Η δυσανεξία στη γλουτένη, που συχνά συγχέεται με την κοιλιοκάκη, είναι μια κατάσταση που επηρεάζει πολλά άτομα παγκοσμίως.
Αυτό το άρθρο διερευνά εάν η ευαισθησία στη γλουτένη μπορεί να αναπτυχθεί ξαφνικά, προσδιορίζει τα πρώτα της σημάδια, εξετάζει καταστάσεις που μπορεί εσφαλμένα να θεωρηθούν ως δυσανεξία στη γλουτένη και εξηγεί πώς να κάνετε σχετικό τεστ στο σπίτι.
Τι είναι η γλουτένη και τι προκαλεί στο σώμα
Η γλουτένη είναι μια ομάδα πρωτεϊνών που βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη. Δίνει στη ζύμη την ελαστικότητά της και τη βοηθά να φουσκώσει και να διατηρήσει το σχήμα της. Στο ανθρώπινο σώμα, η γλουτένη μπορεί να είναι προβληματική για άτομα με κοιλιοκάκη, δυσανεξία στη γλουτένη ή αλλεργία στο σιτάρι.
Όταν καταναλώνεται από άτομα με κοιλιοκάκη, η γλουτένη πυροδοτεί μια ανοσολογική απόκριση, που καταστρέφει την επένδυση του λεπτού εντέρου, οδηγώντας σε δυσαπορρόφηση θρεπτικών συστατικών, πεπτική δυσφορία και διάφορα άλλα συμπτώματα.
Για εκείνους με ευαισθησία στη γλουτένη που δεν συνδέεται με κοιλιοκάκη (NCGS: non-celiac gluten sensitivity), η γλουτένη μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως φούσκωμα, διάρροια και κόπωση χωρίς να προκαλέσει εντερική βλάβη. Σε άτομα με αλλεργία στο σιτάρι, η γλουτένη μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις που μπορεί να κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές.
Γίνεται να αναπτύξει κανείς ξαφνικά ευαισθησία στη γλουτένη;
Ναι, είναι πιθανό να αναπτύξετε ξαφνικά ευαισθησία στη γλουτένη. Σε αντίθεση με την κοιλιοκάκη, η οποία είναι μια αυτοάνοση διαταραχή, η NCGS μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής.
Διάφοροι παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του στρες, των λοιμώξεων ή άλλων περιβαλλοντικών παραγόντων, μπορεί να συμβάλλουν στην ξαφνική εμφάνιση ευαισθησίας στη γλουτένη. Μερικοί μπορεί να διαχειρίζονται τη γλουτένη χωρίς προβλήματα για χρόνια προτού ξαφνικά εμφανιστούν τα σχετικά συμπτώματα.
Ποια είναι τα πρώτα σημάδια της δυσανεξίας στη γλουτένη
Τα πρώτα σημάδια δυσανεξίας στη γλουτένη μπορεί να διαφέρουν ευρέως από άτομο σε άτομο, αλλά -συνήθως- περιλαμβάνουν:
- Πεπτικά προβλήματα: Φούσκωμα, αέρια, διάρροια, δυσκοιλιότητα και κοιλιακό άλγος είναι κοινά πρώιμα συμπτώματα.
- Πονοκέφαλοι και ημικρανίες: Συχνοί πονοκέφαλοι ή ημικρανίες μπορεί να υποδηλώνουν ευαισθησία στη γλουτένη.
- Κόπωση: Η επίμονη κούραση, ακόμη και μετά από επαρκή ανάπαυση, μπορεί να είναι σύμπτωμα.
- Πόνος στις αρθρώσεις και στους μύες: Ανεξήγητος πόνος στις αρθρώσεις ή στους μύες μπορεί να σχετίζεται με την πρόσληψη γλουτένης.
- Δερματικά προβλήματα: Εξανθήματα, έκζεμα ή άλλα δερματικά προβλήματα μπορεί να είναι πρώιμα σημάδια δυσανεξίας στη γλουτένη.
- Διαταραχές διάθεσης: Το άγχος, η κατάθλιψη και οι εναλλαγές της διάθεσης έχουν επίσης συσχετιστεί με την ευαισθησία στη γλουτένη.
