Ευάλωτοι στην κατάθλιψη και τους εθισμούς οι άνθρωποι με δημιουργικό πνεύμα

Η διασημότητα και τα πλούτη δεν βοηθούν σε τίποτα για αυτό: ηθοποιοί, μουσικοί και συγγραφείς είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στην κατάθλιψη και τις εξαρτήσεις, όπως ο ηθοποιός Ρόμπιν Ουίλιαμς, που βρέθηκε νεκρός σήμερα, σε σύγκριση με τους κοινούς θνητούς, σύμφωνα με ειδικούς που μίλησαν στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Καλλιτέχνες όπως ο Τζιμ Κάρεϊ, η Κάθριν Ζέτα Τζόουνς, ο Μελ Γκίμπσον έχουν μιλήσει δημόσια για τις εξαρτήσεις τους, που συνδέονταν, ή όχι, με την κατανάλωση αλκοόλ και την χρήση ναρκωτικών ουσιών.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περισσότεροι από 350 εκατομμύρια άνθρωποι κάθε ηλικίας πάσχουν από κατάθλιψη σε ολόκληρο τον κόσμο.

«Στην πλέον σοβαρή μορφή της, θα μπορούσε να οδηγήσει στην αυτοκτονία» υπογράμμισε ο ΠΟΥ, ο οποίος αναφέρει μια εκτίμηση «1 εκατομμυρίου θανάτων κάθε χρόνο».

Η υπεύθυνη τύπου του Ρόμπιν Ουίλιαμς, Μάρα Μπουξμπάουμ, εξήγησε ότι ο πρωταγωνιστής των ταινιών Good Morning Vietnam, Mrs Doubtfire, Ο Ξεχωριστός Γουίλ Χάντινγκ ή Ο κύκλος των χαμένων ποιητών υπέφερε τον τελευταίο καιρό από «σοβαρή κατάθλιψη».

Σύμφωνα με την αστυνομία, ο Ουίλιαμς βρέθηκε απαγχονισμένος με μια ζώνη και με τις φλέβες κομμένες. Η αιτία του θανάτου του είναι «αυτοκτονία από ασφυξία».

Για τον καθηγητή Μισέλ Ρεϊνό, επικεφαλής του τμήματος ψυχιατρικής και εξαρτήσεων στο νοσοκομείο Paul Brousse στο Βιγζουίφ κοντά στο Παρίσι, υπάρχει σύνδεση μεταξύ δημιουργικού ταλέντου, κατάθλιψης και εθισμού.

«Οι καλλιτέχνες είναι συχνά άνθρωποι περισσότεροι ευαίσθητοι, βιώνουν εντονότερα τα συναισθήματά τους. Αυτό ισχύει γενικά για συγγραφείς, ποιητές, μουσικούς, τους μεγάλους ηθοποιούς, όμως πίσω τους κρύβονται όντα συχνά ανήσυχα, με κατάθλιψη, αγχώδη, διπολικά» περιγράφει ο ίδιος.

Για αυτό ακριβώς τα προϊόντα (αλκοόλ, ναρκωτικά) που είναι γενικά διαθέσιμα στο περιβάλλον τους, «ένα περιβάλλον ευχαρίστησης, γιορτής, χρημάτων», αντιμετωπίζονται ως μέσα που διευκολύνουν την καλλιτεχνική έκφραση.

Πρέπει να προστεθεί σύμφωνα με τον Ρεϊνό η πίεση που ασκείται λόγω της επιτυχίας και ότι οι ηθοποιοί που ζουν «μέσα σε ένα είδος ναρκισσιστικής ευφορίας».

«Λένε ότι παίζουν την ζωή τους και τον ναρκισσισμό τους σε κάθε ταινία ή κάθε θεατρικό έργο».

«Υπάρχουν προηγούμενες μελέτες που συνδέουν το δημιουργικό ταλέντο και τα προβλήματα πνευματικής υγείας ακόμα και αν ο ακριβής μηχανισμός παραμένει ένα μυστήριο» υποστηρίζει ο καθηγητής Βίκραμ Πατέλ, διευθυντής του βρετανικού Κέντρου παγκόσμιας ψυχικής υγείας (Global Mental Health).

«Τα κυκλώματα του εγκεφάλου απ’ όπου προέρχεται η δημιουργικότητα είναι τα ίδια με εκείνα της ψυχικής ασθένειας, καθ’ αυτόν τον τρόπο το να είναι κανείς δημιουργικός θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο μιας ψυχικής ασθένειας» υπογράμμισε ο ίδιος.

Μια έρευνα του Journal of Phenomenological Psychology του 2009 επιβεβαιώνει ότι εάν το να είναι κανείς διάσημος φέρνει πλούτη, προνόμια και «συμβολική αθανασία», υπάρχει ένα ψυχικό τίμημα που πληρώνει κανείς για μία κατάσταση που απομονώνει τα πρόσωπα, τους καθιστά καχύποπτους προς τους άλλους και μπορεί να οδηγήσει σε ένα διαχωρισμό μεταξύ του «διάσημου προσώπου» και του «προσώπου στην ιδιωτική ζωή».

Για τον Τζέφρι Μπορενστάιν, πρόεδρο του ιδρύματος Έρευνας Εγκεφάλου και Συμπεριφοράς (Brain and Behavior Research) στη Νέα Υόρκη, «οι άνθρωποι δυσκολεύονται να κατανοήσουν γιατί κάποιος που φαίνεται να τα έχει όλα μπορεί να πάσχει από κατάθλιψη».

«Συχνά πιστεύουμε ότι η κατάθλιψη προκύπτει στην περίπτωση μιας δυσκολίας στην ζωή και μερικές φορές αυτό συμβαίνει, όμως πολλές φορές η κατάθλιψη έρχεται χωρίς να ένα ξεκάθαρο αναγνωρισμένο κίνητρο» τόνισε.