Οσφυαλγία: Ποια η σχέση της με τον πονοκέφαλο;

Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Journal of Headache and Pain, υποδεικνύουν τη συσχέτιση μεταξύ των δύο τύπων πόνου και θα μπορούσαν να οδηγήσουν μελλοντικά σε μια κοινή θεραπεία.

Οι χρόνιες κεφαλαλγίες και ο επίμονος πόνος στη μέση είναι δύο εξουθενωτικές καταστάσεις και κύριες αιτίες ανικανότητας παγκοσμίως, αφού κατατάσσονται στις πέντε πρώτες αιτίες που οι άνθρωποι βιώνουν δυσκολία εκτέλεσης των καθημερινών δραστηριοτήτων τους.

«Η οσφυαλγία έχει σημαντικό αντίκτυπο στην υγειονομική περίθαλψη, καθώς πάνω από το 90% των ενηλίκων εμφανίζουν πόνο στη μέση τουλάχιστον μία φορά στη διάρκεια της ζωής τους και περίπου το 20% αυτών προχωρά στην ανάπτυξη χρόνιας οσφυαλγίας. Ο πόνος μπορεί να είναι αποτέλεσμα κάποιας πάθησης της σπονδυλικής στήλης ή τραυματισμού της. Μπορεί να επηρεάσει άτομα κάθε ηλικίας για διαφορετικούς λόγους. Ωστόσο, με την πάροδο της ηλικίας οι πιθανότητες εμφάνισης οσφυαλγίας αυξάνονται, εξαιτίας της καταπόνησης και της εκφύλισης των σπονδυλικών δίσκων. Η κατάσταση προκαλεί απώλεια χιλιάδων εργατοωρών κάθε χρόνο, γίνεται αιτία εκατοντάδων επισκέψεων σε γιατρούς και ενίοτε απώλειας εισοδήματος», σημειώνει ο ορθοπεδικός χειρουργός Δρ. Νικόλαος Γρανίτσας.

Όσον αφορά στους πονοκεφάλους, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας μέχρι και το 4% των ατόμων του ενήλικου πληθυσμού υποφέρει από αυτούς για 15 ή περισσότερες ημέρες κάθε μήνα.

Στο παρελθόν πραγματοποιήθηκαν μελέτες που έδειξαν ότι υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ οσφυαλγίας και χρόνιας ημικρανίας και κεφαλαλγίας. Για την επιβεβαίωσή της, ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Warwick, πραγματοποίησαν συστηματική ανασκόπηση δεκατεσσάρων μελετών με συνολικά 460.195 συμμετέχοντες και προσπάθησαν να ποσοτικοποιήσουν τη σχέση.

Οι επιστήμονες επικεντρώθηκαν σε άτομα με χρόνιες διαταραχές κεφαλαλγίας, σε εκείνους που θα είχαν πονοκεφάλους τις περισσότερες ημέρες του μήνα για τουλάχιστον τρεις μήνες και σε άτομα με επίμονο πόνο στη μέση που βίωναν αυτόν τον πόνο καθημερινά. Σύμφωνα με εκτιμήσεις τους πάνω από ένας στους 100 ανθρώπους στο Ηνωμένο Βασίλειο υποφέρουν και από τα δύο είδη πόνου.

Βρήκαν πως υπάρχει συσχέτιση. Συγκεκριμένα διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς που βιώνουν τον έναν πόνο έχουν διπλάσιες πιθανότητες να βιώνουν και τον άλλο, σε σύγκριση με τους ανθρώπους που δεν έχουν ούτε πονοκεφάλους ούτε πόνο στη μέση.

Μέχρι σήμερα οι δύο παθήσεις αντιμετωπίζονται ξεχωριστά, από γιατρούς διαφορετικών ειδικοτήτων. Για τους ασθενείς με επίμονους πονοκεφάλους και με ημικρανία υπάρχουν ειδικές φαρμακευτικές θεραπείες.

«Η οσφυαλγία μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους, όπως σπονδυλολίσθηση, σπονδυλόλυση, σκολίωση, δισκοπάθεια και αρθρίτιδα που είναι και η συνηθέστερη αιτία. Ο πόνος άλλοτε είναι ήπιος και άλλοτε τόσο έντονος που ο ασθενής αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του. Για την ύφεσή του συστήνεται η λήψη από του στόματος αντιφλεγμονωδών φαρμάκων ή η έγχυση αναλγητικών και αντιφλεγμονωδών στο σημείο του πόνου. Οι ενέσεις αυτές είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές, με το ποσοστό επιτυχίας τους να ξεπερνά το 95%. Έτσι, ελάχιστοι είναι οι ασθενείς που καταφεύγουν στο χειρουργείο προκειμένου να επανέλθουν στην καθημερινότητά τους, απαλλαγμένοι από τον πόνο», μας εξηγεί ο Δρ. Γρανίτσας.

Επίσης, για τον πόνο στη μέση, συστήνονται φυσικοθεραπείες και μασάζ. Όμως, στην οξεία φάση του πόνου δεν είναι πάντοτε αποτελεσματικές. Μάλιστα, εάν δεν έχει τεθεί σωστή διάγνωση υπάρχει όχι μόνο κίνδυνος επιδείνωσης του πόνου αλλά και πρόκλησης περαιτέρω βλάβης στην περιοχή που μπορεί να οδηγήσει άμεσα τον ασθενή στο χειρουργείο. Η αντιμετώπιση του πόνου μπορεί επίσης να περιλαμβάνει συμπεριφορικές προσεγγίσεις και ψυχολογική υποστήριξη για τα άτομα που ο πόνος τα έχει ακινητοποιήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι ερευνητές ισχυρίζονται ότι οι συμπεριφορικές προσεγγίσεις μπορούν να βοηθήσουν και τους ανθρώπους που ζουν με χρόνιους πονοκεφάλους.

Ο συσχετισμός των δύο παθήσεων ενδεχομένως να εξηγείται με τον τρόπο που οι άνθρωποι αντιδρούν στον πόνο, αφού μερικοί είναι πιο ευαίσθητοι στις φυσικές αιτίες πρόκλησης του πονοκέφαλου και της οσφυαλγίας, σύμφωνα με τους ερευνητές. Μπορεί επίσης να υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι που ο εγκέφαλος ερμηνεύει τα σήματα του πόνου, έτσι ώστε ο πόνος ίδιας έντασης να γίνει αισθητός διαφορετικά από διαφορετικούς ανθρώπους.

«Η εύρεση της σχέσης αποτελεί το πρώτο βήμα. Η μελλοντική έρευνα θα μπορούσε να εξηγήσει τους μηχανισμούς που κρύβονται πίσω από αυτή. Ίσως μια συνδυασμένη προσέγγιση για την αντιμετώπιση και των δύο συνδρόμων χρόνιου πόνου θα μπορούσε να απαλλάξει από την υπερβολική χρήση φαρμάκων και να δώσει μια ολιστική θεραπευτική προσέγγιση», καταλήγει ο Δρ. Νικόλαος Γρανίτσας.