Πώς οι άνθρωποι ελέγχουν τις ανεπιθύμητες σκέψεις;

Όταν προσπαθούν να αποφύγουν μια ανεπιθύμητη σκέψη, οι άνθρωποι συχνά υποσυνείδητα την απορρίπτουν και την αντικαθιστούν αμέσως μόλις εμφανιστεί.

Αλλά η προληπτική αποφυγή μιας συσχέτισης εξ’ αρχής μπορεί να είναι πολύ πιο αποτελεσματική, καθώς και να βοηθήσει στην πρόληψη της επαναλαμβανόμενης επανάληψης κακών σκέψεων. Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει μέσα από μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο PLOS Computational Biology από τον Isaac Fradkin, PhD, και τον Dr. Eran Eldar του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ.

Η προσπάθεια να σταματήσετε να κάνετε ανεπιθύμητες επαναλαμβανόμενες σκέψεις είναι μια γνώριμη εμπειρία για τους περισσότερους ανθρώπους καθώς συχνά ένα σύνθημα μπορεί επανειλημμένα να προκαλέσει ανεπιθύμητες σκέψεις ή αναμνήσεις.

Εκτός από την ανάγκη να διώξουν τους ανεπιθύμητους συνειρμούς από το μυαλό τους, οι άνθρωποι πρέπει να φροντίσουν να μην επιστρέφουν συνεχώς σε έναν ατελείωτο επαναλαμβανόμενο ατέρμονο κύκλο.

Η μελέτη

Οι ερευνητές εξέτασαν πώς 80 ενήλικες που μιλούσαν αγγλικά βρήκαν νέους συσχετισμούς με κοινές λέξεις. Όλοι οι συμμετέχοντες είδαν λέξεις σε μια οθόνη και έπρεπε να πληκτρολογήσουν μια λέξη που είχαν συσχετίσει με αυτές.

Σε μια ομάδα, τα άτομα ενημερώθηκαν εκ των προτέρων ότι δεν θα λάμβαναν χρηματικά μπόνους εάν επαναλάμβαναν συσχετίσεις, έτσι προσπάθησαν να καταπνίξουν τις σκέψεις των προηγούμενων λέξεων που είχαν ήδη δώσει.

Αποτελέσματα μελέτης

Με βάση τους χρόνους αντίδρασης και το πόσο αποτελεσματικοί ήταν οι συμμετέχοντες στη δημιουργία νέων συσχετισμών, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν υπολογιστικές προσεγγίσεις για να μοντελοποιήσουν πώς οι άνθρωποι απέφευγαν να τις χρησιμοποιούν.

Οι περισσότεροι άνθρωποι, όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, χρησιμοποιούν αντιδραστικό έλεγχο – απορρίπτοντας ανεπιθύμητους συσχετισμούς αφού έχουν ήδη έρθει στο μυαλό τους.

«Αυτός ο τύπος αντιδραστικού ελέγχου μπορεί να είναι ιδιαίτερα προβληματικός γιατί, όπως υποδηλώνουν τα ευρήματά μας, οι σκέψεις αυτοενισχύονται: η σκέψη μιας σκέψης αυξάνει τη μνήμη της και την πιθανότητα να επαναληφθεί», εξήγησαν οι ερευνητές.

«Με άλλα λόγια, κάθε φορά που πρέπει να απορρίψουμε αντιδραστικά μια ανεπιθύμητη συσχέτιση, έχει τη δυνατότητα να γίνει ακόμη πιο δυνατή. Ωστόσο, διαπιστώσαμε επίσης, ότι οι άνθρωποι μπορούν εν μέρει να προλάβουν αυτή τη διαδικασία εάν θέλουν να διασφαλίσουν ότι αυτή η σκέψη έρχεται στο μυαλό όσο το δυνατόν λιγότερο», έγραψαν οι μελετητές.

«Αν και οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να αποφύγουν τις ανεπιθύμητες σκέψεις, θα μπορούσαν να διασφαλίσουν ότι η σκέψη μιας ανεπιθύμητης σκέψης δεν αυξάνει την πιθανότητα να έρθει ξανά στο μυαλό της», είπε ο Fradkin. «Ενώ η τρέχουσα μελέτη επικεντρώθηκε σε ουδέτερες συσχετίσεις, μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να καθορίσουν εάν τα ευρήματά μας γενικεύονται σε αρνητικές και προσωπικά σχετικές ανεπιθύμητες σκέψεις».