Πώς θα καταλάβετε αν είναι ΔΕΠΥ ή αυτισμός

Ωστόσο, κάθε κατάσταση έχει ξεχωριστά χαρακτηριστικά που τη διακρίνουν.

Αυτό το άρθρο παραθέτει τα κοινά σημεία της ΔΕΠΥ και του αυτισμού, υπογραμμίζει τις διαφορές στα συμπτώματα μεταξύ παιδιών και ενηλίκων και διερευνά τις αιτίες, αλλά και τη συνύπαρξή τους στο ίδιο άτομο.

Τι κοινό έχουν η ΔΕΠΥ και ο αυτισμός

Η ΔΕΠΥ και ο αυτισμός μοιράζονται ορισμένα αλληλεπικαλυπτόμενα χαρακτηριστικά, ιδιαίτερα σε τομείς όπως οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και η εκτελεστική λειτουργία.

Κοινά χαρακτηριστικά ΔΕΠΥ και Αυτισμού:

• Κοινωνικές δυσκολίες: Και οι δύο καταστάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν δυσκολίες σε κοινωνικά περιβάλλοντα. Τα άτομα με ΔΕΠΥ μπορεί να είναι υπερβολικά ομιλητικά ή παρορμητικά, ενώ τα άτομα με αυτισμό μπορεί να δυσκολεύονται να ερμηνεύσουν τη γλώσσα του σώματος και τους μορφασμούς του προσώπου.
• Δυσκολίες επικοινωνίας: Η διακοπή των συνομιλιών και η δυσκολία παραμονής στο θέμα είναι κοινά στη ΔΕΠΥ, ενώ ο αυτισμός μπορεί να περιλαμβάνει καθυστερημένη ανάπτυξη ομιλίας ή προτίμηση για μη λεκτική επικοινωνία.
• Αισθητηριακές ευαισθησίες: Και οι δύο καταστάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν αυξημένη ευαισθησία σε ερεθίσματα όπως φως, ήχος και υφές.
• Προβλήματα εκτελεστικής λειτουργίας: Προβλήματα με την οργάνωση, τον προγραμματισμό και την ολοκλήρωση των εργασιών είναι διαδεδομένα τόσο στη ΔΕΠΥ όσο και στον αυτισμό.

Διαφορές μεταξύ ΔΕΠΥ και αυτισμού

Ενώ η ΔΕΠΥ και ο αυτισμός μοιράζονται ορισμένα χαρακτηριστικά, οι διαφορές τους γίνονται πιο σαφείς, όταν εξετάζουμε πώς εκδηλώνονται τα συμπτώματα σε παιδιά και ενήλικες.

Διαφορές στα ΠΑΙΔΙΑ

1. Κοινωνική αλληλεπίδραση

• ΔΕΠΥ: Τα παιδιά με ΔΕΠΥ συχνά λαχταρούν την κοινωνική αλληλεπίδραση, αλλά μπορεί να ξεπερνούν τα όρια, οδηγώντας σε δυσκολίες διατήρησης φιλιών.
• Αυτισμός: Τα παιδιά με αυτισμό μπορεί να αποφεύγουν εντελώς τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις ή να συμμετέχουν σε αυτές με τρόπο που φαίνεται άτυπος, όπως να εστιάζουν αποκλειστικά στα ενδιαφέροντά τους.

2. Εστίαση και προσοχή

• ΔΕΠΥ: Ένα χαρακτηριστικό της ΔΕΠΥ είναι η αδυναμία διατήρησης της προσοχής, που συχνά συνοδεύεται από υπερκινητικότητα και παρορμητικότητα. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ μπορεί να μεταπηδούν γρήγορα από την μία δραστηριότητα στην άλλη ή να βαριούνται εύκολα.
• Αυτισμός: Ενώ τα άτομα με αυτισμό μπορεί επίσης να φαίνονται απρόσεκτα, είναι πιο πιθανό να επιδεικνύουν έντονη εστίαση σε συγκεκριμένα ενδιαφέροντα ή επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές.

