Σοβαρή πάθηση ματιών από τη σεμαγλουτίδη – Ξεκίνησε έρευνα ο ΕΜΑ

ΝΑΙΟΝ είναι η συντομογραφία της μη αρτηριτιδικής πρόσθιας ισχαιμικής οπτικής νευροπάθειας, μιας σπάνιας πάθησης των ματιών που οδηγεί σε απώλεια όρασης. Η σεμαγλουτίδη είναι ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο φάρμακο για τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2 και της παχυσαρκίας.

Όπως γνωστοποίησε και ο ελληνικός Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ),η απόφαση της PRAC έρχεται μετά από δύο πρόσφατες μελέτες παρατήρησης, που έδειξαν την πιθανή αυτή συσχέτιση, ενώ δύο άλλες πρόσφατες μελέτης παρατήρησης δεν υποδεικνύουν αυξημένο κίνδυνο.

Αυτό το άρθρο διερευνά τη σύνδεση μεταξύ της σεμαγλουτίδης και της NAION, επισημαίνοντας τους κινδύνους, τα συμπτώματα και τα προληπτικά μέτρα για όσους χρησιμοποιούν το φάρμακο.

Τι είναι η μη αρτηριτιδική πρόσθια ισχαιμική οπτική νευροπάθεια (ΝΑΙΟΝ)

Η NAION είναι μια οφθαλμική πάθηση που εμφανίζεται λόγω μειωμένης ροής αίματος στο οπτικό νεύρο, που οδηγεί σε ξαφνική απώλεια όρασης στο ένα μάτι. Είναι η πιο κοινή οξεία οπτική νευροπάθεια σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας και συχνά σχετίζεται με υποκείμενες αγγειακές παθήσεις, όπως ο διαβήτης, η υπέρταση και η υπνική άπνοια.

Τα βασικά χαρακτηριστικά της ΝΑΙΟΝ περιλαμβάνουν:

• Ξαφνική ανώδυνη απώλεια όρασης, που συνήθως παρατηρείται κατά το ξύπνημα.
• Απώλεια όρασης στο ένα μάτι, που συχνά ξεκινά με ένα θολό ή σκοτεινό σημείο στο οπτικό πεδίο.
• Οίδημα του οπτικού δίσκου, που εντοπίζεται μόνο με οφθαλμολογική εξέταση.
• Μόνιμη απώλεια όρασης σε σοβαρές περιπτώσεις.

Πώς η σεμαγλουτίδη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για NAION

Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει μια πιθανή σχέση μεταξύ της σεμαγλουτίδης και του NAION, υποδηλώνοντας ότι το φάρμακο μπορεί να συμβάλλει στη βλάβη του οπτικού νεύρου, επηρεάζοντας τη ρύθμιση της ροής του αίματος και την αγγειακή λειτουργία. Μερικοί από τους μηχανισμούς που θα μπορούσαν να εξηγήσουν αυτήν τη συσχέτιση περιλαμβάνουν:

1. Διαταραχές της ροής του αίματος

• Η σεμαγλουτίδη μπορεί να επηρεάσει τον αγγειακό τόνο και να οδηγήσει σε μειωμένη παροχή αίματος στο οπτικό νεύρο, αυξάνοντας τον κίνδυνο ισχαιμικής βλάβης.
• Άτομα με προϋπάρχοντα αγγειακά προβλήματα, όπως ο διαβήτης, μπορεί να είναι πιο επιρρεπή σε αυτό το αποτέλεσμα.

2. Επιδράσεις από τις αλλαγές στον έλεγχο της γλυκόζης

• Ενώ η σεμαγλουτίδη βοηθά στην μείωση των επιπέδων σακχάρου (γλυκόζη) στο αίμα, οι γρήγορες αλλαγές στον γλυκαιμικό έλεγχο μπορούν να συμβάλουν σε διακυμάνσεις στην οφθαλμική αιμάτωση, προκαλώντας δυνητικά NAION σε άτομα σε κίνδυνο.
• Οι ξαφνικές βελτιώσεις στα επίπεδα γλυκόζης μπορεί να επηρεάσουν τα μικρά αιμοφόρα αγγεία, οδηγώντας σε ισχαιμικά επεισόδια.

