Παγκόσμια Ημέρα Καρκίνου Θυρεοειδούς: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε

Αυτό αναφέρει μεταξύ άλλων η κυρία Νεκταρία Παπαδοπούλου MD, PhD Ενδοκρινολόγος, Διαβητολόγος, με αφορμή την σημερινή (24 Σεπτεμβρίου) Παγκόσμια Ημέρα Καρκίνου του Θυρεοειδούς.

Όπως τονίζει η κυρία Παπαδοπούλου, η διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδούς αυξήθηκε στις ημέρες μας, ενώ έχει τριπλασιαστεί τις τελευταίες δεκαετίες. Το φαινόμενο εν μέρει οφείλεται στην συχνή χρήση του υπερηχογραφήματος του θυρεοειδούς. Το κάπνισμα και η ανεπαρκής πρόσληψη ιωδίου με την τροφή, αποτελούν επίσης προδιαθεσικούς παράγοντες της νόσου.

Η γιατρός, στην συνέντευξη που παραχωρεί στο onMed, μιλάει για το σοβαρό αυτό υγειονομικό ζήτημα, γιατί προτιμά τις γυναίκες, τι πρέπει να προσέχουμε όλοι μας, για τις νέες θεραπείες και πώς βοηθούν τους  ασθενείς, ενώ μας ενημερώνει και για τους τρεις διαφορετικούς τύπους καρκίνου, όπως τον διαφοροποιημένο, τον μυελοειδή και τον αναπλαστικό.

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης έχει ως εξής:

Kυρία Παπαδοπούλου, πείτε μας λίγα λόγια για την Παγκόσμια Ημέρα Καρκίνου του Θυρεοειδούς

Η 24η Σεπτεμβρίου είναι αφιερωμένη στον καρκίνο του θυρεοειδούς με σκοπό την ενημέρωση του κοινού όσον αφορά στην πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της νόσου.

Τι πρέπει να προσέχουμε όλοι οι άνθρωποι, προκειμένου όχι μόνο να μην νοσήσουμε, αλλά κυρίως να είμαστε ενημερωμένοι για την υγεία μας και ειδικότερα για τον πολύτιμο θυρεοειδή μας.

Ο καρκίνος του θυρεοειδούς εμφανίζεται σε οποιαδήποτε ηλικία ακόμα και στην παιδική, με προτίμηση στις γυναίκες (3 φορές συχνότερα απ’, ότι στους άνδρες). Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι καρκίνου θυρεοειδούς με διαφορετικό βαθμό επιθετικότητας αλλά και παράγοντες κινδύνου. Ο συχνότερος τύπος είναι ο διαφοροποιημένος (θηλώδης και θυλακιώδης με διάφορους υποτύπους αυτών), που συνήθως χαρακτηρίζεται από χαμηλή επιθετικότητα δίνοντας σπανίως μεταστάσεις. Ο μυελοειδής, που μπορεί να είναι κληρονομικός ή μη και είναι πιο επιθετικός σε σχέση με το διαφοροποιημένο. Τέλος, ο αναπλαστικός είναι ο πλέον σοβαρός αλλά και πιο σπάνιος τύπος.

Η έκθεση στην ακτινοβολία, κυρίως της κεφαλής ή του τράχηλου στην παιδική ηλικία (στο πλαίσιο ιατρικών θεραπειών) αλλά και η έκθεση σε ραδιενέργεια από ατυχήματα σε εργοστάσια ή πυρηνικά όπλα αποτελεί παράγοντα κινδύνου για το διαφοροποιημένο καρκίνο του θυρεοειδούς. Ο κίνδυνος εξαρτάται από την ποσότητα της ακτινοβολίας και την ηλικία έκθεσης. Πρέπει να διευκρινιστεί όμως, ότι ο καρκίνος του θυρεοειδούς που αναπτύσσεται μετά από ακτινοθεραπεία δεν είναι πιο επιθετικός σε σχέση με τις υπόλοιπες περιπτώσεις. Το κάπνισμα και η ανεπαρκής πρόσληψη ιωδίου με την τροφή αποτελούν επίσης προδιαθεσικούς παράγοντες της νόσου.

Σπανιότερα, ο διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς οφείλεται σε γονιδιακές μεταλλάξεις και σχετίζεται με:

– Την Οικογενή αδενωματώδη πολυποδίαση, οπου αναπτύσσονται πολλαπλοί πολύποδες ή και καρκίνος παχέος εντέρου.

– Τη νόσο Cowden όπου παράλληλα υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου της μήτρας, του μαστού κλπ.

– Το σύμπλεγμα Carney, τύπου Ι το οποίο συσχετίζεται με την ανάπτυξη όγκων σε ενδοκρινείς αδένες.