3. Επικοινωνία

• ΔΕΠΥ: Τα παιδιά με ΔΕΠΥ μπορεί να μιλούν υπερβολικά, να διακόπτουν συνομιλίες ή να δυσκολεύονται να ακούσουν προσεκτικά τι τους λέει ο άλλος.
• Αυτισμός: Ο αυτισμός συνδέεται συχνά με καθυστερημένη ανάπτυξη του λόγου, ηχολαλία (επανάληψη λέξεων ή φράσεων) και δυσκολία στην κατανόηση αφηρημένης γλώσσας.

4. Μοτίβα συμπεριφοράς

• ΔΕΠΥ: Οι συμπεριφορές είναι συνήθως ασυνεπείς, με εκρήξεις υπερκινητικότητας, που ακολουθούνται από στιγμές απροσεξίας.
• Αυτισμός: Ο αυτισμός τείνει να περιλαμβάνει πιο προβλέψιμα μοτίβα επαναλαμβανόμενων συμπεριφορών, όπως το χτύπημα του χεριού ή η επιμονή στην ομοιότητα.

Διαφορές στους ΕΝΗΛΙΚΕΣ

1. Απόδοση στο χώρο εργασίας

• ΔΕΠΥ: Οι ενήλικες με ΔΕΠΥ μπορεί να δυσκολεύονται με τις προθεσμίες, τη διαχείριση του χρόνου και την οργάνωση. Μπορεί να αλλάζουν δουλειά συχνά λόγω πλήξης ή παρορμητισμού.
• Αυτισμός: Οι ενήλικες με αυτισμό συχνά διαπρέπουν σε δομημένα περιβάλλοντα, αλλά δυσκολεύονται σε μη δομημένες εργασίες και κοινωνικές αλληλεπιδράσεις στην εργασία. Μπορεί να προτιμούν θέσεις εργασίας που ευθυγραμμίζονται με τα συγκεκριμένα ενδιαφέροντά τους.

2. Σχέσεις

• ΔΕΠΥ: Η παρορμητικότητα και η απροσεξία μπορεί να επιβαρύνουν τις σχέσεις, καθώς οι σύντροφοι μπορεί να αισθάνονται παραμελημένοι ή παρεξηγημένοι.
• Αυτισμός: Οι προκλήσεις κοινωνικής επικοινωνίας μπορεί να δυσκολέψουν τα άτομα με αυτισμό να ερμηνεύσουν τις συναισθηματικές ανάγκες του/της συντρόφου τους, οδηγώντας σε παρεξηγήσεις ή συναισθηματική απόσταση.

3. Μέθοδοι διαχείρισης συμπτωμάτων

• ΔΕΠΥ: Πολλοί ενήλικες με ΔΕΠΥ χρησιμοποιούν υπενθυμίσεις, εφαρμογές ή άλλα εργαλεία για να παραμείνουν οργανωμένοι και να διαχειριστούν τα συμπτώματά τους.
• Αυτισμός: Οι ενήλικες με αυτισμό συχνά βασίζονται σε δομημένες ρουτίνες και ελεγχόμενα περιβάλλοντα, για να διαχειριστούν το άγχος και τις αισθητηριακές ευαισθησίες.

ΔΕΠΥ και αυτισμός: Διαφορές στις αιτίες

Τόσο η ΔΕΠΥ όσο και ο αυτισμός επηρεάζονται από γενετικούς, νευρολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες, αλλά οι συγκεκριμένες αιτίες τους διαφέρουν.

Αιτίες ΔΕΠΥ

• Γενετική: Η ΔΕΠΥ εμφανίζεται συχνά σε οικογένειες, υποδεικνύοντας μια ισχυρή γενετική σύνδεση.
• Λειτουργία του εγκεφάλου: Οι διαφορές στις περιοχές του εγκεφάλου, που ελέγχουν την προσοχή και τη ρύθμιση των παρορμήσεων, όπως ο προμετωπιαίος φλοιός, είναι συχνές στη ΔΕΠΥ.
• Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Η έκθεση σε τοξίνες, η προγεννητική χρήση αλκοόλ ή καπνού και το χαμηλό βάρος γέννησης μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ΔΕΠΥ στο παιδί.