3. Παρενέργειες που προκαλούνται από τη σεμαγλουτίδη

Οι συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες της σεμαγλουτίδης, όπως η αφυδάτωση και η υπόταση, μπορεί να επηρεάσουν έμμεσα την αιμάτωση του οπτικού νεύρου, συμβάλλοντας δυνητικά στην ανάπτυξη του ΝΑΙΟΝ.

Ευρήματα από πρόσφατες ερευνητικές μελέτες:

• Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο American Journal of Ophthalmology βρήκε στατιστικά σημαντική αύξηση των περιπτώσεων NAION μεταξύ ασθενών που χρησιμοποιούσαν σεμαγλουτίδη σε σύγκριση με εκείνους που έπαιρναν άλλα φάρμακα για τον διαβήτη.
• Οι ερευνητές τονίζουν την ανάγκη για περαιτέρω μελέτες, για να διαπιστωθεί εάν η σχέση είναι αιτιολογική ή συμπτωματική.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

Ορισμένα άτομα που παίρνουν σεμαγλουτίδη μπορεί να είναι πιο ευάλωτα στην ανάπτυξη NAION, όπως:

• Διαβήτης ή υπέρταση: Υποκείμενες αγγειακές παθήσεις που επηρεάζουν τη ροή του αίματος.
• Υπνική άπνοια: Η μειωμένη παροχή οξυγόνου κατά τη διάρκεια του ύπνου μπορεί να επιδεινώσει την ευπάθεια του οπτικού νεύρου.
• Ιστορικό ΝΑΙΟΝ: Τα άτομα που έχουν εμφανίσει ΝΑΙΟΝ στο ένα μάτι διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο υποτροπής.
• Προχωρημένη ηλικία: Ο κίνδυνος ΝΑΙΟΝ αυξάνεται με την ηλικία, ιδιαίτερα σε άτομα άνω των 50 ετών.

Τι πρέπει να κάνουν οι ασθενείς

Εάν παίρνετε σεμαγλουτίδη και ανησυχείτε για τον πιθανό κίνδυνο NAION, λάβετε υπόψη τις ακόλουθες προφυλάξεις:

1. Τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις

• Προγραμματίστε ολοκληρωμένους οφθαλμολογικούς ελέγχους για την παρακολούθηση της υγείας του οπτικού νεύρου.
• Αναφέρετε αμέσως τυχόν ξαφνικές αλλαγές στην όρασή σας σε οφθαλμίατρο ή/και στον γιατρό που σας συνταγογράφησε σεμαγλουτίδη.

2. Συζητήστε για επιλογές άλλων φαρμάκων

• Μιλήστε με τον γιατρό σας σχετικά με τους κινδύνους και τα οφέλη της συνέχισης της σεμαγλουτίδης.
• Εξετάστε εναλλακτικά φάρμακα εάν έχετε παράγοντες κινδύνου για NAION.

3. Τροποποιήσεις τρόπου ζωής

• Διαχειριστείτε τους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, διατηρώντας υγιή επίπεδα αρτηριακής πίεσης και γλυκόζης.
• Μείνετε ενυδατωμένοι και αποφύγετε τις ξαφνικές αλλαγές στάσης σώματος, για να αποτρέψετε τις μεγάλες μεταπτώσεις της αρτηριακής πίεσης.

4. Αναγνώριση προειδοποιητικών σημαδιών

• Έχετε τον νου σας σε πρώιμα συμπτώματα, όπως θολή όραση, εμφάνιση μαύρων κηλίδων ή ξαφνική απώλεια όρασης.
• Ζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια εάν εμφανιστεί κάποιο από αυτά τα σημάδια.

Σύνοψη

Η σεμαγλουτίδη είναι ένα αποτελεσματικό φάρμακο για τη διαχείριση του διαβήτη και της παχυσαρκίας, αλλά πρόσφατες μελέτες υποδεικνύουν μια πιθανή σύνδεση μεταξύ της χρήσης της και της ανάπτυξης της μη αρτηριτιδικής πρόσθιας ισχαιμικής οπτικής νευροπάθειας (NAION). Τα άτομα που χρησιμοποιούν σεμαγλουτίδη θα πρέπει να γνωρίζουν τους πιθανούς κινδύνους και να συνεργάζονται στενά με τον γιατρό τους για την παρακολούθηση της υγείας των ματιών τους.

Πηγές: aao.org, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov, eof.gr