Οι 12 τύποι κατάθλιψης και οι διαφορές τους

Η κατάθλιψη μπορεί να είναι ήπια ή σοβαρή. Μπορεί να είναι βραχύβια ή χρόνια. Ειδικές περιστάσεις, όπως η γέννηση ενός μωρού ή η αλλαγή των εποχών, μπορούν να προκαλέσουν καταθλιπτικά συμπτώματα.

Η κατανόηση του τύπου κατάθλιψης που βιώνει ένα άτομο βοηθά τους ψυχολόγους και ψυχιάτρους να καθορίσουν τη θεραπεία. Επίσης, για τους ανθρώπους που διαγιγνώσκονται με κατάθλιψη, η ύπαρξη πληροφοριών σχετικά με τη συγκεκριμένη διαταραχή μπορεί να είναι χρήσιμη. «Οι άνθρωποι φαίνονται ανακουφισμένοι γνωρίζοντας τι τους συμβαίνει», λέει η Sarah Noble, DO, ψυχίατρος στο Δίκτυο Υγειονομικής Περίθαλψης Αϊνστάιν στη Φιλαδέλφεια. «Τουλάχιστον έτσι έχουν μια απάντηση γιατί βιώνουν αυτό που βιώνουν».

Δείτε στη συνέχεια του άρθρου τι πρέπει να γνωρίζετε για τους διαφορετικούς τύπους κατάθλιψης. Εάν υποψιάζεστε ότι εσείς ή ένα αγαπημένο πρόσωπο νοσείτε καλό είναι να ζητήσετε την αρωγή ενός ειδικού. Να θυμάστε πως η θεραπεία της ψυχής δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να θεωρείται ταμπού!

Μείζονα καταθλιπτική διαταραχή

Περισσότεροι από 16 εκατομμύρια Αμερικανοί (η πλειοψηφία τους γυναίκες) βιώνουν αυτόν τον πολύ κοινό τύπο κατάθλιψης, επίσης γνωστό ως μείζονα κατάθλιψη ή κλινική κατάθλιψη. Σύμφωνα με τα διαγνωστικά κριτήρια που δημοσιεύονται από την Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση, οι άνθρωποι πρέπει να έχουν τουλάχιστον πέντε συμπτώματα που επιμένουν για δύο εβδομάδες ή περισσότερο για να διαγνωστούν με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν συναισθήματα θλίψης, κενού, αναξιότητας, απελπισίας και ενοχής. απώλεια ενέργειας, όρεξης ή ενδιαφέροντος για ευχάριστες δραστηριότητες, αλλαγές στις συνήθειες ύπνου και σκέψεις θανάτου και αυτοκτονίας. Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, πως οι περισσότερες περιπτώσεις είναι θεραπεύσιμες.

Η μείζονα καταθλιπτική διαταραχή έχει δύο υποτύπους: Την «άτυπη κατάθλιψη» και «μελαγχολική κατάθλιψη». Οι άνθρωποι που εμπίπτουν στην πρώτη κατηγορία τείνουν να κοιμούνται και να τρώνε πολύ. Είναι συναισθηματικά αντιδραστικοί και πολύ ανήσυχοι, εξηγεί η Δρ. Noble. Όσοι ανήκουν στην δεύτερη κατηγορία δυσκολεύονται να κοιμηθούν καθώς κατακλύζονται από σκέψεις που τους γεμίζουν ενοχές. Οι νέοι ενήλικες τείνουν να παρουσιάζουν άτυπη κατάθλιψη και ο μελαγχολικός τύπος παρατηρείται συχνότερα στους ηλικιωμένους.

Ανθεκτική στη θεραπεία κατάθλιψη

Μερικές φορές τα άτομα με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή δεν ανταποκρίνονται εύκολα στη θεραπεία. Ακόμα και αφού δοκιμάσουν ένα αντικαταθλιπτικό και στη συνέχεια ένα άλλο -και ίσως ένα τρίτο ή τέταρτο- η κατάθλιψή τους παραμένει.

Βοηθώντας τους ανθρώπους να ξεπεράσουν την ανθεκτική στη θεραπεία κατάθλιψη πρέπει να εντοπιστούν άλλες ψυχιατρικές και ιατρικές αιτίες των συμπτωμάτων τους. Οι ασθενείς πρέπει να συμβουλεύονται έναν ειδικό ψυχικής υγείας για τη σωστή δοσολογία και τη διάρκεια της θεραπείας. Εάν ένα φάρμακο δεν λειτουργεί, οι γιατροί θα προσπαθήσουν να στραφούν σε ένα παρόμοιο φάρμακο ή ένα από μια διαφορετική κατηγορία όπως ένα αντιψυχωσικό.

Υποσύνολο κατάθλιψης

Ένα άτομο που έχει καταθλιπτικά συμπτώματα ίσως έχει τρία ή τέσσερα συμπτώματα ή ίσως έχει κατάθλιψη για μια εβδομάδα εξηγεί η Δρ. Noble.

