Η ιστορία της ευγονικής

Η ευγονική είναι ένας κλάδος της Βιολογίας, ο οποίος έχει σκοπό να βελτιώσει την βιολογική υπόσταση του ανθρώπου. Στο πέρασμα των αιώνων ο κλάδος αυτός είχε πολλούς υποστηρικτές, ανάμεσα στους οποίους συμπεριλαμβάνονται μερικά από τα σπουδαιότερα μυαλά που έχουν υπάρξει ποτέ, καθώς επίσης ορισμένοι από τους χειρότερους εκπροσώπους του ανθρώπινου είδους, όπως αναφέρει δημοσίευμα της ιστοσελίδας todayifoundout.com.

Αρχαία ευγονική

Η ευγονική είναι τόσο παλιά όσο ο Πλάτωνας, ο οποίος στην «Πολιτεία» υποστηρίζει ότι η πολιτεία θα έπρεπε να ελέγχει την αναπαραγωγή στις κυρίαρχες τάξεις:

«Η κατάργηση του πλούτου οδηγεί στην παρακμή της παραδοσιακής οικογένειας: κανένα παιδί δε θα πρέπει να γνωρίζει τους γονείς του και το αντίστροφο, προκειμένου να αποφευχθεί η κληροδότηση, η προσωπική περιουσία και ο νεποτισμός στα δημόσια αξιώματα. Οι άρχοντες σχηματίζουν ζεύγη για αναπαραγωγή, φροντίζοντας όμως να μην υπάρχει ερωτική ασυδοσία. Έτσι, παράγεται σταθερός πληθυσμός μέσω της ευγονικής, ενώ παράλληλα η κοινωνική συνοχή αυξάνεται, καθώς οι οικογενειακοί δεσμοί εκφράζονται προς όλα τα μέλη της Πολιτείας» αναφέρει η Wikipedia.

Παρότι οι απόψεις του άλλαξαν με τα χρόνια, ακόμη και στο τέλος πίστευε ότι οι γάμοι στην άρχουσα τάξη θα πρέπει να διεξάγονται «υπό την εποπτεία ενός συμβουλίου, που θα διορίζεται από δικαστικούς λειτουργούς» προσθέτει ο αρθρογράφος.

Ευγονική στον 19ο και 20ο αιώνα

Ανθρώπινη Επιλογή

Οι ιδέες γύρω από την επιλογή και την επιβίωση του τελειότερου έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλείς στα μέσα και προς το τέλος του 1800, χάρη στο έργο του Κάρολου Δαρβίνου «Περί της Καταγωγής των Ειδών» (1859).

«Χτίζοντας» επάνω σε αυτό, ο ξάδερφός του Francis Galton και διάσημος επιστήμονας (είχε δημιουργήσει τον πρώτο μετεωρολογικό χάρτη) αναθέρμανε το ενδιαφέρον γύρω από την σκόπιμη επιλογή ανθρώπινων χαρακτηριστικών και έπλασε τον όρο «ευγονική».

Έχοντας τις καλύτερες προθέσεις -και κάνοντας τα στραβά μάτια στις μη ηθελημένες συνέπειες- ο Galton εξήγησε τη φιλοσοφία και τους στόχους του:

«Θα βελτιωθεί η μέση ποιότητα του έθνους μας στις μέρες μας… Θα βελτιωθεί η κοινωνική, πολιτική και οικογενειακή ζωή. Η φυλή μας στο σύνολό της θα είναι λιγότερο επιπόλαια, λιγότερο ενθουσιώδης και πολιτικά πιο προνοητική».

Τα επόμενα 80 χρόνια αυξήθηκε ακόμη περισσότερο το ενδιαφέρον γύρω από την ευγονική τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στην Ευρώπη.

Ίσως οι πιο «διάσημοι» υποστηρικτές της να ήταν οι Ναζί στη Γερμανία της δεκαετίας του 1930 και 1940, ωστόσο δεν ήταν οι μοναδικοί. Ο Τσώρτσιλ και άλλες εξέχουσες προσωπικότητες είχαν εκφράσει επίσης την υποστήριξή τους, συνεχίζει το δημοσίευμα.

Γερμανία – Ναζί

Το 1933 ψηφίστηκε ο Νόμος για την Πρόληψη των Γενετικά Ασθενών Απογόνων.

Αυτό οδήγησε σε περίπου 400.000 αναγκαστικές στειρώσεις όσων είχαν κριθεί νοητικά καθυστερημένοι, σχιζοφρενείς, μανιοκαταθλιπτικοί, επιληπτικοί, κωφοί, τυφλοί, όσοι έπασχαν από την ασθένεια του Huntington, από σοβαρές παραμορφώσεις ή ήταν αλκοολικοί.

Μέχρι το 1935 οι Νόμοι της Νυρεμβέργης και της Οικογενειακής Υγείας είχαν επεκτείνει το πρόγραμμα ευγονικής στους ανθρώπους εβραϊκής καταγωγής, απαγορεύοντας τους να παντρεύονται και να αποκτούν απογόνους με μη Εβραίους. Για «λόγους ασφαλείας» και για να διασφαλιστεί ότι δε θα υπήρχε «φυλετική μόλυνση» γίνονταν ιατρικές εξετάσεις πριν από τη σύναψη γάμου.

