Οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ δίαιτας και διατροφικής διαταραχής

Οι πιο συνηθισμένες διατροφικές διαταραχές είναι η νευρική ανορεξία (ΝΑ) και η νευρική βουλιμία και αποτελούν πολυπαραγοντικά φαινόμενα, των οποίων τα αίτια είναι σύνθετα και αλληλοσυνδυάζονται μεταξύ τους.

Αυτό σημαίνει ότι ένα άτομο μπορεί να πάσχει ταυτόχρονα και από τις δύο διαταραχές, είτε από βουλιμία να μεταπέσει σε ανορεξία και αντίστροφα. Κάτι τέτοιο ισχύει κυρίως στο δεύτερο τύπο νευρικής ανορεξίας (ανορεξία περιοριστικού – βουλιμικού τύπου), όπου οι περίοδοι στέρησης φαγητού εναλλάσσονται από επεισόδια βουλιμίας με υπερφαγία,που ακολουθούνται όμως από προκλητούς εμετούς. Επιπρόσθετα, τη βουλιμία διαδέχεται η ανορεξία σε περιπτώσεις ατόμων που έχουν υπάρξει παχύσαρκοι, στη συνέχεια αδυνάτισαν, αλλά δυσκολεύονται να αποδεχθούν ότι πλέον βρίσκονται σε φυσιολογικό βάρος σώματος.

Κάτι τέτοιο ερμηνεύεται από το γεγονός ότι και οι δύο διαταραχές πρόσληψης τροφής έχουν κοινά σημεία αιτιολογίας και συμπτώματα.

Συγκεκριμένα και στις δύο περιπτώσεις το άτομο:

Πάσχει από διαταραγμένη εικόνα σώματος, δηλαδή δεν έχει αντικειμενική εικόνα για το πραγματικό του βάρος και συνήθως έχει έντονη ενασχόληση με το βάρος και την εικόνα του σώματος, εμμονή με τον συνήθως μη ρεαλιστικό στόχο της μεγάλης απώλειας βάρους.
Καταφεύγει σε εξοντωτικές συμπεριφορές όπως ασιτία ή ακραίες δίαιτες, χρήση διουρητικών ή καθαρτικών και εμετό, οι οποίες ενώ αρχικά φαίνεται πως ανακουφίζουν και επιτυγχάνουν προσωρινά τον πολυπόθητο στόχο της απώλειας βάρους, στη συνέχεια ισχυροποιούν τα ψυχογενή συμπτώματα, εγκαθιδρύουν σταδιακά μια εμμονή με το φαγητό και το βάρος.
Εμφανίζει πάντα σύνδρομο υπερφαγίας, δηλαδή την κατανάλωση μεγάλης ποσότητας φαγητού σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, το οποίο ακολουθείται από ακούσιο ή προκαλούμενο εμετό και εναλλάσσεται στη συνέχεια με αφαγία για την υπόλοιπη μέρα

Συνεπώς, η προσωπική σωστή αντίληψη για την εικόνα του σώματος μας είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη διατήρηση του σωματικού βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα, εφόσον η δυσαρέσκεια για το σώμα μας σχετίζεται με διατροφικές διαταραχές (βουλιμία, ανορεξία), πρώιμη διακοπή κάποιας δίαιτας ή ακόμα και εφαρμογή εξαντλητικών διατροφικών προγραμμάτων. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα τις συνεχείς αυξομειώσεις βάρους και την ανεπαρκή λήψη θρεπτικών συστατικών, με ευρύτερες αρνητικές επιδράσεις στη σωματική και πνευματική υγεία μας.

Επιπλέον, η διαταραγμένη εικόνα σώματος αποτελεί εμπόδιο στις θετικές αλλαγές της εξωτερικής εμφάνισης, μιας και για να βελτιώσουμε οποιοδήποτε χαρακτηριστικό μας, πρέπει αρχικά να το αποδεχτούμε.

Τέλος, είναι πάρα πολύ σημαντικό να έχουμε ορθή αντίληψη για την εικόνα σώματος μας, αφού σύμφωνα με έρευνες οι άνθρωποι με υγιή εικόνα σώματος και υψηλή αυτοεκτίμηση έχουν λιγότερο άγχος, είναι πιο θαρραλέοι και διεκδικητικοί στις σχέσεις τους με τους άλλους και είναι περισσότερο πιθανό να προωθήσουν θετικές αλλαγές στο σώμα τους και να τις διατηρήσουν.

Σε κάθε περίπτωση, μείζονος σημασίας είναι η επιστημονική διάγνωση να συνοδεύεται απαραίτητα από ολοκληρωμένη συμβουλευτική και θεραπεία από μια ομάδα ειδικών, κατά την οποία το άτομο να χαίρει διατροφικής, ψυχολογικής και ιατρικής παρακολούθησης προκειμένου να αποκτήσει ένα υγιές βάρος αλλά, πάνω απ’ όλα, μια υγιή σχέση με το φαγητό