«Αντί να εξετάζω τα συμπτώματα, συνήθως εξετάζω τη λειτουργικότητα», αναφέρει. Είναι ο ασθενής σε θέση να πάει στη δουλειά και να φροντίσει τις καθημερινές ευθύνες; Εάν το άτομο αγωνίζεται, μπορεί ακόμα να επωφεληθεί από τη θεραπεία, συμπεριλαμβανομένης της φαρμακευτικής αγωγής, δηλώνει η Δρ. Noble.

Επίμονη καταθλιπτική διαταραχή

Τα άτομα με επίμονη καταθλιπτική διαταραχή (PDD) έχουν κακή διάθεση τις περισσότερες ημέρες και τουλάχιστον δύο πρόσθετα συμπτώματα κατάθλιψης που διαρκούν δύο χρόνια ή περισσότερο. Σε παιδιά και εφήβους, το PDD (που ονομάζεται επίσης δυσθιμία) μπορεί να διαγνωστεί εάν τα συμπτώματα ευερεθιστότητας ή κατάθλιψης επιμένουν για ένα έτος ή περισσότερο.

Για να διαγνωστούν με αυτό το είδος κατάθλιψης, οι άνθρωποι πρέπει επίσης να έχουν δύο από τα ακόλουθα συμπτώματα: προβλήματα ύπνου (πάρα πολλές ώρες ύπνου ή πολύ λίγες), χαμηλή ενέργεια ή κόπωση, χαμηλή αυτοεκτίμηση, κακή όρεξη ή υπερκατανάλωση, κακή συγκέντρωση ή δυσκολία λήψης αποφάσεων και αίσθημα απελπισίας.

Συνήθως το PDD απαιτεί θεραπεία με συνδυασμό φαρμακευτικής αγωγής και ψυχοθεραπείας.

Προεμμηνορροϊκή δυσφορική διαταραχή

Έως και το 10% των γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία βιώνουν προεμμηνορροϊκή δυσφορική διαταραχή (PMDD). Αυτή η σοβαρή μορφή PMS μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη, θλίψη, άγχος ή ευερεθιστότητα, καθώς και άλλα ακραία συμπτώματα, την εβδομάδα πριν από την έμμηνο ρύση.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτές οι γυναίκες μπορεί να έχουν ευαισθησία στις ορμονικές αλλαγές κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου τους. Η λήψη αντικαταθλιπτικών, ειδικά εκλεκτικών αναστολέων επαναπατρίας σεροτονίνης, στις δύο εβδομάδες πριν από την περίοδό τους ή καθ ‘όλη τη διάρκεια του μήνα μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική, λέει ο Δρ Sit. Ορισμένοι τύποι αντισύλληψης μπορεί επίσης να βοηθήσουν.

Διπολική κατάθλιψη

Μεγάλες εναλλαγές στη διάθεση και την ενέργεια, από την έξαψη στην απελπισία, είναι η υπογραφή της διπολικής κατάθλιψης, που ονομάζεται επίσης μανιοκαταθλιπτική ασθένεια. Για να διαγνωστεί με αυτή τη μορφή κατάθλιψης, ένα άτομο πρέπει να έχει βιώσει τουλάχιστον μία περίοδο μανίας. Η διπολικότητα εμφανίζεται συνήθως στην ενηλικίωση. Ενώ οι γυναίκες και οι άνδρες διαγιγνώσκονται σε ίσο αριθμό, μελέτες δείχνουν πιθανές διαφορές μεταξύ των φύλων. Συγκεκριμένα οι άνδρες φαίνεται να έχουν πιο μανιώδη συμπεριφορά ενώ οι γυναίκες τείνουν να έχουν συμπτώματα κατάθλιψης. Το πρόβλημα επιδεινώνεται χωρίς θεραπεία, αλλά μπορεί να αντιμετωπιστεί με σταθεροποιητές διάθεσης, αντιψυχωσικά φάρμακα και συνεδρίες.

Δυσθυμική Διαταραχή

Πρόκειται για έναν τύπο κατάθλιψης που διαγιγνώσκεται σε παιδιά που αγωνίζονται να ρυθμίσουν τα συναισθήματά τους. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν μια ευερέθιστη ή θυμωμένη διάθεση το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας.

«Αυτά είναι τα παιδιά έχουν ισχυρά συναισθηματικά ξεσπάσματα και δεν είναι σε θέση να περιορίσουν και να ελέγξουν τα συναισθήματά τους», λέει ο Δρ. Noble.

Επί του παρόντος, το DMDD αντιμετωπίζεται χρησιμοποιώντας φάρμακα, ψυχοθεραπεία και εκπαίδευση γονέων για το πώς να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η ευερέθιστη συμπεριφορά ενός παιδιού.

Μεταγεννητική (ή περιγεννητική) κατάθλιψη

Η γέννηση ενός μωρού φέρνει τεράστια χαρά, αλλά μπορεί μερικές φορές να οδηγήσει σε κατάθλιψη μετά τον τοκετό (PPD), έναν τύπο που επηρεάζει μία στις τέσσερις γυναίκες και έναν στους οκτώ άνδρες. Στις γυναίκες, η κατάθλιψη μετά τον τοκετό είναι πιθανό να προκληθεί από τις ορμονικές αλλαγές, την κόπωση, και άλλους παράγοντες. Στους άνδρες, προκαλείται από την αλλαγή ρόλων και τις αλλαγές στον τρόπο ζωής που συνοδεύουν την ανατροφή των παιδιών.

