Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) είναι μια χρόνια ασθένεια που επηρεάζει τον εγκέφαλο, το νωτιαίο μυελό και τα οπτικά νεύρα.
Εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται σε μια λιπαρή ουσία γύρω από τα νεύρα που ονομάζεται μυελίνη, καταστρέφοντας την ικανότητα των νεύρων να μεταδίδουν ηλεκτρικά σήματα.
Πολλοί άνθρωποι με σκλήρυνση κατά πλάκας μπορούν να οδηγήσουν κανονικά, αλλά άλλοι μπορεί να χρειάζονται ειδικό εξοπλισμό στο αυτοκίνητό τους. Επίσης, μερικοί άνθρωποι με σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να χρειαστεί να σταματήσουν εντελώς την οδήγηση για λόγους ασφαλείας. Ο καλύτερος τρόπος για να μάθετε αν είναι ασφαλές για εσάς να οδηγείτε είναι να αξιολογηθείτε από τον γιατρό σας καθώς και από έναν δάσκαλο οδήγησης.
Σε αυτό το άρθρο, εξετάζουμε μερικούς από τους τρόπους με τους οποίους η σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να επηρεάσει την οδήγηση, πώς να αξιολογηθεί και ποιες τροποποιήσεις θα μπορούσαν να γίνουν στο αυτοκίνητό σας προκειμένου να νιώθετε άνετα και να είστε ασφαλής.
Πώς μπορεί να επηρεάσει η σκλήρυνση κατά πλάκας την οδήγηση
Η σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να επηρεάσει τα αντανακλαστικά, τη δύναμη και την κινητικότητά σας με την πάροδο του χρόνου, σύμφωνα με την Εθνικό Ινστιτούτο Νευρολογικών Διαταραχών και Εγκεφαλικού. Εάν αυτές οι αλλαγές είναι πολύ σοβαρές μπορεί να είναι δύσκολο ή αδύνατο για εσάς να οδηγήσετε με ασφάλεια. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι οι οδηγοί με σκλήρυνση κατά πλάκας ενδέχεται να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο τροχαίων ατυχημάτων. Βέβαια, η διάγνωση της σκλήρυνσης κατά πλάκας δεν σας εμποδίζει νομικά να οδηγείτε.
Η πορεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας είναι απρόβλεπτη. Μερικοί άνθρωποι βιώνουν μόνο ήπια συμπτώματα, ενώ άλλοι αναπτύσσουν σοβαρές αναπηρίες κατά συνέπεια είναι ατομική απόφαση αν κάποιος μπορεί να οδηγήσει ή όχι.
Προβλήματα όρασης
Πολλοί άνθρωποι με ΣΚΠ αναπτύσσουν προβλήματα όρασης που μπορούν να επηρεάσουν την οδήγηση. Ένα κοινό πρώτο σύμπτωμα της ΣΚΠ είναι η οπτική νευρίτιδα.
Σύμφωνα με Έρευνα του 2020 η οπτική νευρίτιδα μπορεί να προκαλέσει τα εξής:
- θολή όραση
- οφθαλμικό πόνο που επιδεινώνεται με την κίνηση των ματιών
- μειωμένη έγχρωμη όραση
- τυφλά σημεία
- μερική τύφλωση
- απώλεια περιφερικής όρασης
Άλλα συμπτώματα
Τα άτομα με ΣΚΠ αναπτύσσουν συνήθως γνωστικές, κινητικές ή άλλες γενικές διαταραχές της υγείας που επηρεάζουν την ποιότητα οδήγησης.
Τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη ΣΚΠ και μπορούν να επηρεάσουν την οδήγηση περιλαμβάνουν:
- κούραση
- μυϊκή αδυναμία ή σπασμοί
- απώλεια συντονισμού χεριών ή ποδιών
- επιβραδυνόμενος χρόνος αντίδρασης
- βραχυπρόθεσμη απώλεια μνήμης
- αποπροσανατολισμός
- αμνησία
- κακή συγκέντρωση
- αδυναμία πολλαπλών εργασιών ταυτόχρονα
- αλλαγές στη διάθεση
Τα σωματικά συμπτώματα μπορεί να προκαλέσουν δυσκολία στη λειτουργία των πεντάλ γκαζιού και φρένων του αυτοκινήτου σας, στην περιστροφή του τροχού ή στη χρήση της αλλαγής ταχυτήτων. Τα γνωστικά συμπτώματα μπορούν να προκαλέσουν αργό χρόνο αντίδρασης με αποτέλεσμα να είστε επιρρεπείς σε ατυχήματα.
