού στο Ηνωμένο Βασίλειο ( St Mark’s Hospital & Academic Institute, St Thomas’ Hospital) υπο την καθοδήγηση του Καθηγητή Χειρουργικής του Imperial College, Robin Phillips (Clinical director of St Mark’s Hospital & Academic Institute).

Έλαβε κατ’απονομή τον τίτλο FRCS (Fellow of the Royal College of Surgeons of England) από το Βασιλικό Κολλέγιο Χειρουργών της Αγγλίας. Τον Σεπτέμβριο του 2015 στο Δουβλίνο πιστοποιήθηκε ως χειρουργός παχέος εντέρου και πρωκτού μετά από πανευρωπαικές εξετάσεις από το European Board of Surgery in Coloproctology. Έχει πιστοποιηθεί ως Ρομποτικός Χειρουργός στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (Da Vinci® Surgical System and EndoWrist® Instruments by Intuitive Surgical). Είναι κάτοχος Master και Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Το επιστημονικό ενδιαφέρον του κ. Πατσούρα επικεντρώνεται στις παθήσεις (καλοήθεις και κακοήθεις) του παχέος εντέρου, του ορθού και του πρωκτού. Συνεργάζεται στενά με ιατρούς υψηλού επιπέδου που εξειδικεύονται στη γαστρεντερολογία, στην ογκολογία, στην ακτινολογία και στην ακτινοθεραπεία, προσφέροντας έτσι πολύπλευρη (multidisciplinary approach) και εξειδικευμένη φροντίδα στον ασθενή.