Παχυσαρκία: Δείκτης Μάζας Σώματος ή αναλογία μέσης-ύψους η πιο αξιόπιστη μέτρηση;

Ο Δείκτης Μάζας Σώματος ωστόσο, δεν διακρίνει τη μυϊκή από τη λιπώδη μάζα, και μπορεί λανθασμένα να ταξινομήσει τα παιδιά ως υπέρβαρα.

Όσον αφορά την παχυσαρκία των ενηλίκων, η Επιτροπή Lancet για την Παχυσαρκία και η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη Μελέτη της Παχυσαρκίας (EASO) συνέστησαν πρόσφατα να αποφεύγεται η διάγνωση της παχυσαρκίας στους ενήλικες μόνο με γτη χρήση του ΔΜΣ, αλλά να επιβεβαιώνεται με άλλο μέτρο, όπως η αναλογία μέσης-ύψους.

Το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Αριστείας του Ηνωμένου Βασιλείου έχει συστήσει επίσης την αναλογία μέσης-ύψους ως εργαλείο πρόβλεψης των κινδύνων για την υγεία που συνδέονται με την κεντρική παχυσαρκία στα παιδιά.

Νέα παιδιατρική μελέτη, η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα για τη σύγκριση του Δείκτη Μάζας Σώματος και της αναλογίας μέσης-ύψους, ανέλυσε στοιχεία για 7.600 παιδιά από τη συνομοταξία Children of the 90s του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ, τα οποία παρακολουθήθηκαν από την ηλικία των 9 ετών έως την ηλικία των 24 ετών.

Από τα 1.431 παιδιά που ταξινομήθηκαν ως υπέρβαρα με βάση τον ΔΜΣ στην ηλικία των 9 ετών, το 25% είχε αναλογία μέσης-ύψους με υψηλό ποσοστό λίπους, το 11% είχε αναλογία μέσης-ύψους με υπερβολικό λίπος και το 64% είχε αναλογία μέσης-ύψους με φυσιολογικό ποσοστό λίπους.

Από τα 517 παιδιά ωστόσο, που ταξινομήθηκαν ως παιδιά με αναλογία μέσης-ύψους με υψηλό λίπος, το 70% είχε ΔΜΣ υπέρβαρο, το 24% είχε ΔΜΣ παχυσαρκίας και μόνο το 6% είχε φυσιολογικό ΔΜΣ.

Η εξέταση DΕΧΑ (απορροφησιομετρία ακτίνων Χ διπλής ενέργειας), για την οποία χρησιμοποιούνται ειδικά μηχανήματα για τον έλεγχο της πυκνότητας των οστών και τη διάγνωση οστεοπόρωσης, θεωρείται η ιδανική εξέταση για την ακριβή μέτρηση του ποσοστού σωματικού λίπους. Δεν είναι όμως καθολικά διαθέσιμη στην πρωτοβάθμια περίθαλψη. Η αναλογία μέσης-ύψους μπορεί να εκτιμήσει το σωματικό λίπος με ακρίβεια έως 85% σε σύγκριση με τα αποτελέσματα της εξέτασης DEXA.

Τα όρια της αναλογίας μέσης-ύψους για το υψηλό, το υπερβολικό και το φυσιολογικό σωματικό λίπος που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή τη μελέτη αναπτύχθηκαν με βάση προηγούμενα αποτελέσματα στα ίδια παιδιά και εφήβους.

Στην παρούσα μελέτη, αυτά τα σημεία τομής της αναλογίας μέσης-ύψους επικυρώθηκαν επίσης για την πρόβλεψη του διαβήτη τύπου 2 σε 3.329 Αμερικανούς ενήλικες. Η αναλογία μέσης-ύψους με υψηλό ποσοστό λίπους, συσχετίστηκε με υψηλότερες πιθανότητες προδιαβήτη, ενώ η αναλογία μέσης-ύψους με υπερβολικό λίπος προέβλεπε υψηλότερες πιθανότητες διαβήτη τύπου 2.

«Η αναλογία μέσης-ύψους είναι ένα προσιτό και καθολικά προσβάσιμο, ακριβές εργαλείο για τον εντοπισμό του υψηλού και υπερβολικού λίπους σε παιδιά και εφήβους», λέει ο γιατρός Andrew Agbaje, αναπληρωτής καθηγητής Κλινικής Επιδημιολογίας και Υγείας του Παιδιού στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Φινλανδίας.

Προηγούμενη έρευνά του έχει επίσης δείξει ότι η αναλογία μέσης-ύψους, προβλέπει τόσο τη συνολική σωματική παχυσαρκία όσο και την κεντρική παχυσαρκία.

«Το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία στα παιδιά και τους εφήβους δεν πρέπει να διαγιγνώσκονται μόνο με βάση τον Δείκτη Μάζας Σώματος, αλλά θα μπορούσαν να επιβεβαιωθούν με την αναλογία μέσης-ύψους όταν δεν υπάρχει εξέταση DEXA», καταλήγει ο Agbaje.

Εν κατακλείδι, η χρήση του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) είχε σχεδόν τριπλάσιες πιθανότητες να κατατάξει τα παιδιά ως υπέρβαρα από ό,τι η αναλογία περιφέρειας μέσης-ύψους, σύμφωνα με νέα μελέτη.

Η μελέτη είναι αποτέλεσμα συνεργασίας μεταξύ του Πανεπιστημίου της Ανατολικής Φινλανδίας και των Πανεπιστημίων του Μπρίστολ και του Έξετερ στο Ηνωμένο Βασίλειο και δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Obesity and Endocrinology.