Ορισμένα φάρμακα για την σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί επίσης να έχουν παρενέργειες, όπως υπνηλία ή κακή συγκέντρωση. Αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να καθιστούν επικίνδυνη την οδήγηση για εσάς.
Μερικές φορές, η οδήγηση μπορεί να θεωρηθεί μη ασφαλής κατά τη διάρκεια εξάρσεων αλλά ασφαλής κατά τη διάρκεια άλλων περιόδων. Οι εξάρσεις είναι περίοδοι κατά τις οποίες τα συμπτώματά σας είναι ιδιαίτερα άσχημα. Τα δε συμπτώματα της ΣΚΠ συχνά επιδεινώνονται όταν είστε αγχωμένοι ή άρρωστοι.
Τα κριτήρια για να συνεχίσετε να οδηγείτε
Ο γιατρός, ένας δάσκαλος οδήγησης και εσείς οι ίδιοι θα πρέπει από κοινού να διαπιστώσετε ότι μπορείτε να συνεχίσετε να οδηγείτε εφόσον δεν διατρέχεται κάποιον κίνδυνο.
Θα εξετασθούν τα εξής:
- η δύναμη και το εύρος της κίνησης
- ο συντονισμός
- η αίσθηση και η ταχύτητα της κίνησης
- η όραση
- η γνωστική απόδοση
Εάν τα πάτε καλά σε αυτές τις εξετάσεις, θα πρέπει να οδηγήσετε στον δρόμο ώστε να διαπιστωθούν οι αντιδράσεις σας και να κριθούν οι ικανότητές σας.
Στον δρόμο θα αξιολογηθούν τα εξής:
- η δυνατότητα επιβίβασης και εξόδου από το όχημα
- η ευαισθητοποίηση σε θέματα ασφάλειας
- η δυνατότητα αλλαγής λωρίδας και παραμονής σε λωρίδα
- η δυνατότητα λήψης πολλαπλών αποφάσεων
- η κρίση πριν από τη στροφή
- η προσοχή στο δρόμο
- ο χρόνος αντίδρασης
- η ικανότητα τήρησης του κώδικα οδικής κυκλοφορίας
- η ικανότητα αποθήκευσης βοηθητικών συσκευών όπως αναπηρικό αμαξίδιο και μπαστούνι
Όταν η οδήγηση δεν είναι επιλογή
Η οδήγηση μπορεί να είναι πολύ σημαντική για την ανεξαρτησία ενός ατόμου, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν έχετε αναπηρία ή λίγες επιλογές μεταφοράς.
Εάν ανακαλύψετε ότι δεν είστε πλέον σε θέση να οδηγήσετε, είναι φυσικό να αισθάνεστε θλίψη, απώλεια ή απογοήτευση. Είναι σημαντικό να λάβετε ψυχολογική υποστήριξη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου για να το επεξεργαστείτε και να το αποδεχτείτε.
Τα μέσα μαζικής μεταφοράς μπορεί να είναι μια εφικτή εναλλακτική λύση στη μεταφορά ανάλογα με το πού ζείτε και την έκταση της πάθησής σας.
Άλλες επιλογές μεταφοράς που μπορείτε να εξετάσετε είναι:
- προγραμματισμός διαδρομών με φίλους ή μέλη της οικογένειας
- χρήση ταξί
Να θυμάστε πως δεν ευθύνεστε εσείς για την πάθησή σας. Η θετική ψυχολογία και η φαρμακευτική αγωγή σε πολλές περιπτώσεις συμβάλουν ώστε να έχετε μια κανονική ρουτίνα ζωής. Αποδεχτείτε το πρόβλημά σας χωρίς θυμό και ζητήστε από συγγενείς και φίλους να είναι δίπλα σας όταν τους χρειάζεστε είτε ψυχολογικά, είτε πρακτικά.
Πηγή