Ποιες παθήσεις λανθασμένα συγχέονται με δυσανεξία στη γλουτένη
Αρκετές καταστάσεις μπορούν να μιμηθούν τα συμπτώματα της δυσανεξίας στη γλουτένη, καθιστώντας την ακριβή διάγνωση δύσκολη:
- Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS): Το IBS μοιράζεται πολλά συμπτώματα με τη δυσανεξία στη γλουτένη, όπως κοιλιακό άλγος, φούσκωμα και ακανόνιστες κινήσεις του εντέρου.
- Δυσανεξία στην λακτόζη: Η δυσκολία στην πέψη της λακτόζης μπορεί να προκαλέσει παρόμοια γαστρεντερικά συμπτώματα.
- Κοιλιοκάκη: Αν και οι δύο καταστάσεις σχετίζονται, η κοιλιοκάκη είναι μια αυτοάνοση διαταραχή που απαιτεί διαφορετική αντιμετώπιση σε σύγκριση με την NCGS.
- Αλλεργία στο σιτάρι: Μια αλλεργική αντίδραση στις πρωτεΐνες που βρίσκονται στο σιτάρι μπορεί να παρουσιάσει συμπτώματα παρόμοια με τη δυσανεξία στη γλουτένη.
- Βακτηριακή υπερανάπτυξη του λεπτού εντέρου: Αυτή η κατάσταση μπορεί να προκαλέσει φούσκωμα και πεπτική δυσφορία, που μοιάζουν με δυσανεξία στη γλουτένη.
Πώς να τεστάρετε τον εαυτό σας στο σπίτι για δυσανεξία στη γλουτένη
Αν και η οριστική διάγνωση της δυσανεξίας στη γλουτένη πρέπει να γίνει από έναν επαγγελματία υγείας, μπορείτε να κάνετε μια προκαταρκτική εξέταση στο σπίτι:
Μέθοδος εξάλειψης:
- Βήμα 1: Αφαιρέστε όλα τα τρόφιμα που περιέχουν γλουτένη από τη διατροφή σας για τουλάχιστον 2-4 εβδομάδες. Αυτό περιλαμβάνει τροφές με σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη και όλα τα παράγωγά τους.
- Βήμα 2: Παρακολουθήστε τα συμπτώματά σας. Κρατήστε ένα λεπτομερές ημερολόγιο τροφίμων και συμπτωμάτων, για να παρακολουθείτε τυχόν αλλαγές στην υγεία σας.
- Βήμα 3: Επαναφέρετε τη γλουτένη στη διατροφή σας μετά την περίοδο αποβολής. Σημειώστε τυχόν επανεμφάνιση των συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης.
Οικιακό τεστ από φαρμακείο
Υπάρχουν διαθέσιμα διάφορα κιτ οικιακών τεστ που μπορούν να βοηθήσουν στην ανίχνευση αντισωμάτων γλουτένης ή γενετικών προδιαθέσεων. Αυτά τα κιτ απαιτούν συνήθως δείγμα αίματος και μπορούν να παρέχουν προκαταρκτικά αποτελέσματα, αν και δεν είναι τόσο αξιόπιστα, όσο οι επαγγελματικές ιατρικές εξετάσεις.
Επαγγελματικός έλεγχος
Για ακριβή διάγνωση, είναι σώφρον να συμβουλευτείτε έναν διατροφολόγο για εξετάσεις, όπως το τεστ αντισωμάτων κατά της γλιαδίνης ή μια βιοψία, για να αποκλειστεί η κοιλιοκάκη και να επιβεβαιωθεί η ευαισθησία στη γλουτένη.
Συμπέρασμα
Η δυσανεξία στη γλουτένη μπορεί να αναπτυχθεί ξαφνικά και να παρουσιάσει μια ποικιλία συμπτωμάτων, που επικαλύπτονται με άλλες καταστάσεις. Ο εντοπισμός των πρώτων σημαδιών, η κατανόηση πιθανών εσφαλμένων διαγνώσεων και η διεξαγωγή ενός τεστ στο σπίτι μπορεί να βοηθήσει στην αποτελεσματική διαχείριση και αντιμετώπιση της ευαισθησίας στη γλουτένη.
Να συμβουλεύεστε πάντα έναν επαγγελματία υγείας για οριστική διάγνωση και εξατομικευμένες συμβουλές.
Πηγές: clevelandclinic.org, chop.edu, medicalnewstoday.com, verywellhealth.com
Πηγή