Ποια θανάσιμη βλάβη προκαλεί στους πνεύμονες ο ιός της γρίπης – Πού στοχεύει νέο φάρμακο

Η βλάβη αυτή μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή.

Επιστήμονες δημιούργησαν ένα φάρμακο που μπορεί να αποτρέψει την πνευμονική βλάβη που προκαλείται από τη γρίπη. Σε μοντέλο ποντικιών, το φάρμακο επιτυγχάνει μια νέα ισορροπία μεταξύ της διακοπής της ανεξέλεγκτης φλεγμονής και της δυνατότητας του ανοσοποιητικού συστήματος να σταματήσει τη δράση του ιού.

Σε μια σειρά πειραμάτων, το φάρμακο UH15-38 προστάτευσε από τη θανατηφόρα γρίπη. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το φάρμακο προστάτευσε τα ποντίκια από παρόμοια ποσοστά γρίπης που βιώνουν οι άνθρωποι, ακόμη και σε χαμηλές δόσεις.

Διαπίστωσαν επίσης ότι μια υψηλή δόση φαρμάκου μπορούσε να προστατεύσει πλήρως από μόλυνση με σημαντική ποσότητα ιού, η οποία θα μπορούσε να αποβεί θανατηφόρα.

Τα μοντέλα προστατεύονταν ακόμη και αν λάμβαναν τη δόση μέρες μετά τη μόλυνση, ένα δύσκολο επίτευγμα για θεραπευτική προσέγγιση της γρίπης.

«Το φάρμακο μπορεί να κάνει κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί. Είμαστε σε θέση να ξεκινήσουμε την αγωγή πέντε ημέρες μετά την αρχική λοίμωξη και να δείξουμε ότι μπορούν να υπάρξουν οφέλη», σημειώνουν οι ερευνητές.

Οι γιατροί πρέπει να χορηγούν τα σύγχρονα αντιιικά φάρμακα εντός των πρώτων ημερών της λοίμωξης για να είναι αποτελεσματικά. Η μελέτη αυτή δείχνει ότι η ουσία UH15-38 μπορεί να καλύψει μια ανεκπλήρωτη προς το παρόν ανάγκη, καθώς οι ασθενείς με σοβαρή νόσο έχουν συχνά μολυνθεί αρκετές ημέρες πριν συμβουλευτούν γιατρό. Η σημαντική ανακάλυψη προκύπτει από την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η γρίπη και το ανοσοποιητικό σύστημα αλληλεπιδρούν για να προκαλέσουν πνευμονική βλάβη.

«Τα μολυσμένα κύτταρα των πνευμόνων δημιουργούν φλεγμονή που προειδοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα ότι υπάρχει πρόβλημα, αλλά η υπερβολική ποσότητα δημιουργεί ανεξέλεγκτη φλεγμονή που μπορεί να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα. Πρέπει να βρούμε μια λεπτή ισορροπία μεταξύ της διατήρησης αρκετών από αυτές τις διαδικασίες ώστε να απαλλαγούμε από τον ιό, αλλά όχι τόσο πολύ ώστε να έχουμε αυτή την ανεξέλεγκτη φλεγμονή» σημειώνουν οι επιστήμονες.

Χρησιμοποιώντας την κατάλληλη χημεία, οι ερευνητές ανέστειλαν ένα μέρος μιας σημαντικής πρωτεΐνης φλεγμονής στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος: Την πρωτεϊνική κινάση 3 (RIPK3) που αλληλεπιδρά με τον υποδοχέα. Η RIPK3 ελέγχει δύο μονοπάτια κυτταρικού θανάτου ως απάντηση στη μόλυνση: την απόπτωση και τη νεκρόπτωση. Η νεκρόπτωση είναι ιδιαίτερα φλεγμονώδης, αλλά η απόπτωση δεν είναι. Και τα δύο μονοπάτια χρησιμοποιούνται στην αντιιική απόκριση. Το UH15-38 σχεδιάστηκε για να αποτρέπει την έναρξη της νεκρόπτωσης από το RIPK3, διατηρώντας παράλληλα τις προ-αποπτωτικές του ιδιότητες.

«Η πλήρης εξουδετέρωση της RIPK3 δεν είναι σπουδαία, διότι τότε το ανοσοποιητικό σύστημα δεν μπορεί να απομακρύνει τον ιό. Όταν εξουδετερώσαμε μόνο τη νεκρόπτωση, τα ζώα ανταποκρίθηκαν καλύτερα επειδή εξακολουθούσαν να έχουν απόπτωση και μπορούσαν να απαλλαγούν από τα μολυσμένα κύτταρα, αλλά δεν ήταν τόσο φλεγμονώδη. Δείξαμε επίσης ότι τα αυξημένα ποσοστά επιβίωσης ήταν το άμεσο αποτέλεσμα της μείωσης της τοπικής φλεγμονής και της βελτιωμένης επιβίωσης των πνευμονικών κυττάρων», δήλωσαν οι ερευνητές.

Σε προηγούμενες μελέτες, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ένα συγκεκριμένο σύνολο κυττάρων στον πνεύμονα αποτελεί παράπλευρη απώλεια στην ανεξέλεγκτη φλεγμονώδη αντίδραση. Αυτά τα κύτταρα, χειρίζονται την ανταλλαγή αερίων, αφήνοντας το οξυγόνο να εισέλθει και το διοξείδιο του άνθρακα να εξέλθει. Η απώλεια αυτών των κυττάρων οδηγεί σε αδυναμία αναπνοής.

Η τρέχουσα μελέτη έδειξε ότι αυτή η ομάδα αναπνευστικών κυττάρων γλίτωσε χάρη στο φάρμακο. Επιπλέον, τα ανοσοκύτταρα που σχετίζονται με τη φλεγμονή, όπως τα ουδετερόφιλα, ήταν πολύ λιγότερο διαδεδομένα στους πνεύμονες των ζώων που έλαβαν θεραπεία.

«Συχνά το χειρότερο μέρος της γρίπης λαμβάνει χώρα μετά τον έλεγχο του ιού, όταν η ανεξέλεγκτη φλεγμονή καταστρέφει τα κύτταρα των πνευμόνων. Το UH15-38 μπορεί να αμβλύνει αυτή τη φλεγμονή που προκαλείται από τη γρίπη, ενώ αφήνει ανέπαφη την απομάκρυνση του ιού και τις άλλες λειτουργίες του ανοσοποιητικού συστήματος» καταλήγουν.

Τα ευρήματα δημοσιεύονται στο επιστημονικό περιοδικό Nature.