Ρήξη μηνίσκου: Πώς αντιμετωπίζεται και πότε πρέπει να χειρουργείται

Ο μηνίσκος βρίσκεται στο γόνατο και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ανατομικά του στοιχεία, γεγονός που σημαίνει πως η αποκατάσταση της λειτουργίας του είναι πάρα πολύ σημαντική υπόθεση.

Ο εξειδικευμένος στο γόνατο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Δρ Β.Κ.Φωτόπουλος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Κολωνίας, ασχολείται με την αρθροσκοπική χειρουργική του γόνατος τα τελευταία 20 χρόνια. Ο ίδιος είναι ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Αρθροσκοπικής Εταιρείας (EAE-NET) από το 2004 και τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Αρθροσκοπικής Εταιρείας (ESSKA) από το 2005. Διαθέτει πολυετή εμπειρία, έχοντας διατελέσει επικεφαλής του αρθροσκοπικού τμήματος του Νοσοκομείου St.Katharinen στην Κολωνία, ενώ έχει εργαστεί σε αναγνωρισμένα κέντρα του εξωτερικού. Τα τελευταία χρόνια με την εμπειρία του βοηθάει ασθενείς και στην Ελλάδα, καθώς συνεργάζεται με κορυφαία νοσοκομεία της χώρας μας. Ειδικεύεται στην αντιμετώπιση κακώσεων του μηνίσκου (συντηρητική και αρθροσκοπική) και διαθέτει πλούσια εμπειρία στο θέμα αυτό.

Ο Δρ Β.Κ.Φωτόπουλος μιλά στο onmed.gr για τη ρήξη μηνίσκου, αναλυτικά:

Τι είναι η ρήξη μηνίσκου και πότε μπορεί να συμβεί;

Η ρήξη μηνίσκου στο γόνατο είναι μια πολύ συχνή κάκωση. Μπορεί να συμβεί τόσο σε νέους που αθλούνται, όσο και σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, ως αποτέλεσμα μακροχρόνιας φθοράς. Ουσιαστικά, η ρήξη του μηνίσκου είναι το σχίσιμό του. Ο μηνίσκος που έχει υποστεί ρήξη δεν είναι σε θέση να επιτελέσει σωστά τη λειτουργία του.

Η ρήξη του μηνίσκου μπορεί να συμβεί σε κάθε ηλικία, με εξαίρεση τα μικρά παιδιά. Σε νέους έως 35-40 ετών συμβαίνει συνήθως μετά από έναν τραυματισμό στον αθλητισμό (ποδόσφαιρο, μπάσκετ, σκι και σε άλλα αθλήματα). Σε μεγαλύτερες ηλικίες (άνω των 55 ετών), είναι συνήθως το αποτέλεσμα ασήμαντης κάκωσης (βαθύ κάθισμα, παραπάτημα στη σκάλα κ.ά.).

Τι ακριβώς είναι ο μηνίσκος και πώς συμμετέχει στη λειτουργία του γόνατος;

Ο μηνίσκος είναι μια ινοχόνδρινη δομή με σχήμα μισοφέγγαρου. Παρεμβάλλεται ανάμεσα στο μηρό και την κνήμη και βοηθάει στην καλύτερη επαφή των αρθρικών επιφανειών. Σε κάθε γόνατο υπάρχει ο έσω και ο έξω μηνίσκος.

Ο μηνίσκος βοηθάει στην καλύτερη κατανομή των φορτίων που ασκούνται στο γόνατο και στην απορρόφηση των κραδασμών. Συνεισφέρει, επίσης, σε ένα βαθμό και στη σταθερότητα του γόνατος.

Πώς παθαίνουμε ρήξη του μηνίσκου;

Σε νέους έως 40-45 ετών ο μηνίσκος μπορεί να υποστεί ρήξη (σχίσιμο) κατά τη διάρκεια στροφικής κάκωσης του γόνατος, κάτι που συνήθως συμβαίνει σε αθλητικές δραστηριότητες.