Αιτίες αυτισμού

• Γενετική: Ο αυτισμός είναι επίσης εξαιρετικά κληρονομικός, με πολλαπλά γονίδια που εμπλέκονται στην ανάπτυξή του.
• Νευρολογικές διαφορές: Παρατηρούνται παραλλαγές στην ανάπτυξη του εγκεφάλου και στη συνδεσιμότητα σε άτομα με αυτισμό.
• Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Προγεννητικές καταστάσεις, όπως οι μητρικές λοιμώξεις ή η έκθεση σε ορισμένα φάρμακα, μπορεί να συμβάλλουν στον κίνδυνο αυτισμού.

Αν και και οι δύο καταστάσεις μοιράζονται γενετικές και περιβαλλοντικές επιρροές, τα ακριβή μονοπάτια διαφέρουν, οδηγώντας σε ξεχωριστές κλινικές απεικονίσεις.

Γίνεται κάποιος να έχει ΔΕΠΥ και αυτισμό ταυτόχρονα;

Ναι, είναι πιθανό να έχετε συννοσηρότητα ΔΕΠΥ και αυτισμού. Μελέτες δείχνουν ότι έως και το 50% των ατόμων με αυτισμό μπορεί επίσης να έχουν συμπτώματα ΔΕΠΥ.

• Σύνθετη επικάλυψη συμπτωμάτων: Όταν η ΔΕΠΥ και ο αυτισμός συνυπάρχουν, οι προκλήσεις μπορεί να είναι πιο έντονες, όπως η αυξημένη παρορμητικότητα και οι δυσκολίες στην κοινωνική επικοινωνία.
• Προσαρμοσμένα σχέδια θεραπείας: Μια διπλή διάγνωση απαιτεί συχνά συνδυασμό θεραπειών, όπως συμπεριφορικές παρεμβάσεις για τον αυτισμό και φαρμακευτική αγωγή για τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ.
• Επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή: Η διαχείριση και των δύο καταστάσεων μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά η έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τα αποτελέσματα.

Συχνές Ερωτήσεις

“Ποιες θεραπείες λειτουργούν τόσο για τη ΔΕΠΥ όσο και για τον αυτισμό;”

Οι συμπεριφορικές θεραπείες, όπως η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT) και η εκπαίδευση κοινωνικών δεξιοτήτων, μπορούν να ωφελήσουν και τις δύο καταστάσεις. Αυτές οι θεραπείες βοηθούν στη βελτίωση της συναισθηματικής ρύθμισης, της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και των στρατηγικών αντιμετώπισης.

“Υπάρχουν συγκεκριμένες μαθησιακές προκλήσεις που σχετίζονται με τη ΔΕΠΥ έναντι του αυτισμού;”

Η ΔΕΠΥ συχνά συνδέεται με δυσκολίες στο να παραμείνετε συγκεντρωμένοι και να διαχειριστείτε εργασίες, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένη απόδοση στο σχολείο. Ο αυτισμός, από την άλλη πλευρά, μπορεί να περιλαμβάνει δυσκολίες με την κατανόηση αφηρημένων εννοιών και κοινωνικών πτυχών της μάθησης, αν και οι ασθενείς μπορεί να υπερέχουν σε θέματα, που σχετίζονται με τα συγκεκριμένα ενδιαφέροντά τους.

Σύνοψη

Ενώ η ΔΕΠΥ και ο αυτισμός μοιράζονται ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά, είναι διακριτές καταστάσεις με μοναδικές προκλήσεις και χαρακτηριστικά. Η κατανόηση αυτών των διαφορών, τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες, μπορεί να οδηγήσει σε πιο ακριβείς διαγνώσεις και αποτελεσματικές θεραπείες.

Πηγές: webmd.com, verywellhealth.com, medicalnewstoday.com