Οικογενειακός προγραμματισμός & Αντισύλληψη: Όταν εμείς οι ίδιοι προγραμματίζουμε τη ζωή μας

Η απελευθέρωση της γυναίκας, η φιλελευθεροποίηση των σεξουαλικών σχέσεων, η μάστιγα του Aids και τα δημογραφικά στοιχεία, είναι μερικές από τις παραμέτρους που δημιουργούν νέα δεδομένα και απαιτήσεις για την ανάγκη λήψης αντισυλληπτικών μέτρων.

Ο Γιάννης Π. Αργυρός Μαιευτήρας – Χειρουργός – Γυναικολόγος και Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών καταθέτει την πολύτιμη εμπειρία του στο Onmed και δίνει τα φώτα του για το θέμα, πραγματοποιεί μια χρήσιμη ανάλυση με ιστορικά στοιχεία ενώ καταγράφει και όλες εκείνες τις προϋποθέσεις μιας καλής αντισυλληπτικής μεθόδου:

«Ο άνθρωπος, από τότε που αντιλήφθηκε ότι τα μωρά δεν έρχονται μόνα τους αλλά ούτε τα φέρνει ο… πελαργός, αισθάνθηκε την ανάγκη να ελέγξει την αναπαραγωγική διαδικασία και να προγραμματίσει τον αριθμό των γεννήσεων και το χρόνο έλευσης των απογόνων του.

Όταν μάλιστα απέκτησε τη γνώση ότι η αιτία του καλού ή του κακού, ανάλογα με την περίπτωση, ήταν η σεξουαλική πράξη και συγκεκριμένα η επαφή του ανδρικού σπέρματος με τα γυναικεία ωάρια, προσπάθησε να βρει τρόπους διευκόλυνσης ή παρεμπόδισης της συνεύρεσης σπερματοζωαρίου – ωαρίου.

Κάθε ανθρώπινη παρέμβαση ώστε να μην έλθει σε επαφή το ανδρικό σπερματοζωάριο με το γυναικείο ωάριο και έτσι να μην επιτευχθεί σύλληψη κυήματος αποτελεί τον ορισμό της αντισύλληψης. Ο έλεγχος από το ζευγάρι του αριθμού και του χρόνου των γεννήσεων αποτελεί τον ορισμό του οικογενειακού προγραμματισμού. Η απόλυτη ή όχι αποφυγή επαφής του ανδρικού και του γυναικείου δέρματος των γεννητικών περιοχών αποτελεί τον ορισμό και την προσπάθεια περιορισμού των σεξουαλικώς μεταδιδομένων νοσημάτων (ΣΜΝ).

Ιστορική αναδρομή

Ως αρχαιότερη και πλέον εύχρηστη μέθοδος αντισύλληψης μέχρι σήμερα αναφέρεται η διακεκομμένη συνουσία (τράβηγμα). Ιστορικά αιγυπτιακά αρχεία αναφέρουν ειδικούς πεσσούς από διάφορα υλικά που οι γυναίκες τοποθετούσαν στον κόλπο τους ως αντισύλληψη. Οι Άραβες τοποθετούσαν ειδική λίθο μέσα στις καμήλες, για να μην μείνουν έγκυες στην διάρκεια του καραβανιού.

Αναφέρονται επίσης διάφορες φυτικές ή φαρμακευτικές ουσίες με χρήση στον κόλπο της γυναίκας ή από το στόμα πριν αλλά και μετά το σεξ, με σπερματοκτόνο δράση ή παρεμπόδιση σύλληψης ή επίτευξη αποβολής του ήδη γονιμοποιημένου και εμφυτευθέντος μέσα στη μήτρα ωαρίου – κυήματος.

Το 17ο αιώνα, όταν ο Anton Van Levenhook εφηύρε το μικροσκόπιο και αναγνωρίστηκαν τα σπερματοζωάρια, έγινε προσπάθεια κατασκευής ανδρικού προφυλακτικού αρχικά από έντερο ζώου και μετέπειτα από Latex. To ανδρικό προφυλακτικό βοήθησε κυρίως στον περιορισμό των σεξουαλικώς μεταδιδομένων νοσημάτων που αποτελούσαν κοινωνική μάστιγα εποχής (σύφιλη, βλεννόρροια κλπ).

Ασφαλώς το ανδρικό προφυλακτικό έπαιξε και παίζει ακόμα σημαντικό ρόλο στον έλεγχο των γεννήσεων, ως η πιο απλή, η πιο εύχρηστη, η πιο διαδεδομένη και σχετικά ασφαλής και αποτελεσματική μέθοδος αντισύλληψης. Και κάτι άξιο προσοχής: Η πρώτη προσπάθεια χρήσης αντισυλληπτικής μεθόδου στους άνδρες.

Θρησκευτικές αντιλήψεις

Οι απόψεις των θρησκειών για την αντισύλληψη διαφέρουν τόσο μεταξύ των θρησκειών όσο και γεωγραφικά ανάμεσα στην ίδια θρησκεία.

Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία επισήμως δέχεται μόνο τον φυσικό οικογενειακό προγραμματισμό (αποχή, τράβηγμα). Στις αναπτυγμένες χώρες σήμερα μεγάλος αριθμός καθολικών κληρικών ολοένα και περισσότερο υιοθετούν τις σύγχρονες επιστημονικές αντιλήψεις περί αντισύλληψης.

Η Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη έχει συγκεχυμένες απόψεις, από εκείνες της πλήρους αποφυγής αντισύλληψης μέχρι της πλήρους εφαρμογής μεθόδων Οικογενειακού Προγραμματισμού. Και στις δύο περιπτώσεις μιμείται πλήρως τον Ιουδαϊσμό.

Οι Ινδουιστές και οι Βουδιστές αποδέχονται την πρόληψη σύλληψης, απαγορεύουν όμως οποιαδήποτε ενέργεια μετά την επίτευξη εγκυμοσύνης.

Τέλος, οι Ισλαμιστές επιτρέπουν την αντισύλληψη, εφόσον δεν βλάπτει την υγεία. Το Κοράνι δεν παίρνει σαφή θέση για την ηθική της αντισύλληψης, έχει όμως σαφείς δηλώσεις για την προτροπή της τεκνοποιίας.

Προϋποθέσεις καλής αντισυλληπτικής μεθόδου

Η όποια αντισυλληπτική μέθοδος χρησιμοποιείται από το ζευγάρι πρέπει να έχει τα εξής χαρακτηριστικά:

1ον. Να είναι απλή και εύχρηστη. Το πολύπλοκο της υπόθεσης συνήθως αποθαρρύνει το ζευγάρι.

2ον. Να είναι ακίνδυνη τόσο για τον άνδρα όσο και για τη γυναίκα. Κανείς δεν θέλει να κάνει κάτι που θα θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του ή την υγεία του.

3ον. Να είναι αποτελεσματική. Αν αυτό που επικαλείται δεν το κάνει και στην πράξη, γιατί να την χρησιμοποιήσει το ζευγάρι;

4ον. Να είναι ελεγχόμενη και αναστρέψιμη. Κυρίως έχει σημασία σε νέους ανθρώπους που δεν έχουν ακόμα τεκνοποιήσει και θα χρειαστεί, αφού διακόψουν τη μέθοδο, να παραμείνουν γόνιμοι».