Πέτρες στα νεφρά: Τύποι και πρόληψη

Οι πέτρες στα νεφρά είναι μικρές, σκληρές αποθέσεις από μέταλλα και άλλα υλικά μέσα στα νεφρά. Συχνά περνούν απαρατήρητες μέχρι να μετακινηθούν στον ουρητήρα, ο οποίος είναι ο σωλήνας που συνδέει το νεφρό και την ουροδόχο κύστη.

Εάν μια πέτρα φύγει από το νεφρό και εμποδίσει την έξοδο των ούρων, ενώ βρίσκεται ακόμα στον ουρητήρα, τότε μπορεί να προκαλέσει οπισθοδρόμηση των ούρων και να οδηγήσει σε έντονο πόνο.

Η ανάπτυξη πέτρας στα νεφρά συνήθως ξεκινά όταν οι άνθρωποι είναι στα 20 ή στα 30 τους και το πρόβλημα μπορεί να συνεχιστεί για χρόνια.

Πολλά πράγματα μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο για πέτρες στα νεφρά, συμπεριλαμβανομένου του οικογενειακού ιστορικού, παραγόντων υγείας όπως ο διαβήτης, διατροφικών συνηθειών και το εάν τα ούρα στερούνται ουσιών για την πρόληψη της συγκόλλησης/σχηματισμού των κρυστάλλων.

Πέτρες στα νεφρά: Τύποι

Η γνώση του τύπου της πέτρας στα νεφρά σας θα σας βοηθήσει να προσδιορίσετε την αιτία της και θα σας δώσει ενδείξεις για το πώς να μειώσετε την πιθανότητα να αναπτύξετε περισσότερες πέτρες στο μέλλον.

Οι τέσσερις τύποι λίθων στα νεφρά είναι:

1. Πέτρες ασβεστίου

Αυτός είναι ο πιο κοινός τύπος πέτρας στα νεφρά. Περίπου το 70-80% των λίθων στα νεφρά είναι πέτρες ασβεστίου, οι οποίες συνήθως αποτελούνται από ασβέστιο και οξαλικό. Το οξαλικό είναι μια ουσία που παράγεται από το ήπαρ και λαμβάνεται μέσω της διατροφής σας. Ορισμένα φρούτα και λαχανικά, όπως το σπανάκι, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε οξαλικά. Η λήψη υψηλών δόσεων βιταμίνης D και βιταμίνης C, η γαστρική επέμβαση και αρκετές μεταβολικές διαταραχές μπορεί να αυξήσουν τη συγκέντρωση ασβεστίου ή οξαλικού στα ούρα σας.

Οι πέτρες ασβεστίου μπορούν επίσης να σχηματιστούν από φωσφορικό ασβέστιο. Αυτός ο τύπος πέτρας είναι πιο κοινός σε άτομα με μεταβολικές παθήσεις, όπως η νεφρική σωληναριακή οξέωση. Μπορεί επίσης να σχετίζεται με ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ημικρανίας ή της αρτηριακής πίεσης.

2. Πέτρες στρουβίτη

Οι πέτρες στρουβίτη μπορεί να σχηματιστούν μετά από λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος. Αυτές οι πέτρες μπορούν να αναπτυχθούν γρήγορα και να γίνουν μεγάλες, μερικές φορές με λίγα συμπτώματα ή μικρή προειδοποίηση.

3. Πέτρες ουρικού οξέος

Πέτρες ουρικού οξέος μπορεί να σχηματιστούν σε άτομα που χάνουν πάρα πολλά υγρά λόγω χρόνιας διάρροιας ή δυσαπορρόφησης, ακολουθούν δίαιτα πλούσια σε πρωτεΐνες ή που έχουν ουρική αρθρίτιδα. Ορισμένοι γενετικοί παράγοντες μπορεί επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης λίθων ουρικού οξέος.

4. Πέτρες κυστίνης

Αυτές οι πέτρες σχηματίζονται σε άτομα με μια κληρονομική διαταραχή που ονομάζεται κυστινουρία, η οποία αναγκάζει τα νεφρά να εκκρίνουν πάρα πολύ από ένα συγκεκριμένο αμινοξύ.