Σε ασθενείς άνω των 55 ετών, ο μηνίσκος μπορεί να σκιστεί πολύ πιο εύκολα, με έναν απλό τραυματισμό, ή και χωρίς κάκωση, απλά ως αποτέλεσμα χρόνιας φθοράς. Να τονίσουμε ότι με τα χρόνια ο μηνίσκος εκφυλίζεται, αφυδατώνεται και σκληραίνει. Επομένως, χάνει την ελαστικότητά του, με συνέπεια να είναι ευάλωτος ακόμα και σε έναν ήπιο τραυματισμό. Τέτοιες ήπιες κακώσεις μπορεί να συμβούν με ένα βαθύ γονάτισμα, το ανεβοκατέβασμα σκάλας ή μια απλή στροφική κίνηση του γόνατος, όπως κατά την έξοδο από το αυτοκίνητο, ή στο χορό.

Ποια είναι η κύρια συμπτωματολογία ρήξης μηνίσκου;

Αρχικά, ο ασθενής νιώθει ενοχλήσεις έως και πόνο στο γόνατό του. Συνήθως στην αρχή δεν υπάρχει εμφανές πρήξιμο, πέραν της ήπιας συλλογής υγρού στην άρθρωση, την οποία μπορεί να εντοπίσει ο έμπειρος ορθοπαιδικός. Με την πάροδο των ημερών, βελτιώνονται λίγο τα συμπτώματα, αλλά παραμένει ενόχληση κατά τη βάδιση, το κατέβασμα σκάλας και το τρέξιμο. Η ρήξη του μηνίσκου δυσχεραίνει τη συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες (π.χ. ποδόσφαιρο, μπάσκετ), ειδικά τις πρώτες εβδομάδες. Σε ειδικές περιπτώσεις το τμήμα του μηνίσκου που έχει υποστεί ρήξη, μπορεί να μετατοπιστεί και να «μπλοκάρει» την κίνηση του γόνατος, συνήθως το τέντωμα.

Για τη διάγνωση της ρήξης μηνίσκου συνήθως επαρκεί το καλό ιστορικό και η σωστή κλινική εξέταση από τον έμπειρο ορθοπαιδικό. Η επιβεβαίωση γίνεται με τη μαγνητική τομογραφία.

Ποια είναι η αντιμετώπιση της ρήξης μηνίσκου;

Η ενδεικνυόμενη θεραπεία εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Οι σημαντικότεροι είναι:

· Η ηλικία του ασθενούς,

· Οι δραστηριότητές του,

· Η μορφολογία της ρήξης του μηνίσκου,

· Η γενικότερη κατάσταση του ασθενούς.

Στους νέους αθλούμενους, τα συμπτώματα δεν υποχωρούν με τη συντηρητική αντιμετώπιση και εμποδίζουν τις δραστηριότητες, κυρίως τις αθλητικές. Ακόμα κι αν υποχωρήσουν προσωρινά, θα επανεμφανιστούν όταν ο ασθενής επιστρέψει στις αθλητικές δραστηριότητες. Επομένως, στους νέους ασθενείς, η αντιμετώπιση συνήθως είναι επεμβατική με αρθροσκόπηση του γόνατος. Με την τεχνική αυτή επιτελείται η μερική μηνισκεκτομή, αφαιρείται, δηλαδή, μόνο το τμήμα που πάσχει. Όταν υπάρχει ανάλογη ένδειξη, τότε μπορεί να γίνει συρραφή του μηνίσκου.

Σε μεγαλύτερης ηλικίας ασθενείς μπορούμε να ακολουθήσουμε πιο συντηρητική προσέγγιση, ειδικά για τους πρώτους 2-3 μήνες. Σε αυτό το διάστημα, οι περισσότερες ρήξεις (σε ποσοστό 75-80%) μας εκπλήσσουν θετικά και γίνονται ασυμπτωματικές, δηλαδή ο ασθενής δεν πονάει. Η ρήξη του μηνίσκου δεν αυτοϊάται, απλά γίνεται ασυμπτωματική (παύει να ενοχλεί) στις περισσότερες καθημερινές δραστηριότητες.

