Οι ασθένειες που μιμούνται τα συμπτώματα του Πάρκινσον και οδηγούν σε λάθος διάγνωση

Τόσο η νόσος του Πάρκινσον όσο και οι παθήσεις που έχουν παρόμοια συμπτώματα με αυτήν, έχουν υψηλά ποσοστά λανθασμένων διαγνώσεων.

Ο λόγος είναι ότι δεν υπάρχει κάποια εργαστηριακή ή απεικονιστική εξέταση που να επιβεβαιώνει την παρουσία τους.

Η διάγνωση πρέπει να βασιστεί σε λεπτομερή νευρολογική εξέταση με την οποία αξιολογούνται τα αντανακλαστικά, η μυϊκή δύναμη, ο συντονισμός των κινήσεων, η ισορροπία, ο διασκελισμός και η κινητικότητα του ασθενούς.

Ακόμα και με αυτήν όμως, μπορεί να μην τεθεί οριστική διάγνωση εάν δεν περάσει ένα εύλογο χρονικό διάστημα.

Μελέτες δείχνουν ότι στο 25% των περιπτώσεων οι διαγνώσεις της νόσου του Πάρκινσον είναι λανθασμένες, γιατί υπάρχουν πολλά νοσήματα που μιμούνται τα συμπτώματά της και έτσι άλλοτε οι διαγνώσεις είναι ψευδώς θετικές και άλλοτε ψευδώς αρνητικές.

Τέτοια νοσήματα είναι τα επονομαζόμενα Πάρκινσον Plus σύνδρομα (πολυσυστηματική ατροφία, προϊούσα υπερπυρηνική παράλυση), ο υδροκέφαλος φυσιολογικής πίεσης, η λευκοεγκεφαλοπάθεια (αγγειακή νόσος εγκεφάλου) και η άνοια με σωμάτια Lewy.

Οι διαφορές μεταξύ τους είναι σημαντικές αλλά συχνά αδιόρατες και έτσι για να τεθεί η οριστική διάγνωση μερικές φορές πρέπει να παρακολουθείται η εξέλιξη ενός ασθενούς επί ένα ή και δύο χρόνια.

Τα βασικά κριτήρια για τη διάγνωσή της είναι να έχει ο ασθενής βραδυκινησία (αργές κινήσεις) και ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα:

• τρόμο (τρέμουλο) κάποιου άκρου
• δυσκαμψία σε ένα άκρο
• αστάθεια στη βάδιση

Για να οφείλονται τα συμπτώματα αυτά στη νόσο Πάρκινσον, πρέπει να εμφανιστούν με συγκεκριμένη χρονική σειρά: να έχουν αρχίσει ετερόπλευρα (από τη μία μεριά του σώματος) και αργότερα να γίνουν αμφοτερόπλευρα (και στις δύο μεριές).

Η ασυμμετρία στα κινητικά συμπτώματα συνηγορεί υπέρ του Πάρκινσον, αλλά η ομοιομορφία κατά.

Άλλα συμπτώματα που απομακρύνουν το ενδεχόμενο του Πάρκινσον είναι η έλλειψη βραδυκινησίας παρότι υπάρχει τρέμουλο, ενώ πολύ ύποπτο είναι να μην ανταποκρίνεται ο ασθενής στο κύριο φάρμακο για τη νόσο, τη ντοπαμίνη, ακόμα και όταν λαμβάνει υψηλή δόση (1.200 mg την ημέρα) για ένα μήνα.

Επίσης οι ασθενείς που έχουν ως πρώτο ή πρώιμο σύμπτωμα (μέσα στον πρώτο χρόνο) αστάθεια και πτώσεις, δύσκολα θα έχουν Πάρκινσον, διότι τα συμπτώματα αυτά κανονικά εμφανίζονται έπειτα από 7-8 χρόνια νόσου.

Μεγάλη σημασία έχει επίσης η κατεύθυνση της πτώσης: στο Πάρκινσον η πτώση είναι κατά κανόνα προς τα μπροστά, ενώ στα άλλα νοσήματα κυρίως προς τα πίσω. Οι άρρωστοι με Πάρκινσον πέφτουν κυρίως όταν πάνε να στρίψουν, ενώ οι ασθενείς με Πάρκινσον Plus σύνδρομα και όταν περπατούν ευθεία ή απλώς όταν στέκονται όρθιοι.

Δύσκολα θα έχει Πάρκινσον και ένας ασθενής ο οποίος νωρίς στην πορεία της νόσου του παρουσιάζει δυσαρθρία (μιλάει μπερδεμένα, «μασάει» τα λόγια του, ψευδίζει) και δυσφαγία (πνίγεται ακόμα και με το σάλιο του, με το νερό, με τις σούπες, και βήχει όταν τρώει ή πίνει).

Οι ασθενείς δεν έχουν δυσαρθρία αλλά υποφωνία, δηλαδή μιλούν χαμηλόφωνα. Όσον αφορά τη δυσφαγία, αυτή κανονικά θέλει τουλάχιστον 10 χρόνια για να εμφανιστεί.

Άλλες ενδείξεις ότι δεν πρόκειται για νόσο Πάρκινσον είναι να μην μπορεί ο ασθενής να κοιτάξει προς τα πάνω, να έχει νωρίς (μέσα στην πρώτη διετία) οπτικές παραισθήσεις ή ορθοστατική υπόταση, ή να παρουσιάσει άνοια πολύ νωρίς (μέσα στο πρώτο έτος).

Σύμφωνα με τους ειδικούς, το μεγαλύτερο λάθος που κάνει ο κόσμος αλλά μερικές φορές και γιατροί, είναι ότι συγχέουν το Πάρκινσον με το τρέμουλο και έτσι χάνονται όλα τα άλλα συμπτώματα. Το τρέμουλο μπορεί να οφείλεται σε βλάβη σε άλλους πυρήνες του εγκεφάλου που δεν έχουν καμία σχέση με το Πάρκινσον και δεν είναι το πρωταρχικό ούτε το μοναδικό σύμπτωμα που πρέπει να προβληματίζει.