Πέτρες στα νεφρά: Πρόληψη

Σχεδόν το 50% των ανθρώπων που έχουν αναπτύξει πέτρες στα νεφρά θα αναπτύξουν άλλη πέτρα μέσα σε 10 χρόνια εάν δεν λάβουν μέτρα για την πρόληψη της υποτροπής. Αυτά συνήθως περιλαμβάνουν έναν συνδυασμό φαρμάκων και αλλαγών στον τρόπο ζωής.

Αλλαγές τρόπου ζωής

Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης λίθων στα νεφρά εάν:

Πίνετε αρκετό νερό κάθε ημέρα

Τα άτομα με ιστορικό νεφρολιθίασης θα πρέπει να πίνουν αρκετά υγρά για να βγάζουν περίπου 2,5 λίτρα ούρων κάθε μέρα. Αυτή είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία που υπάρχει για την πρόληψη μελλοντικών λίθων στα νεφρά.

Τρώτε λιγότερα πλούσια σε οξαλικά τρόφιμα

Η μετάβαση σε μια χαμηλή σε οξαλικά διατροφή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης λίθων από οξαλικό ασβέστιο. Οι τροφές με υψηλότερη περιεκτικότητα σε οξαλικά άλατα περιλαμβάνουν το σπανάκι, το ραβέντι, τις ψητές πατάτες, τις φακές, τα φασόλια, το πίτουρο και τα αμύγδαλα. Η υψηλή ποσότητα αλατιού και ζωικής πρωτεΐνης στη διατροφή σας μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο για πέτρες στα νεφρά. Μια χαμηλότερη σε νάτριο και υψηλότερη σε κάλιο διατροφή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων.

Συνεχίστε να τρώτε τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, αλλά να είστε προσεκτικοί με τα συμπληρώματα ασβεστίου

Το ασβέστιο στα τρόφιμα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης λίθων στα νεφρά. Συνεχίστε να τρώτε τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, εκτός εάν ο γιατρός σας συνιστά κάτι διαφορετικό για εσάς. Μιλήστε μαζί του προτού πάρετε συμπληρώματα ασβεστίου, επειδή αυτά μπορεί να συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο λίθων στα νεφρά.

Λάβετε μέτρα για την μείωση των λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος

Μερικοί είναι πιο επιρρεπείς στο να αναπτύξουν επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος. Αν έχετε λιγότερες λοιμώξεις θα έχετε και μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης λίθων στρουβίτη.

Φάρμακα

Κάποια φάρμακα μπορούν να ελέγξουν την ποσότητα μετάλλων και αλάτων στα ούρα και μπορεί να είναι χρήσιμα σε άτομα που σχηματίζουν ορισμένα είδη λίθων. Ο τύπος του φαρμάκου που θα συνταγογραφήσει ο γιατρός σας θα εξαρτηθεί από τον τύπο των λίθων στα νεφρά που έχετε και τη συγκεκριμένη σύνθεση των ούρων σας, η οποία καθορίζεται με αντίστοιχη εξέταση. Ορισμένα φάρμακα μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα και τον κίνδυνο εμφάνισης λίθων ουρικού οξέος, ενώ άλλα αυξάνουν τη διαλυτότητα της κυστίνης στα ούρα σας και μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης λίθων κυστίνης.

Ο σχηματισμός λίθων στα νεφρά είναι ξεχωριστός για κάθε άτομο, επομένως είναι σημαντικό να συνεργαστείτε με τον γιατρό σας για να αναπτύξετε ένα εξατομικευμένο σχέδιο θεραπείας. Αυτό το σχέδιο θα πρέπει να εξετάσει τι είδους πέτρες στα νεφρά έχετε, τις πιθανές αιτίες για τον σχηματισμό τους και συγκεκριμένα βήματα για την πρόληψή τους.

Πηγή: mayoclinichealthsystem.org