Ψυχοβιοτική διατροφή: Τι περιλαμβάνει η διατροφή που αντιμετωπίζει το στρες

Το περιεχόμενο της διατροφής μας, μπορεί επίσης να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του στρες.

Σύμφωνα με τα ευρήματα νέας μελέτης, η αύξηση της κατανάλωσης τροφών που έχουν υποστεί ζύμωση, καθώς και όσων είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες, καθημερινά επί τέσσερις εβδομάδες, έχει σημαντική επίδραση στη μείωση των αντιληπτών επιπέδων στρες.

Την τελευταία δεκαετία, πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η διατροφή μπορεί να έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ψυχική μας υγεία. Στην πραγματικότητα, μια υγιεινή διατροφή μπορεί ακόμη και να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης πολλών κοινών ψυχικών παθήσεων.

Οι μηχανισμοί που βρίσκονται πίσω από την επίδραση της διατροφής στην ψυχική υγεία δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητοί. Μια πιθανή εξήγηση για αυτή τη σύνδεση, θα μπορούσε να είναι η σχέση του εγκεφάλου και του μικροβιώματος, δηλαδή των τρισεκατομμυρίων βακτηρίων που ζουν στο έντερό μας.

Ο γνωστός ως άξονας εντέρου-εγκεφάλου επιτρέπει στον εγκέφαλο και το έντερο να βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία μεταξύ τους, συμβάλλοντας στην εκτέλεση βασικών λειτουργιών όπως είναι η πέψη και η όρεξη. Υποδεικνύει επίσης ότι τα συναισθηματικά και γνωστικά κέντρα στον εγκέφαλό μας είναι στενά συνδεδεμένα με το έντερο μας.

Αν και προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι το άγχος και η συμπεριφορά συνδέονται επίσης με το μικροβίωμά μας, δεν ήταν μέχρι τώρα ξεκάθαρο εάν η αλλαγή της διατροφής (και επομένως η σύνθεση του μικροβιώματος) θα μπορούσε να έχει σαφή επίδραση στη μείωση του στρες.

Στη νέα μελέτη συμμετείχαν 45 υγιείς άνθρωποι, ηλικίας 18-59 ετών, γυναίκες στην πλειοψηφία τους, που ακολουθούσαν δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες και τα μέλη της καθεμιάς ακολούθησαν τυχαία μια δίαιτα επί τέσσερις εβδομάδες.

Οι μισοί ακολούθησαν διατροφή με αυξημένη περιεκτικότητα σε πρεβιοτικά και τροφές που είχαν υποστεί ζύμωση. Πρόκειται για τη γνωστή ως «ψυχοβιοτική» διατροφή, η οποία περιλαμβάνει τροφές που έχουν συνδεθεί με καλύτερη ψυχική υγεία.

Οι συμμετέχοντες έκαναν ατομικές συνεδρίες με διατροφολόγο τόσο στην αρχή όσο και στα μέσα της μελέτης. Τους συνέστησαν την κατανάλωση 6-8 μερίδων φρούτων και λαχανικών με υψηλή περιεκτικότητα σε πρεβιοτικές ίνες (κρεμμύδια, πράσα, λάχανο, μήλα, μπανάνες και βρώμη) την ημέρα, 5-8 μερίδες δημητριακών την ημέρα και 3-4 μερίδες οσπρίων την εβδομάδα.

Τους ζητήθηκε επίσης να περιλαμβάνουν 2-3 μερίδες τροφών που έχουν υποστεί ζύμωση στο καθημερινό τους διατροφολόγιο (όπως είναι το ξινολάχανο και το κεφίρ). Οι συμμετέχοντες στην ομάδα ελέγχου έλαβαν μόνο γενικές διατροφικές συμβουλές, βασισμένες στην πυραμίδα της υγιεινής διατροφής.

Όσοι ακολούθησαν την ψυχοβιοτική δίαιτα ανέφεραν ότι αισθάνονταν λιγότερο άγχος σε σύγκριση με εκείνους που ακολούθησαν τη δίαιτα ελέγχου.

Παρατηρήθηκε επίσης άμεση συσχέτιση της συνέπειας με την οποία ακολούθησαν οι συμμετέχοντες τη διατροφή και των αντιλαμβανόμενων επιπέδων στρες, με εκείνους που κατανάλωναν περισσότερες ψυχοβιοτικές τροφές κατά τη διάρκεια της περιόδου των τεσσάρων εβδομάδων να αναφέρουν και τη μεγαλύτερη μείωση στα επίπεδα στρες.

Ενδιαφέρον είναι επίσης το εύρημα ότι η ποιότητα του ύπνου βελτιώθηκε και στις δύο ομάδες – αν και όσοι έκαναν ψυχοβιοτική διατροφή ανέφεραν μεγαλύτερη βελτίωση στον ύπνο.

Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι τα μικρόβια του εντέρου εμπλέκονται στον κύκλο του ύπνου, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει αυτή τη σχέση.

Η ψυχοβιοτική διατροφή προκάλεσε ανεπαίσθητες αλλαγές στη σύνθεση και τη λειτουργία των μικροβίων στο έντερο. Παρατηρήθηκαν ωστόσο, σημαντικές αλλαγές στα επίπεδα συγκεκριμένων βασικών χημικών ουσιών που παράγονται από αυτά τα μικρόβια του εντέρου. Ορισμένες από αυτές τις χημικές ουσίες έχουν συνδεθεί με την ψυχική υγεία, γεγονός που θα μπορούσε ενδεχομένως να εξηγήσει γιατί οι συμμετέχοντες στη δίαιτα ανέφεραν ότι αισθάνονται λιγότερο στρες.

Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην προστασία της ψυχικής υγείας μακροπρόθεσμα, καθώς στοχεύει τα μικρόβια του εντέρου.

Παρότι τα ευρήματα είναι ενθαρρυντικά, η μελέτη είχε κάποιους περιορισμούς, όπως είναι το μικρό μέγεθος του δείγματος και η σύντομη διάρκεια της μελέτης.

Παρά τους περιορισμούς ωστόσο, προσφέρει σημαντικά στοιχεία για την αποτελεσματικότητα της διατροφής στη μείωση του στρες.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό έντυπο Molecular Psychiatry.