Μέχρι το 1941 είχαν θανατωθεί με ευθανασία περισσότεροι από 70.000 ψυχικά ασθενείς, ενώ ακολούθησαν οι εξοντώσεις εκατομμυρίων ανθρώπων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Υπολογίζεται ότι συνολικά 200.000 άνθρωποι θανατώθηκαν στα προγράμματα ευθανασίας, που είχαν εισαχθεί μέχρι και στα νοσοκομεία.

Αναγκαστική στείρωση στις ΗΠΑ

Μέχρι το 1936, 31 πολιτείες είχαν ψηφίσει κάποιο «ευγονικό νόμο» που αφορούσε τις στειρώσεις.

Ο νευρολόγος Foster Kennedy είχε γράψει το 1942:

«Είμαι υπέρ της ευθανασίας εκείνων των ταλαίπωρων κι απελπισμένων που δεν θα έπρεπε να έχουν γεννηθεί και που είναι λάθη της Φύσης».

Ο ίδιος υποστήριζε ότι, όταν ένα «ελαττωματικό παιδί» έφτανε την ηλικία των 5 ετών και εφόσον ένα διορισμένο συμβούλιο ιατρών έλεγε ότι δεν είχε καμία ελπίδα, τότε «θα ήταν ευγενική πράξη να απαλλαγεί από την αγωνία της ζωής, γιατί βασανίζεται παράλογα».

Ο Henry Laughlin από το Cold Spring Harbor Laboratory δεν υποστήριζε μεν τη θανάτωση από συμπόνια, αλλά έλεγε ότι θα έπρεπε να σταματήσει η αναπαραγωγή «ακατάλληλων απογόνων». Ο ίδιος δημιούργησε το Νόμο-Μοντέλο Ευγονικής Στείρωσης (Model Eugenical Sterilization Law):

«Ένας κοινωνικά ανεπαρκής άνθρωπος είναι αυτός που με δική του προσπάθεια, ανεξάρτητα από την αιτιολογία και την πρόγνωσή της, αποτυγχάνει χρόνια σε σύγκριση με τα φυσιολογικά άτομα, να διατηρήσει τον εαυτό του ως ένα χρήσιμο μέλος της οργανωμένης κοινωνικής ζωής του κράτους… Στις κοινωνικά ανεπαρκείς τάξεις, ανεξάρτητα από την αιτιολογία ή την πρόγνωση περιλαμβάνονται οι… μικρόνοες, οι παράφρονες (συμπεριλαμβανομένων των ψυχοπαθών), οι εγκληματίες (συμπεριλαμβανομένων όσων εμφανίζουν παραβατική και δύστροπη συμπεριφορά), οι επιληπτικοί, οι αλκοολικοί (και όσοι διακινούν ναρκωτικά), οι άρρωστοι (συμπεριλαμβανομένων των φυματικών, συφιλιδικών, λεπρών, και άλλων με χρόνιες λοιμώδεις και νομικά διαχωρίσιμες ασθένειες), οι τυφλοί, οι κωφοί, οι παραμορφωμένοι (συμπεριλαμβανομένων των ακρωτηριασμένων) και οι εξαρτώμενοι (συμπεριλαμβανομένων των ορφανών, των αστέγων, και των απόρων)».

Συνολικά, περισσότεροι από 60.000 άνθρωποι υποβλήθηκαν σε αναγκαστική στείρωση στις ΗΠΑ μέχρι την απαγόρευση των αντίστοιχων νόμων στα μέσα του 20ου αιώνα.

Ευγονική σήμερα

Πρόσφατα η πολιτεία της Βόρειας Καρολίνας χρηματοδότησε με 10 εκατομμύρια δολάρια την ίδρυσης ενός ταμείου για τα θύματα των αναγκαστικών στειρώσεων και φαίνεται ότι προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και η πολιτεία της Βιρτζίνια, προσθέτει το δημοσίευμα.

Ωστόσο, η ευγονική δεν έχει εξαφανιστεί και τα τελευταία χρόνια αποτελεί κεντρικό θέμα συζήτησης στους κόλπους των γενετιστών, των εθνικιστών και των ακτιβιστών.

Εστιάζοντας στην προγεννητική και προεμφυτευτική διάγνωση, αρκετοί γενετιστές και άλλοι τάσσονται υπέρ μιας «νέας ευγονικής», για την μείωση ασθενειών όπως η αναιμία, η κυστική ίνωση, το σύνδρομο Huntington και το σύνδρομο Down.

Οι αντίπαλοι αυτής της άποψης υποστηρίζουν, ότι ο γενετικός έλεγχος στα έμβρυα συντελεί στις διακρίσεις και πως μακροπρόθεσμα θα έχει αρνητικές επιπτώσεις.