Μετά τους 3 μήνες, και εφόσον ο πόνος/ενόχληση επιμένει, δυσκολεύοντας τις καθημερινές δραστηριότητες, τότε ενδείκνυται η αρθροσκοπική αντιμετώπιση. Με την επέμβαση αυτή αφαιρούμε μόνο το σπασμένο τμήμα του μηνίσκου (συνήθως 10-15% του μηνίσκου), ανακουφίζοντας αμέσως τον ασθενή μας.

Πώς αντιμετωπίζεται με αρθροσκόπηση η ρήξη μηνίσκου;

Με την αρθροσκόπηση εισάγεται στο γόνατο, μέσω μιας τομής δέρματος 3 χιλιοστών, το αρθροσκόπιο (η μικροκάμερα). Από μια δεύτερη οπή, επίσης 3 χιλιοστών, εισάγονται τα αρθροσκοπικά εργαλεία, με τα οποία διενεργείται η αφαίρεση του σπασμένου τμήματος του μηνίσκου. Η διάρκεια της επέμβασης δεν ξεπερνά τη μισή ώρα.

Μετά την επέμβαση, ο ασθενής είναι ικανός να βαδίσει σε 1 περίπου ώρα και λίγο αργότερα επιστρέφει βαδίζοντας στο σπίτι του. Δεν απαιτείται νοσηλεία, δε χρησιμοποιούνται νάρθηκες και ο ασθενής ενθαρρύνεται να κάνει μετεγχειρητικές ασκήσεις, αμέσως μετά την επέμβαση. Συνήθως μέσα σε 7-10 ημέρες, επιστρέφει πλήρως στις καθημερινές του δραστηριότητες, ενώ στην άθληση μπορεί να επιστρέψει σε 20 ημέρες περίπου.

Η αρθροσκόπηση είναι επέμβαση με πρακτικά μηδαμινές επιπλοκές, όταν γίνεται από ορθοπαιδικό χειρουργό, εξειδικευμένο στην αρθροσκοπική χειρουργική του γόνατος. Διαφορετικά οι επιπλοκές μπορεί να είναι πολλές και δυσάρεστες.

Ποια είναι η μετεγχειρητική πορεία μετά την αρθροσκόπηση;

Μετεγχειρητικά ο ασθενής της ομάδας μου λαμβάνει πλήρες πρόγραμμα αποκατάστασης. Συνήθως, δεν απαιτείται φυσικοθεραπεία, εκτός αν συνυπάρχουν και άλλες βλάβες (πχ χονδροπάθεια, ρήξη συνδέσμων κ.α.). Ο ασθενής μας λαμβάνει πλήρεις γραπτές οδηγίες και εκπαιδεύεται να εκτελεί κατ’οίκον τις μετεγχειρητικές ασκήσεις που του υποδεικνύουμε. Με τις ασκήσεις αυτές ανακτά ταχύτατα πλήρη λειτουργικότητα του γόνατός του.

Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι η ρήξη του μηνίσκου, αν και συχνό πρόβλημα, μπορεί να αντιμετωπιστεί με μεγάλη επιτυχία. Σε πολλές περιπτώσεις η συντηρητική αντιμετώπιση εξασφαλίζει ένα καλό αποτέλεσμα. Σε νέους δραστήριους ασθενείς και σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας, στους οποίους η συμπτωματολογία επιμένει, ενδείκνυται η αρθροσκόπηση από εξειδικευμένο ορθοπαιδικό.

Δρ Βασίλειος Κ.Φωτόπουλος
Ορθοπαιδικός Χειρουργός-Αθλητίατρος
https://www.ostoun.gr/ 

Α.Παπανδρέου 18, Γλυφάδα
Ερυθρού Σταυρού 9 Μαρούσι
2109681781
info@ostoun.gr