Ο μυελοειδής καρκίνου του θυρεοειδούς, κληρονομείται σε ποσοστό 25-30% και οφείλεται σε μεταλλάξεις ενός γονιδίου που ονομάζεται RET. Σπάνια, συνδυάζεται και με άλλους όγκους ενδοκρινών αδένων στα πλαίσια πολλαπλής ενδοκρινούς νεοπλασίας τύπου 2. Όταν κάποιος συγγενής εμφανίσει τη νόσο θα πρέπει να ελεγχθούν και οι υπόλοιποι με γονιδιακό έλεγχο ώστε αν κριθεί απαραίτητο να γίνει προληπτική αφαίρεση του θυρεοειδούς, δεδομένου ότι σε αυτές τις περιπτώσεις, ο καρκίνος συχνά αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας και μπορεί να εξαπλωθεί νωρίς.

Σύμφωνα με την ιατρική κοινότητα, το 2019, ο καρκίνος του θυρεοειδούς, θα αποτελεί τον πιο συχνό καρκίνο στις γυναίκες, με παράλληλο ετήσιο κόστος διαχείρισης τα 2 δισ. δολάρια. Πρόκειται για μία τεράστια εκροή χρηματική αλλά πρωτίστως υγειονομική. Ποια η δική σας θέση;

Πραγματικά, η διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδούς αυξήθηκε, έχοντας τριπλασιαστεί τις τελευταίες δεκαετίες. Το φαινόμενο εν μέρει οφείλεται στην συχνή χρήση του υπερηχογραφήματος του θυρεοειδούς. Στο πλαίσιο της αυξανόμενης διάγνωσης, έχει διαπιστωθεί παγκοσμίως αυξημένος αριθμός χειρουργικών επεμβάσεων, οι οποίες κάποιες φορές δεν είναι απαραίτητες. Δεν είναι όλοι οι  που χρειάζονται περαιτέρω διερεύνηση και θεραπεία. Οι πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες οι οποίες βασίστηκαν σε δεδομένα από μεγάλες μακροχρόνιες πολυκεντρικές μελέτες έθεσαν κριτήρια και όρια όσον αφορά στην περαιτέρω διερεύνηση και θεραπεία των όζων θυρεοειδούς ώστε το υγειονομικό κόστος να βρίσκεται υπό έλεγχο. Οι οδηγίες αυτές με βρίσκουν απόλυτα σύμφωνη. Η διενέργεια διαγνωστικού ελέγχου και χειρουργικών επεμβάσεων υψηλού κόστους δε θα πρέπει να γίνονται ανεξέλεγκτα, παρά μόνον όταν κρίνονται απαραίτητα από τον Ενδοκρινολόγο.

Ποια είναι τα νεότερα δεδομένα για τη θεραπεία της νόσου;

Η θεραπεία της νόσου εξαρτάται από τον τύπο του καρκίνου θυρεοειδούς. Οι περισσότερες περιπτώσεις διαφοροποιημένου καρκίνου, αντιμετωπίζονται επιτυχώς με χειρουργική επέμβαση. Σε κάποιες περιπτώσεις, συμπληρωματικά δίνεται ραδιενεργό ιώδιο που καταστρέφει τα υπολείμματα του θυρεοειδικού ιστού, είτε μετά από μια περίοδο διακοπής της θυροξίνης, ή με χορήγηση ανασυνδυασμένης TSH.

Η ανακάλυψη των γενετικών αιτιών του μυελοειδούς καρκίνου του θυρεοειδούς, βοηθά στην ταυτοποίηση των μελών της οικογένειας που φέρουν το μεταλλαγμένο γονίδιο RET με την αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα να είναι αρκετή για την πρόληψη του καρκίνου. Παράλληλα η κατανόηση των μη φυσιολογικών γονιδίων που προκαλούν το σποραδικό (μη κληρονομούμενο) μυελοειδή καρκίνο του θυρεοειδούς οδήγησε στην ανακάλυψη αποτελεσματικότερων θεραπευτικών ουσιών (αναστολείς της τυροσινικής κινάσης) που στοχεύουν σε ορισμένες από αυτές τις γονιδιακές μεταλλάξεις.

Στην Ελλάδα είναι εγκεκριμένη η βαντετανίμπη η οποία φαίνεται ότι σταθεροποιεί τη νόσο και γίνεται πολύ καλά ανεκτή στην πλειοψηφία των ασθενών με μυελοειδές καθώς και η καμποζαντινίμπη. Στις σπάνιες περιπτώσεις διαφοροποιημένου καρκίνου ανθεκτικού στο ραδιενεργό ιώδιο, χορηγείται συμπληρωματικά σοραφενίμπη ή λενβατινίμπη που φαίνεται να σταθεροποιούν ή και ενίοτε να προκαλούν ύφεση του όγκου.

Διαβάστε ακόμη:

Καρκίνος θυρεοειδούς: Ποια χημικά προϊόντα είναι επικίνδυνα;

Πρόβλημα με το θυρεοειδή; Κάντε το τεστ των 8 ερωτήσεων

Πότε πρέπει να μας ανησυχεί ο θυρεοειδής;

Έλλειψη ιωδίου: Ποια είναι τα συμπτώματα