Η κατάθλιψη μετά τον τοκετό μπορεί να ξεκινήσει οποιαδήποτε στιγμή τον πρώτο χρόνο μετά τη γέννηση ενός παιδιού, αν και συνήθως εμφανίζεται σύντομα μετά την άφιξη του βρέφους. Τα έντονα συναισθήματα θλίψης, άγχους και εξάντλησης μπορούν να επηρεάσουν την καθημερινή ζωή. Μπορεί, επίσης, να προκαλέσει βλαπτικές σκέψεις τόσο στη μητέρα όσο και το μωρό.

Σε σύγκριση με το «baby blues», το οποίο είναι μια ήπια, βραχύβια και εξαιρετικά κοινή πάθηση που προκαλεί άγχος και καταθλιπτικά συμπτώματα αμέσως μετά τη γέννηση ενός μωρού- το PPD συνήθως απαιτεί θεραπεία με αντικαταθλιπτικά ή / και συνεδρίες.

Εποχιακή συναισθηματική διαταραχή

Εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (SAD) είναι ένας επαναλαμβανόμενος τύπος κατάθλιψης (επίσης γνωστή ως εποχιακή κατάθλιψη) που συνήθως εμφανίζεται το φθινόπωρο ή το χειμώνα. Μαζί με μια αλλαγή στη διάθεση, οι πάσχοντες τείνουν να έχουν χαμηλή ενέργεια. Μπορεί επί παραδείγματι οι πάσχοντες να τρώνε περισσότερους υδατάνθρακες, να παίρνουν κιλά ή να έχουν την τάση να απομονωθούν.

Διαγιγνώσκεται μετά από τουλάχιστον δύο χρόνια επαναλαμβανόμενων, εποχιακών συμπτωμάτων. Ενώ η ακριβής αιτία είναι ασαφής, η έρευνα δείχνει ότι μπορεί να σχετίζεται με μια ανισορροπία της χημικής σεροτονίνης του εγκεφάλου. Η υπερβολική ποσότητα της ορμόνης του ύπνου που ονομάζεται μελατονίνη και τα ανεπαρκή επίπεδα βιταμίνης D μπορεί επίσης να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο.

Αντιμετωπίζεται συνήθως με ημερήσια δόση ελαφριάς θεραπείας και μερικές φορές φαρμακευτικής αγωγής.

Διαταραχή διάθεσης που προκαλείται από ουσίες

Η χρήση ή η κατάχρηση υπνωτικών μπορεί να αλλάξει τη διάθεσή σας. Συμπτώματα, όπως κατάθλιψη, άγχος και απώλεια ενδιαφέροντος για ευχάριστες δραστηριότητες, εμφανίζονται συνήθως λίγο μετά τη λήψη ή την κατάχρηση των υπνωτικών, του αλκοόλ, των οπιοειδών παυσίπονων και των βενζοδειαζεπίνων.

Για να διαγνώσουν κάποιον με διαταραχή διάθεσης που προκαλείται από ουσίες, οι γιατροί πρέπει να αποκλείσουν άλλες πιθανές αιτίες κατάθλιψης και η κατάθλιψη πρέπει να είναι αρκετά σοβαρή για να παρεμβαίνει στις καθημερινές δραστηριότητες.

Ψυχωτική κατάθλιψη

Τα άτομα με ψυχωτική κατάθλιψη έχουν σοβαρή κατάθλιψη συνοδευόμενη από ψύχωση, η οποία ορίζεται ως απώλεια επαφής με την πραγματικότητα. Τα συμπτώματα της ψύχωσης συνήθως περιλαμβάνουν ψευδαισθήσεις (βλέποντας ή ακούγοντας πράγματα που δεν υπάρχουν πραγματικά) και ψευδαισθήσεις (ψευδείς πεποιθήσεις για το τι συμβαίνει).

Οι γιατροί συνήθως συνταγογραφούν αντικαταθλιπτικά και αντιψυχωσικά φάρμακα μαζί για τη θεραπεία της ψυχωτικής κατάθλιψης.

Κατάθλιψη λόγω ασθένειας

Η αντιμετώπιση μιας σοβαρής χρόνιας ασθένειας, όπως οι καρδιακές παθήσεις, ο καρκίνος, η σκλήρυνση κατά πλάκας και το HIV/AIDS, μπορεί να δημιουργούν κατάθλιψη.

Η φλεγμονή προκαλεί την απελευθέρωση ορισμένων χημικών ουσιών από το ανοσοποιητικό σύστημα που περνούν στον εγκέφαλο, οδηγώντας σε αλλαγές στον εγκέφαλο που μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την κατάθλιψη σε ορισμένους ανθρώπους, εξηγεί η Δρ. Noble.